ដោយៈ ប៊ី
ភ្នំពេញៈ វិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) បានសិក្សាស្រាវជ្រាវលើគម្រោងវិនិយោគរបសក្រុមហ៊ុនចិនធំៗនៅកម្ពុជា ហើយបានរកឃើញថា គម្រោងទាំងនេះបាននិងកំពុងចូលរួមចំណែក ដល់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងសង្គមនៅកម្ពុជា។
យោងតាមលោកបណ្ឌិត កែវ ពិសិដ្ឋ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលការសិក្សាការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព នៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍តាមវីដេអូ ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានកាលពីថ្មីៗនេះបានឱ្យដឹងថា វិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី បានសិក្សាស្រាវជ្រាវទៅលើក្រុមហ៊ុនចិន និងក្រុមហ៊ុនសហការវិនិយោករួមគ្នារវាងចិន និងកម្ពុជាធំៗនៅកម្ពុជា មានដូចជា ក្រុមហ៊ុនសាងសង់ផ្លូវ ស្ពាន ធនាគារ ក្រុមហ៊ុនទំនិញរួចពន្ធ វារីអគ្គិសនី ដែលសុទ្ធសឹងជាក្រុមហ៊ុន ដែលនាំមុខក្នុងវិស័យវិនិយោគនៅកម្ពុជា។
របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវដែលចំណងជើងថា “អភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពនៃសហគ្រាសចិននៅកម្ពុជា” បានបង្ហាញថា ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនចិន បានចូលរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍនៅកម្ពុជា តាមរយៈការលើកកម្ពស់ជីវភាព ការលើកស្ទួយសេដ្ឋកិច្ច កិច្ចការពារបរិស្ថាន ការងារសង្គម និងកិច្ចការមនុស្សធម៌ដែលបានជួយកម្ពុជាកន្លងមកនេះ។
លោកបណ្ឌិតកែវ ពិសិដ្ឋ បានបន្តថា បានការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី បានចាប់ផ្ដើមពីសីហា ដល់ខែតុលា បានសិក្សាទៅលើក្រុមហ៊ុនចិន និងក្រុមហ៊ុនសហការវិនិយោករួមគ្នារវាងចិន និងកម្ពុជាចំនួន៦ រួមមានក្រុមហ៊ុនវារីអគ្គីសនីសេសានក្រោម២ ក្រុមហ៊ុន China duty-free group ក្រុមហ៊ុន China Gezhouba Group Corporation, ធនាគារចិន Bank of China Phnom Penh Branch ក្រុមហ៊ុន China road and bridge corporation និងក្រុមហ៊ុន Yunann construction Investment Holding Group។ ក្នុងនោះក្រុមហ៊ុនវារីអគ្គីសនីសេសានក្រោម២ មាន China Huaneng Groupជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនធំ និងក្រុមហ៊ុនរ៉ូយ៉ាល់គ្រុបជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនធំទីពីរ។
លោកបណ្ឌិតបានឱ្យដឹងទៀតថា ប្រទេសចិន គឺជាប្រទេសមួយដែលមានការវិនិយោគច្រើនជាងគេនៅកម្ពុជា បើគិតពីឆ្នាំ១៩៩៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៩ តួលេខទំហំវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុន ចិនមានប្រមាណ១ភាគ៥ នៃចំនួនទឹកប្រាក់វិនិយោគសរុបនៅកម្ពុជា។ បន្ទាប់ពីប្រទេសចិន គីក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ ដែលមកពីសាធារណៈរដ្ឋកូរ៉េ អង់គ្លេស ម៉ាឡេ ជប៉ុន និងវៀតណាម។
បច្ចុប្បន្នរដ្ឋាភិបាលចិន មិនត្រឹមតែជាដៃគូផ្តល់ជំនួយឥតសំំណង និងកម្ចីសប្បទានធំជាងគេនៅកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែចិនក៏ជាអ្នកវិនិយោគធំជាងគេនៅកម្ពុជា ដូចជាវិស័យឧស្សាហកម្មវាយណភ័ណ្ឌកាត់ដេរ និងស្បែកជើង វិស័ងសំណង់និងអចលនទ្រព្យ វិស័យគមនាគមន៍ វិស័យថាមពលអគ្គិសនីជាដើម។
លោកយិន លាងគង់ សហស្ថាបនិក និងជាអគ្គនាយកនៃគេហទំព័រ Propertyareaបានមានប្រសាសន៍ថា ចំណងមិត្តភាបដូចដែកថែបរវាងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចិន ជាមួយអតីតសម្តេចព្រះបរមរតនកោដិ នាពេលកន្លងមក និងការត្រួសត្រាយផ្លូវជាថ្មីដោយសម្តេចតេជោហ៊ុន សែននាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានធ្វើឲ្យកម្ពុជានិងចិនក្លាយជាមិត្តដែកថែប ដែលមិនអាចកាត់ផ្តាច់បាន តាមរយៈការដាក់ចេញយុទ្ឋសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំងពីរ និងការកសាងបង្កើតសហគមន៍ពីរ វាសនាតែមួយ។
លោកបន្តថា “វត្តមានចិន ជាការនាំមកនូវវិបុលភាពកម្ពុជា និងជាការជំរុញឲ្យកម្ពុជាឆ្ពោះទៅមុខ ការរិះគន់ការវិនិយោគរបស់ចិននៅកម្ពុជា ជាទង្វើរបស់ពួកមនុស្សអគតិប៉ុណ្ណោះ” ៕
