ដោយៈគង់ សិរីជេស៊ីកា
ភ្នំពេញៈ ការចុះបញ្ជីរដីធ្លី ត្រូវធ្វើឡើងតាមទម្រង់ផ្សេងៗគ្នា ប៉ុន្តែថ្ងៃនេះយើងសូមលើកយកចំណេះដឹងពីនិតិវិធីចុះបញ្ជីរដីធ្លីដាច់ដោយដុំ ដែលត្រូវសិក្សាលើជំហ៊ានទាំង៥នេះ។
សិក្សាលើនិតិវិធីទាំង៥ ពីការចុះបញ្ជីរដាច់ដោយដុំ និងត្រូវធ្វើដូចម្តេច?
ការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ ជាការចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិ (ប្លង់រឹង) ដែលត្រូវធ្វើឡើងតាមរយៈការស្នើសុំរបស់ម្ចាស់ដីផ្ទាល់។ ខាងក្រោមនេះគឺជានិតិវិធី៥ដំណាក់កាលនៃការស្នើសុំចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ៖
១. ការដាក់ពាក្យស្នើសុំ
ដូចបានលើកឡើងខាងលើស្រាប់ម្ចាស់ដី ជាអ្នកស្នើសុំធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិនេះដោយផ្ទាល់។ ក្នុងការដាក់ពាក្យម្ចាស់ដី ត្រូវដាក់ពាក្យសុំទៅការិយាល័យសុរិយោដីស្រុក/ ខណ្ឌដែលដីនេះតាំងនៅ។ ប៉ុន្តែមុននឹងសុំដល់ថ្នាក់ស្រុក/ខណ្ឌ ម្ចាស់ដីត្រូវធ្វើលិខិតបញ្ជាក់ចេញពីមេឃុំ/ចៅសង្កាត់ ដើម្បីបញ្ជាក់អំពីអត្ដសញ្ញាណនៃការប្រើប្រាស់ដី និងការទទួលស្គាល់ពីថ្នាក់មូលដ្ឋានជាមុនសិន។
២. ការវាស់វែងដី
បន្ទាប់ពីទទួលបានពាក្យស្នើសុំ និងពិនិត្យឃើញថាមានភាពត្រឹមត្រូវហើយ មន្រ្តីជំនាញសុរិយោដីនឹងធ្វើការចុះវាស់វែង និងកំណត់ព្រំដីដោយមានការចូលរួម ពីម្ចាស់ដីដោយផ្ទាល់។ ទោះយ៉ាងណា ការវាស់វែងអាចធ្វើទៅបាន ប្រសិនបើមិនមានការជំទាស់តវ៉ាពីម្ចាស់ដីដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់គ្នា។
ក្នុងករណីមានវិវាទកើតឡើង ភាគទាំងសងខាងអាចដោះស្រាយគ្នាបាននៅត្រឹមថ្នាក់មូលដ្ឋានដោយមានគណៈកម្មឃុំ/សង្កាត់ ជាអ្នកសម្របសម្រួល។
៣. ការផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ
បន្ទាប់ពីបានកំណត់ និងកសាងប្លង់រួចរាល់ អាជ្ញាធរនឹងធ្វើការបិទផ្សាយជាសាធារណៈអំពីព័ត៌មាននៃដី (ដូចជាឈ្មោះម្ចាស់ដី ទំហំ ទីតាំង និងព្រំដីជាដើម) ក្នុងរយៈពេល៣០ថ្ងៃ ដើម្បីឲ្យម្ចាស់ដី ឬអ្នកពាក់ព័ន្ធអាចធ្វើការត្រួតពិនិត្យ និងតវ៉ាសុំធ្វើការកែប្រែក្នុងករណីមានភាពមិនត្រឹមត្រូវ។
៤. ការវិនិច្ឆ័យ និងសម្រេច
ប្រសិនមិនមានការជំទាស់ណាមួយទេ មន្ត្រីជំនាញនឹងចុះឈ្មោះម្ខាស់ដី ទៅក្នុងសៀវភៅគោលបញ្ជីដីធ្លី និងរៀបចំធ្វើរបាយការណ៍ សម្រាប់សុរិយោដីថ្នាក់ខេត្ត/ក្រុង។ បន្ទាប់ពីពិនិត្យឃើញថាមានភាពត្រឹមត្រូវ ប្រធានមន្ទីរសុរិយោដីខេត្ត/ក្រុង នឹងចុះហត្ថលេខាលើប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិជាស្ថាពរ។
៥. ការប្រគល់ប័ណ្ណ
នេះជាដំណាក់កាលចុងក្រោយ នៃការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ។ អជ្ញាធរនឹងធ្វើការប្រគល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិជូលដល់ពលរដ្ឋ ដែលជាម្ចាស់ដីដោយផ្ទាល់ទៅតាមការបរិច្ឆេទណាមួយដែលបានកំណត់៕
