ដោយៈ ស៊ីវ ម៉េង
ភ្នំពេញៈ កំណើនជើងហោះហើររបស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍នានា កំពុងផ្តល់សញ្ញាវិជ្ជមានដល់វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា តើការងើបឡើងវិញរបស់វិស័យនេះ នឹងជួយដល់វិស័យអចលនទ្រព្យយ៉ាងដូចម្តេច?។
សញ្ញាវិជ្ជមានកំពុងចាប់ផ្តើម នៅមជ្ឈមណ្ឌលសេវាកម្មស្នើសុំទិដ្ឋាការចិន ដែលមានទីតាំងនៅអគារ Flatiron by Meridian ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នឹងបើកដំណើរការនៅថ្ងៃទី ២២ ខែមីនា ដើម្បីផ្តល់សេវាកម្មជូនប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា និងប្រជាជនមកពីប្រទេសផ្សេងៗ ដែលស្នើសុំទិដ្ឋាការចិន។
មជ្ឈមណ្ឌលសេវាកម្មស្នើសុំទិដ្ឋាការចិន គឺជាក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាកម្មមួយដែលបានចុះបញ្ជីនៅកម្ពុជា និងត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយស្ថានទូតចិន ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា។
នៅក្នុងតំបន់ ការប្រកួតប្រជែងកំពុងកើនឡើង សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ដែលមានតម្លៃថ្លៃ និងតម្លៃទាបនៅឆ្នាំ២០២៤។
ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍AirAsia Cambodia បានបញ្ជាក់ថា ខ្លួននឹងដំណើរការជើងហោះហើរភ្នំពេញ-ម៉ាកាវ។ (ក្រុមហ៊ុនខេមបូឌា អង្គរអ៊ែរ ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា ខ្លួននឹងដំណើរការជើងហោះហើររវាងភ្នំពេញ និងហុងកុង កើនឡើងដល់បីជើងចាប់ពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤)។
ដោយឡែក ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ British Airways បានប្រកាសថា ខ្លួននឹងផ្តល់ជើងហោះហើរត្រង់ ទៅកាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងប្រទេសថៃ ពីទីក្រុងឡុងដ៍។ កម្ពុជាមិនដែលមានជើងហោះហើរត្រង់ទៅកាន់ចក្រភពអង់គ្លេសទេ ហើយថ្មីៗនេះមានការខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បីបង្កើនសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មរវាងតំបន់ទាំងពីរ។
ការកំណត់គោលដៅ លើក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អង់គ្លេស និងអឺរ៉ុបឱ្យបានល្អ មុនការដាក់ដំណើរការ ព្រលានយន្តហោះភ្នំពេញមុនឆ្នាំ២០២៥ គួរតែជាអាទិភាពខ្ពស់។
ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ British Airways បាននិយាយថាការវិលត្រឡប់នៃជើងហោះហើរ ទៅកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍គឺជា “ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួន ក្នុងការពង្រីកបណ្តាញទៅកាន់អាស៊ី បន្ទាប់ពីជំងឺរាតត្បាតបានថមថយ”។
ជាសរុបជនជាតិអង់គ្លេស៦៥,០០០នាក់ បានទៅទស្សនាប្រាសាទអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ បើទោះបីជាមិនមានជើងហោះហើរត្រង់ណាមួយរវាងចក្រភពអង់គ្លេស និងកម្ពុជាក៏ដោយ។
