ដោយៈ គង់ ម៉ាលីនណា
ភ្នំពេញៈ ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានថ្លែងថា កម្ពុជាបានតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធទូទាត់ជាមួយប្រទេសថៃ វៀតណាម និងឡាវ ព្រមទាំងក្រុមហ៊ុន ផ្តល់សេវាទូទាត់អន្តរជាតិមួយចំនួន ជាមួយនឹងផែនការតភ្ជាប់ជាមួយប្រទេសផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់ ដូចជា ចិន និងឥណ្ឌា ជាដើម។
លោកស្រីបានថ្លែងបែបនេះ ក្នុងសិក្ខាសាលាខួបលើកទី៤៤ នៃការដាក់ឱ្យចរាចរប្រាក់រៀលឡើងវិញ ក្នុងដំណើរឆ្ពោះទៅមុខ ដើម្បីប្រាក់រៀល និងប្រព័ន្ធបាគង នាថ្ងៃទី ២០ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៤ នៅមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាបច្ចេកទេសធនាគារ រាជធានីភ្នំពេញ។
ក្នុងកម្មវិធីនោះលោកស្រីបានលើកឡើងនូវការហក់ឡើង នូវការទូទាត់ប្រាក់រៀលតាមប្រព័ន្ឋQR Code ខ្ពស់ ដោយលោកស្រីបញ្ជាក់ទៀតថា ការបញ្ចេញសន្ទនីយភាពជាប្រាក់រៀល តាមរយៈប្រតិបត្តិការផ្តល់សន្ទនីយភាពដោយមានការធានា (LPCO) និងការសម្រួលដល់ការគ្រប់គ្រងសន្ទនីយភាពជាប្រាក់រៀល នៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារដែលទាំងអស់នេះ បានជួយកាត់បន្ថយថ្លៃដើម និងសម្រួលដល់ប្រតិបត្តិការជាប្រាក់រៀលរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានសហការជាមួយកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា (UNDP Cambodia) ធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវលើការលើកកម្ពស់ ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល ក្នុងការទូទាត់ប្រាក់ឈ្នួល នៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងទំនិញធ្វើដំណើរ។
លោកស្រី ជា សិរី បាននិយាយថា ការស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថា កម្មករមានចំណូលជាប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ប៉ុន្តែការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ និងផ្ញើប្រាក់ទៅកាន់គ្រួសារភាគច្រើន ជាប្រាក់រៀលប្រមាណជាង ៨០ភាគរយ ដែលបញ្ហានេះ នាំឱ្យកម្មករមានការខាតបង់ពេលវេលា និងប្រាក់កាសដោយសារការប្តូរប្រាក់។ផ្អែកតាមការអង្កេតនេះ មានកម្មករជាច្រើនក៏បានសម្តែងការយល់ស្រប លើការបើកប្រាក់ឈ្នួលទាំងស្រុង ឬមួយផ្នែកជាប្រាក់រៀលផងដែរ។
លោកស្រីជា សិរីបញ្ជាក់ថា “ខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះដើម្បីលើកទឹកចិត្តឱ្យក្រុមហ៊ុន -សហគ្រាសគួរបង្កើនការបើកប្រាក់ខែ ជាប្រាក់រៀល”។
គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទទួលប្រាក់បញ្ញើ និងគ្រឹះស្ថានផ្តល់សេវាទូទាត់ ការសងប្រាក់ទាំងអស់ផ្ដល់ជម្រើសឱ្យអតិថិជន ទាំងអស់មានលទ្ធភាព ក្នុងការប្រើប្រាស់ឃ្យូអរកូដ (QR code) ជាប្រាក់រៀលដើម្បីសម្រួល ដល់ការទូទាត់ជាប្រាក់រៀលជាប្រចាំ”។
