តើ​ដំណើរ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ពី​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សហស្សវត្សរ៍​ ទៅ​កាន់​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​​ចីរភាព​នៅ​កម្ពុជាធ្វើឡើងដោយរបៀបណា

0

ដោយៈ សហសេវិក

ភ្នំពេញៈ អង្គការសហប្រជាជាតិបានបញ្ចប់នូវផែនការអភិវឌ្ឈន៍សហសវត្សរ៍របស់ខ្លួននៅឆ្នាំ២០១៥ និងបានចាប់ផ្តើមនូវគោលនយោបាយថ្មី តាមរយៈអ្វីដែលខ្លូនហៅថា “គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព ដែលបានចាប់ផ្តើមពីឆ្នាំ២០១៥ ដល់់ឆ្នាំ២០៣០។​

តើប្រទេសកម្ពុជាកំពុងដើរលើផ្លូវរបៀបណា ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនេះ?
យោងតាមអង្គការសហប្រជាជាតិបានបង្ហាញថា នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០០៣​ គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សហស្ស​វត្សរ៍​ ត្រូវ​បាន​ផ្តោត​ជា​ថ្មី​សម្រាប់​ការ​កំណត់​មូលដ្ឋាន​ នៅ​ពេល​ដែល​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សហស្សវត្សរ៍​កម្ពុជា​ ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​។​

វា​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​គោលបំណង ​ដើម្បី​ធ្វើ​ឱ្យ​សម​ស្រប​ទៅ​នឹង​ភាព​ជាក់ស្តែង​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ កាន់តែ​មាន​ប្រសិទ្ធិ​ភាព​ និង​ដោយ​បាន​រួម​ប​ញ្ជូ​ល​នូវ​គោលដៅ​ចំនួន​៩​ ដើម្បី​រៀបចំ​យុទ្ធភណ្ឌ​សល់​ពី​សង្គ្រាម​។​ យ៉ាងណាមិញ​ អ្នក​អង្កេត​ការ​ជា​ច្រើន​បាន​ជឿជាក់​ថា​ ការ​ផ្តោត​សំខាន់​នៃ​គោលដៅ​ទាំងនេះ​ នៅ​តែ​ទាមទារ​ទស្សនវិស័យ​សកល​ជា​ច្រើន​ ដែល​រាំងស្ទះ​ដល់​ការ​អនុវត្ត​មូលដ្ឋាន​នៃ​របៀបវារៈ​អភិវឌ្ឍន៍​សហស្ស​វត្សរ៍​។​

ការ​ស្វែង​យល់​ពី​ទំនាក់ទំនង​ នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សហ្ស​វ​ត្យ​រ៍​នីមួយៗ​ ហើយនឹង​តម្រូវការ​នៃ​ចំណេះដឹង​ និង​ការ​យល់​ឃើញ​ដូច​គ្នា​ នៅ​កម្រិត​ប្រទេស​គឺជា​កត្តា​សំខាន់​សម្រាប់​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​។

ឧទាហរណ៍​
សូចនាករ​ ដែល​ផ្តោត​លើ​ការងារ​ផ្លូវការ​ មិន​បាន​រួម​បញ្ចូល​បរិមាណ​ខ្ពស់​នៃ​ស្ត្រី​ដែល​បាន​ធ្វើ​ការងារ​មិន​ផ្លូវការ​នោះ​ទេ។ វឌ្ឍនភាព​សេដ្ឋកិច្ច​ ដោយ​ទាញ​យក​ធនធានធម្មជាតិ​ ដែល​មាន​សារៈសំខាន់​សម្រាប់​សុ​វត្ថ​ភាព​អាហារ​ គឺ​ផ្ទុយ​នឹង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​​ចី​រភាព។

ប្រជាជន​ភាគច្រើន​នៅ​តំបន់​ជនបទ ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ មាន​កម្រិតជីវភា​ព​ លើ​បន្ទាត់​ភាព​ក្រីក្រ​តែ​បន្តិច​ប៉ុណ្ណោះ​ ហើយ​ពួក​គេ​មាន​ភាព​ងាយ​រង​គ្រោះ​ នឹង​សេដ្ឋកិច្ច​ និង​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​ ដែល​អាច​នឹង​ប៉ះពាល់​ដល់ចំណុច​ដៅ​មួយ​ចំនួន​​។

ឯកសាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានបង្ហាញថា របៀបវារៈ​ការ​អភិ​វឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​និរន្តរភាព​ឆ្នាំ​ ២០៣០​ ត្រូវ​បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ ខណៈ​ដែល​មានការ​ចូលរួម​ និង​សមភាព​កាន់តែ​ច្រើន​។​ ដូច្នេះ​ហើយ​ កិច្ចការ​សម្របសម្រួល​នៃ​ការ​ធ្វើ​ផែនការ​ និង​ការ​អនុវត្ត​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ជាមួយនឹង​យុទ្ធសាស្ត្រ​អភិវឌ្ឍន៍​ នៅ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​នានា​ ដូច​ជា​ ផែនការ​យុទ្ធសាស្ត្រ​អភិវឌ្ឍន៍​ជាតិ​ ២០១៤-២០១៨​ ត្រូវ​បាន​កំណត់​ជា​អាទិភាព​។​

