ដោយៈ គង់ ម៉ាលីន
ភ្នំពេញៈ ស្របពេលការវិវត្តន៍នៃឥរិយាបទរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ទាក់ទងនឹងការរួមភេទ ការទទួលទានបារី និងគ្រឿងស្រវឹងកាន់តែច្រើន បានធ្វើឲ្យចំនួនអ្នកកើតជំងឺមហារីកត្រចៀក ច្រមុះ និងបំពង់កមានការកើនទ្បើងជាបន្តបន្ទាប់នៅកម្ពុជា។
ដោយៈ គង់ ម៉ាលីន
ភ្នំពេញៈ ស្របពេលការវិវត្តន៍នៃឥរិយាបទរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ទាក់ទងនឹងការរួមភេទ ការទទួលទានបារី និងគ្រឿងស្រវឹងកាន់តែច្រើន បានធ្វើឲ្យចំនួនអ្នកកើតជំងឺមហារីកត្រចៀក ច្រមុះ និងបំពង់កមានការកើនទ្បើងជាបន្តបន្ទាប់នៅកម្ពុជា។
អ្វីជាមូលហេតុនៅពីក្រោយការកើនទ្បើងជំងឺនេះ និងវាបណ្តាលមកពីមេរោគអ្វី និងក្រុមណាប្រឈមនឹងជំងឺនេះច្រើនជាងគេ លោកសាស្រ្តាចារ្យអ៊ាវ សុខាប្រធានផ្នែកជំងឺមហារីក និងជំងឺឈាមនៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែតបានថ្លែងឲ្យដឹងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា បច្ចុប្បន្នជំងឺមហារីកត្រចៀក ច្រមុះ និងបំពង់កស្ថិតនៅលេខរៀង ទី៤ នៃជំងឺមហារីកនានា ដែលបានមកសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ។ ជំងឺមហារីកស្បូនជាប់លំដាប់ទី១ មហារីកដោះជាប់លំដាប់ទី២ និងជំងឺមហារីកពោះវៀនជាប់លំដាប់ថ្នាក់ទី៣។
មូលហេតុ
ជំងឺនេះបណ្តាលមកពីមេរោគពីរយ៉ាង និងកត្តាបន្ទាប់បន្សំដទៃទៀត។មេរោគទី១ឈ្មោះEBV និងមេរោគទី២ឈ្មោះHPV និងកត្តាបន្ទាប់បន្សំដទៃទៀតដូចជា ការជក់បារី និងការផឹកស្រាច្រើនធ្វើឲ្យកើតជំងឺនេះ និងធ្វើឲ្យជំងឺនេះវិវត្តន៍កាន់តែលឿន។
តាមការសន្និដ្ឋានបែបវិទ្យាសាស្រ្តបានរកឃើញថា មេរោគHPV ដែលឆ្លងមកបំពង់ក ប្រហែលមកពីឥរិយាបទរួមភេទតាមបែបឳរ៉ាល់សិច ព្រោះមេរោគHPVជាមេរោគស្ថិតនៅក្នុងស្បូនស្រ្តី និងបង្កជាជំងឺមហារីកស្បូន។ ដូច្នេះការធ្វើឳរ៉ាល់សិច ជាមូលហេតុបណ្តាលឲ្យឆ្លងមេរោគនេះ ចូលក្នុងបំពង់ករបស់មនុស្ស។
រោគសញ្ញា
លោកសាស្រ្តាចារ្យអ៊ាវ សុខាបានបន្តថា មេរោគទាំងពីរនេះចូលក្នុងខ្លួនមនុស្សនៅពេលតំបូងៗ មិនមានរោគសញ្ញាអ្វីនោះទេ ដោយវាសម្ងំក្នុងខ្លួនមនុស្ស រយៈពេលពី១០ទៅ២០ឆ្នាំទើបចេញរោគសញ្ញា។ ពេលជំងឺនេះចេញរោគសញ្ញា មានន័យថាជំងឺនេះឈានដល់ដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងររួចទៅហើយ។
រោគសញ្ញាជំងឺនេះមានដូចជា ឧស្សាហ៍ឈាមច្រមុះ ហឹងត្រចៀក ទ្បើងកូន កណ្តុរ និងមានដុំសាច់ក្នុងមាត់។
វិធីការពារជំងឺនេះ
មេរោគទាំងពីរ ដែលបណ្តាលឲ្យកើតជំងឺមហារីកត្រចៀក ច្រមុះ និងបំពង់ក គេអាចរកឃើញនៅក្នុងទឹកមាត់ និងដុំសាច់ដែលគេអាចកាត់យកទៅពិសោធន៍បាន។បច្ចុប្បន្ននៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត មានម៉ាស៊ីនពិសេសដែលអាចរកឃើញមេរោគនេះនៅក្នុងតំណាក់កាលតំបូង។
វិធីការពារម្យ៉ាងទៀតគឺកុំជក់បារី និងទទួលទានស្រា ពិសេសកុំរួមភេទតាមឥរិយាបទបែបឳរ៉ាល់សិច និងធ្វើអនាម័យមាត់ធ្មេញឲ្យបានជាប់ជាប្រចាំ។
ក្រុមប្រឈមមុខខ្ពស់
ក្រុមប្រឈមមុខខ្ពស់នឹងជំងឺនេះច្រើនជាងគេ គឺក្រុមបុរសដែលមានវ័យ៤៥ឆ្នាំទ្បើងទៅ ពិសេសក្រុមជក់បារី និងទទួលទានស្រាច្រើន។
ការព្បាបាល
លោកសាស្រ្តាចារ្យអ៊ាវ សុខាបានឲ្យដឹងថា ប្រសិនជាអ្នកជំងឺទទួលបានសេវាព្យាបាលត្រឹមត្រូវ នៅពេលជំងឺនេះស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលតំបូងៗ អត្រាជាសះស្បើយមាចន្លោះពី៧០ ទៅ៨០ភាគរយ។ដំណាក់កាលពីទី២ អត្រាជាសះស្បើយមានចន្លោះពី៥០ទៅ៦០ភាគរយ ដំណាក់កាលទី៣ មានអត្រាជាសះស្បើយ២០ភាគរយ និងដំណាក់កាលទី៤ គឺមិនអាចព្យាបាលបាននោះទេ ព្រោះវាជាដំណាក់កាលចុងក្រោយរបស់ជំងឺនេះ។
ការព្យាបាលជំងឺមហារីក ជាធម្មតាគឺត្រូវចំណាយប្រាក់ច្រើន ទោះជានៅប្រទេសណាក៏ដោយ ព្រោះការព្យាបាលត្រូវប្រើប្រាស់ឳសថល្អ និងប្រភេទឳសថឆ្លាត ពិសេសគឺប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់ក្នុងការព្យាបាល។
លោកសាស្រ្តាចារ្យបានបន្តថា អ្នកជំងឺដែលមន្ទីរពេទ្យជួបភាគច្រើន ពួកគេស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលទី៣និងទី៤ ដូច្នេះសូនមបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋមកពិនិត្យសុខភាពឲ្យបានជាប្រចាំ ព្រោះប្រសិនជារកឃើញជំងឺនៅក្នុងដំណាក់កាលតំបូង ការព្យាបាលនឹងឆាប់ជាសះស្បើយ និងចំណាយអស់ប្រាក់តិច៕