យោងតាមការធ្វើបទបង្ហាញរបស់លោក ខូយ រ៉ាដា សេដ្ឋវិទូជាតិផ្នែកគោលនយោបាយ និងនវានុវត្តន៍ នៃកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ បានបង្ហាញថា នៅក្នុងវិស័យរដ្ឋបាលសាធារណៈ មានការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលជាទូទៅ ប៉ុន្តែចំពោះវិស័យឯកជន រូបិយប័ណ្ណបរទេស (ជាពិសេស ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក) នៅតែត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយ។
លោកបន្ថែមថា ការសិក្សាពីដុល្លារូនីយកម្មនៅកម្ពុជា ដោយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ JICA (JICA Ogata Research Institute) ដោយប្រើប្រាស់ទិន្នន័យ និងព័ត៌មានទូទាំងប្រទេសកន្លងមក បានផ្តល់នូវការយល់ដឹងល្អ អំពីដុល្លារូនីយកម្មនៅកម្ពុជានៅកម្រិតអង្គភាព គ្រួសារអាជីវកម្មសហគ្រាស និងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ។
លោកបញ្ជាក់ថា “នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គេអាចសង្កេតឃើញថា ក្នុងករណីយើង ប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណខុសគ្នា សម្រាប់ការទូទាត់ទំនិញ និងសេវា អត្រាប្តូរប្រាក់ក្រៅផ្លូវការ សម្រាប់ការទូទាត់ទាំងនោះមានភាពលម្អៀងទៅអ្នកលក់ឬអ្នកផ្គត់ផ្គង់”។
លោកបន្តថា ការចូលរួមយ៉ាងសកម្ម របស់វិស័យឯកជនមានសារៈសំខាន់ ក្នុងការពង្រឹងការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល តាមរយៈកិច្ចសន្ទនាគោលនយោបាយ, ការស្ម័គ្រចិត្តក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលដើម្បីទូទាត់ បៀវត្សរ៍, និងការលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលក្នុងប្រតិបត្តិការ ក្នុងខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្មផ្គត់ផ្គង់របស់វិស័យឯកជន។ ការទូទាត់បៀវត្សរ៍ជាប្រាក់រៀល មានអត្ថប្រយោជន៍ជាពិសេសសម្រាប់អង្គភាពគ្រួសារដែលមានចំណូលទាប។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ការលើកកម្ពស់ការទូទាត់ តាមប្រព័ន្ធឌីជីថល (digital payments) អាចកាត់បន្ថយការខាតបង់ ដោយសារអត្រាប្ដូរប្រាក់លម្អៀង នៅពេលប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណខុសគ្នា (currency mismatch) ក្នុងប្រតិបត្តិការទូទាត់ទំនិញ និងសេវាផ្សេងៗ។
ដោយឡែកដើម្បីចូលរួមចំណែក អបអរសាទរខួបលើកទី៤៤ នៃការបោះផ្សាយក្រដាសប្រាក់រៀល (២០ មីនា ១៩៨០ – ២០ មីនា ២០២៤) ក៏ដូចជាគាំទ្រគោលនយោបាយ លើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា សហការជាមួយគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុទទួលប្រាក់បញ្ញើ តាមខេត្ត-ក្រុង នឹងរៀបចំយុទ្ធនាការ”ស្រឡាញ់ប្រាក់រៀល” ដោយទទួលប្តូរក្រដាស់ប្រាក់រៀលចាស់ ទក់ រហែក និងជំនួសវិញនូវក្រដាសប្រាក់ថ្មី គ្រប់ប្រភេទជូនសាធារណជនចាប់ពីថ្ងៃទី ២០-២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៤ វេលាម៉ោង៧:៣០ នាទីព្រឹក ដល់ម៉ោង៣:០០ នាទីរសៀល។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានជូនដំណឹង កាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែមីនាថា សាធារណជនអាចអញ្ជើញ មកប្ដូរក្រដាសប្រាក់រៀលចាស់ ទក់ រហែក ដោយមិនគិតកម្រៃសេវា នៅតាមគ្រប់សាខាគ្រឹះស្ថានធនាគារជាតិ និងហិរញ្ញវត្ថុរាជធានី-ខេត្ត ទូទាំងប្រទេស នៅក្នុងអំឡុងពេលយុទ្ធនាការនេះ៕