Scoot ដែលជាក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធ មានតម្លៃទាបរបស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍Singapore Airlines បានបញ្ចេញយន្តហោះថ្មីដើម្បីពង្រីកបណ្តាញ ជើងហោះហើររបស់ខ្លួន នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ខណៈដែលក្រុមហ៊ុនJetstar Asia ក៏បានប្រកាសពីការបើកជើងហោះហើរចាស់ឡើងវិញ និងបន្ថែមជើងហោះហើរថ្មីទៅកាន់ប្រទេសហ្វីលីពីន (Clark) និងប្រទេសថៃ (Krabi)ពីប្រទេសសិង្ហបុរី។ បច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុន មានជើងហោះហើរទៅភ្នំពេញពីសិង្ហបុរី។
ជើងហោះហើរអូស្ត្រាលី-កម្ពុជា
សម្តេចធិបតីហ៊ុន ម៉ាណែតនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានអញ្ជើញចុះពិនិត្យ អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោ ដែលកំពុងតែសាងសង់ ដោយលោកបានបញ្ជាក់ថា ជើងហោះហើរទៅកាន់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ពីកម្ពុជាគឺស្ថិតនៅក្នុងគម្រោង។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ សម្តេចបានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅទីក្រុងមែលប៊ន ជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន -អូស្ត្រាលីឆ្នាំ២០២៤ ហើយក្នុងឱកាសនោះ លោកក៏បានជួបជាមួយមេដឹកនាំធុរកិច្ចជាច្រើន ខណៈដែលក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចកម្ពុជា-អូស្ត្រាលីត្រូវបានបង្កើតឡើង។
សម្តេចបានបន្តថា “កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការបើកទំនាក់ទំនងផ្លូវអាកាសរវាងប្រទេសទាំងពីរ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា ហើយការហោះហើរត្រង់ នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅពេល ដែលចំនួនអ្នកដំណើរកើនឡើង ដោយសារការធ្វើដំណើរ ពីប្រទេសអូស្ត្រាលី មកកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវឆ្លងកាត់ប្រទេសផ្សេងទៀត”។
លើសពីនេះ សភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា (CCC) និងសភាពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មវិចតូរីយ៉ា (VCCI) បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នា ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ ព្រមទាំងអនុវត្តយន្តការបញ្ជូនបន្ត។
ផែនការពង្រីកអាកាសចរណ៍ពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជា
សាជីវកម្មយន្តហោះពាណិជ្ជកម្ម នៃប្រទេសចិន (COMAC) បានដាក់តាំងយន្តហោះ ពាណិជ្ជកម្មប្រភេទARJ21 និង C919 របស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយដល់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ក្នុងស្រុក ដែលបច្ចុប្បន្នមិនមានដើមទុនច្រើន ប៉ុន្តែសង្ឃឹមថានឹងត្រូវបានពង្រីកនាពេលអនាគត ដោយនឹងត្រូវការយន្តហោះធំជាងនេះដើម្បីធ្វើការហោះហើរ។
យន្តហោះទាំងពីរនេះ ក៏ត្រូវបានដាក់តាំងបង្ហាញ នៅឯកម្មវិធី Singapore Airshow កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ ហើយ Boeing និង Airbus បានទទួលស្គាល់ក្រុមហ៊ុនផលិតថា ជាការប្រកួតប្រជែងដ៏មានសក្តានុពល ដែលនេះជាលើកទីមួយហើយ ដែលយន្តហោះទាំងនេះ ត្រូវបានដាក់តាំងបង្ហាញនៅខាងក្រៅប្រទេសចិន។
ទីផ្សារកម្ពុជាបើកសម្រាប់អាជីវកម្ម និងទេសចរណ៍
កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវកែលម្អ និងសម្របសម្រួលទីផ្សារឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង សម្រាប់ប្រទេសជាគោលដៅទេសចរណ៍ និងអាជីវកម្ម។ ការផ្តល់ភាពងាយស្រួលសម្រាប់ជនបរទេស ក្នុងការស្នើសុំទិដ្ឋការ និងបទប្បញ្ញត្តិ នៃអាជីវកម្មរបស់ជនបរទេសនៅកម្ពុជា នឹងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ការប្រកួតប្រជែង។
នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ពិព័រណ៍ITB Berlin 2024 ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្លាប់បានស្នើឱ្យអាជីវករចូលរួមនោះ Travel Asia a la Carte បានប្រាប់ TTG Asia ថាមានការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងឡើងពីអ្នកធ្វើដំណើរអឺរ៉ុប ដែលចង់ស្នាក់នៅបានយូរ ហើយមិនត្រឹមតែជាគោលដៅបន្ទាប់បន្សំ ផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់នោះទេ។
អ្វីដែលគួរផ្តោតគឺកំណត់គោលដៅ បានប្រសើរជាងមុននៅពេលរៀបចំពិធីបុណ្យវប្បធម៌ក្នុងតំបន់ ដោយត្រូវផ្សព្វផ្សាយពីធីបុណ្យទាំងនេះអោយបានទូលំទូលាយ មុនពេលព្រឹត្តិការណ៍ទាំងនេះត្រូវបានរៀបចំ។ជាឧទាហរណ៍ យុទ្ធនាការ “ទស្សនាសៀមរាបឆ្នាំ២០២៤” ដែលរៀបចំឡើងដោយក្រសួងទេសចរណ៍ ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងប្រទេស ដើម្បីស្វែងរកជើងហោះហើរតភ្ជាប់ រវាងគោលដៅទេសចរណ៍សំខាន់ៗ និងបង្កើតបរិយាកាសទេសចរណ៍ដ៏ទាក់ទាញនៅឆ្នាំ២០២៤។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ខេត្តសៀមរាបបានរៀបចំ ពិធីបុណ្យទន្លេលើកទី៨ ឆ្នាំ២០២៤ កាលពីពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះ ហើយបានរៀបចំពិធីដង្ហែរតុក្កតាយក្សកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤។
ក្រសួងទេសចរណ៍បានអោយដឹងថា នៅឆ្នាំ២០២៤ បានដាក់អោយដំណើរការកម្មវិធី’BUILD Plus 3Ds’ ដែលមានគោលបំណងជំរុញវិស័យទេសចរណ៍ និងទទួលបានការគាំទ្រ ពីក្រុមហ៊ុនរបស់អាមេរិកដូចជា Mastercard, VISA និង META Facebook ។
ពិព័រណ៍ទេសចរណ៍ និងពាណិជ្ជកម្មឆ្នាំ២០២៤ គ្រោងនឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី២៥ ដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ នៅខេត្តព្រះសីហនុ ក្រោមប្រធានបទ “ទេសចរណ៍ – ឱកាសសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា”។
ទេសចរណ៍តាមតំបន់ផ្ទៃទឹក – សាឡាង និងទេសចរណ៍អន្តរជាតិ
ទៅមុខក្រសួងទេសចរណ៍ ក៏នឹងមានជម្រើសជាច្រើនទៀតដើម្បីធ្វើយុទ្ធសាស្រ្តទេសចរណ៍ តាមតំបន់ផ្ទៃទឹកដូចជានាវាទេសចរណ៍ និងនាវាកម្សាន្តតាមដងទន្លេ។
មន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តព្រះសីហនុ បានរាយការណ៍ថា នាវាទេសចរណ៍ចំនួន១០គ្រឿង បានចូលចតនៅកំពង់ផែ ចន្លោះពីខែមករា ដល់ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ ដោយមានអ្នកដំណើរ និងភ្ញៀវទេសចរជាង៨ពាន់នាក់។
ការពង្រីកបណ្តាញកំពង់ផែរបស់កម្ពុជា រួមមានគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ និងការកើនឡើងនៃនាវាទេសចរណ៍ ទៅកាន់ខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ សុទ្ធតែបង្ហាញពីសក្តានុពល ដែលទាញយកបានមិនទាន់អស់។
ភាពទាក់ទាញនៃវិស័យអេកូទេសចរណ៍របស់កម្ពុជា
ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ កំពុងទទួលបានការទាក់ទាញសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរមកកម្ពុជា បើទោះបីជាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ត្រូវការការកែលម្អបន្ថែមទៀតក៏ដោយ។ ជាមួយនឹងការផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈប៉ុន្តែតាមទស្សនៈនៃការវិនិយោគ ដោយទាក់ទាញអ្នកទេសចរណ៍កាន់តែច្រើន ជាមួយនឹងប្រាក់ចំណូល ដែលអាចចំណាយបាន ប្រាកដជានឹងមិនត្រូវបានគេយល់ស្របនោះឡើយ។
អត្ថបទរបស់កាសែតSydney Morning Herald ដែលបានចេញផ្សាយកាលពីសប្តាហ៍មុន បានលើកឡើងពីកន្លែងសម្រាកលំហែប្រណីតដ៏អស្ចារ្យ ដូចជា Shinta Mani Wild ដោយបានរៀបរាប់ពីរបៀបដែលកម្ពុជា កំពុងព្យាយាមប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងការផ្តល់ជូនប្រណីតភាពលំដាប់ខ្ពស់។
កម្ពុជាចង់អោយគេយល់ឃើញថា ប្រទេសនេះជាជម្រើសប្រណិត មិនខុសពីប្រទេសជិតខាងថៃ ឬវៀតណាម ដែលទាក់ទាញអ្នកធ្វើដំណើរលំដាប់ខ្ពស់នោះទេ។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំគោលដៅមេគង្គឆ្នាំ២០២៣ អ្នកចូលរួមបាននិយាយថា និន្នាការនាពេលអនាគត និងការធ្វើដំណើរប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងការច្នៃប្រឌិតនៅក្នុងទីផ្សារគោលដៅ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើបទពិសោធន៍ទាក់ទាញគឺជាកត្តាសំខាន់។
ជាមួយគម្រោងបន្ថែមទៀតក្នុងពេលអនាគត ប្រសិនបើភ្ញៀវទេសចរ ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើន ចង់ទៅកម្សាន្តនៅប្រទេសកម្ពុជាការស្នាក់នៅបែនប្រណិត អាចនឹងត្រូវការបន្ថែម ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារពិសេសនេះ។
យន្តហោះឯកជន កាប៊ីនលំដាប់ខ្ពស់ និងសូម្បីតែនៅពេលអនាគត សេវាកម្មតាក់ស៊ី eVTOL (ការឡើងចុះ និងចុះចត) អាចនឹងត្រូវបានបង្កើតឡើង (ស្ថានីយអាកាសយានដ្ឋានខ្នាតតូច ដែលផ្ទុកយន្តហោះទាំងនេះ) នៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោ។
របាយការណ៍ចុងក្រោយបានបង្ហាញថា អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោ នឹងដាក់អោយដំណើរការ នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០២៥ ហើយវានឹងក្លាយជាព្រលានយន្តហោះ ធំបំផុតមួយនៅក្នុងពិភពលោក។
លោកឧកញ៉ាបណ្ឌិតគីម ហ៊ាងប្រធានKW Cambodiaបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងនៅពេលថ្មីៗនេះថា ដើម្បីជម្រុញទីផ្សារអចលនទ្រព្យឲ្យមានការរីកចម្រើនឡើងវិញលឿន ទាមទារការរីកចម្រើនវិស័យជាច្រើនទៀត ដែលជាជន្ទល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដូចជាាវិស័យកសិកម្ម ទេសចរណ៍ ឧស្សាហកម្ម កមន្តសាលជាដើម។
លោកឧកញ៉ាបានបន្តថា “នៅពេលវិស័យដទៃរីកចម្រើន សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានឹងរីកចម្រើន ចំណួលរបស់ប្រជាជនកើនឡើង ពួកគេនឹងយកប្រាក់ទិញផ្ទះ ដីធ្លី និងការវិនិយោគក្នុងវិស័យនេះ”។
លោកឧកញ៉ាបានជម្រុញឲ្យរដ្ឋាភិបាល ពង្រីកការធ្វើទីផ្សារសម្រាប់កម្ពុជា ពិសេសការផ្សព្វផ្សាយមុខមាត់កម្ពុជា ទៅកាន់ឆាកអន្តរជាតិឲ្យបានកាន់តែច្រើន ដើម្បីទាក់ទាញវិនិយោគិន៕