ការ​ធ្វើ​មូល​ដ្ឋា​នី​យ​កម្ម​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព
ការ​ធ្វើ​មូល​ដ្ឋា​នី​យ​កម្ម ​នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកប ដោយ​ចីរភាព​បាន​ចាប់ផ្តើម​ជាមួយនឹង ​សិក្ខាសាលា​ជា​ច្រើន​លើក​ច្រើន​សារ ​​ដែល​បាន​ប្រារព្ធ​ឡើង​ដោយ​ក្រសួងផែនការ​ មុន​ពេល​នៃ​ការ​បំពេញ​របៀបវារៈ​ សហស្ស​វត្សរ៍រួចរាល់​។​
អ្នកចូលរួម​នៅ​ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​ទាំងនេះ​ រួម​មាន​អ្នកតំណាង​មក​ពី​ស្ថាប័ន​រ ដ្ឋាភិបាល​ និង​ដៃគូ​អភិវឌ្ឍន៍​នានា​ រួម​ទាំង​ទីភ្នាក់ងារ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ ដែល​ជា​អ្នក​ពិនិត្យ​លើចំណុច​ដៅ​ និង​សូចនាករ​នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រក​បដោយ​ចីរភាព​នីមួយៗ​ ក្នុង​ការ​បញ្ជ្រាប​គោលដៅ​ទាំង​នោះ​​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ដើម្បី​ជូនដំណឹង​ពួក​គេ​ពី​ការងារ​ របស់​ក្រុមការងារ​បច្ចេកទេស​។​

ក្រុម​ទាំងនេះ ​ត្រូវ​អភិវឌ្ឍ​ផែនការ​ជាក់លាក់​ជា​ច្រើន ​ទៅ​តាម​មុខងារ ​ផ្សេងៗ​ នៃ​រដ្ឋាភិបាល​ថ្នាក់​ជាតិ​ និង​ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ​។​

ការ​ពិចារណា​ពី​ទំហំ​នៃ​បញ្ហា​គ្របដណ្តប់​ ដោយចំណុច​ដៅ​នានា​របស់​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ វា​គឺ​ពិតជា​មាន​សារៈសំខាន់​ដើម្បី​គិតគូរ​ ថា​តើ​របៀបវារៈ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ឆ្នាំ​ ២០៣០​នឹង​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​ការ​រិះគន់​នានា ​របស់​របៀបវារៈ​សហ្ស​វ​ត្យ​រ៍​បាន​យ៉ាងដូចម្តេច​។​

រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ នឹង​មិន​ធ្វើការ​គ្រោង​យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្មីៗ​ ដើម្បី​សម្រេ​ច​ឱ្យ​បាន​នូវ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍ ​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​នោះ​ទេ​ រហូត​ទាល់តែ​ផែនការ​យុទ្ធសាស្ត្រ​អភិវឌ្ឍន៍​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០១៩-២០២៣​ ត្រូវ​បាន​បង្កើត​។​
​ដូច្នេះ​ហើយ​ ការ​សិក្សា​ពី​ការ​តម្រែតម្រង់​ នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រក​ប​ដោយ​ចីរភាព​ជាមួយនឹង​ផែនការ​ និង​គោលនយោបាយ​អភិវឌ្ឍន៍​ជាតិ​បច្ចុប្បន្ន​ ដូច​ជា​ ផែនការ​យុទ្ធសាស្ត្រ​អភិវឌ្ឍន៍​ជាតិ​ (២០១៤-២០១៨)​ ជាដើម​ ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់​ ដើម្បី​កំណត់​នូវ​ភាព​ខ្វះចន្លោះ​នានា​ ដែល​ផែនការ​ និង​គោលនយោបាយ​ទាំងនេះ ​មិន​បាន​សង្គតិភាព​ទៅ​នឹង​ចំណុច​ដៅ ​នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​។

ចំណុចដៅ​ទាំង​១៦៩​ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​

– ចំណុច​ដៅ​ចំនួន​ ៤៣​ នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកប ដោយ​ចីរភាព​ចំនួន​
១៦​ ដំបូង​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង ​ដើម្បី​អាច​ជា​មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​។​ ចំណុច​ដៅ​ទាំងនេះ​ សំដៅ​រក​ការ​ផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន ​នៃ​គោលដៅ​អនាគត​ និង​មិន​អាច​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់ ​ក្រៅពី​គោលនយោបាយ​ដែល​មាន​នោះ​ទេ​។
គោលដៅ​ចំនួន​៤​ ទៀត​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា​ មិន​អាច​អនុវត្តន៍​បាន​ សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ព្រោះថា​គោលដៅ​ទាំងនេះ​ សំដៅលើ​យន្តការ​ផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន​ជា​អន្តរជាតិ​ពី​បណ្តា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​ ទៅ​ដល់​បណ្តា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​។

​ចំនែកចំណុច​ដៅ​១៣​ទៀត​នៃ​ “​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ទី​ ១៧​ -​ ភាព​ជា​ដៃគូ​ ដើម្បី​សម្រេច​គោលដៅ​”​ ទាមទារ​ព័ត៌មាន​ច្រើន​អំពី​គោលនយោបាយ​ និង​ស្ថាប័ន​ខាងក្រៅ​។​

– ចំណុចដៅ​ទាំង​១៦៩​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​
ចំណុច​ដៅ​ចំនួន​៤៣​ នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ ​ចីរភាព​ចំនួន​ ១៦​ ដំបូង​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ ដើម្បី​អាច​ជា​មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​។​ ចំណុច​ដៅ​ទាំងនេះ ​សំដៅ​រក​ការ​ផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន ​នៃ​គោលដៅ​អនាគត​ និង​មិន​អាច​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់ ​ក្រៅពី​គោលនយោបាយ​ដែល​មាន​នោះ​ទេ​។​

​ ​គោលដៅ​ចំនួន​៤​ ទៀត​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា​ មិន​អាច​អនុវត្តន៍​បាន​ សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ព្រោះថា​គោលដៅ​ទាំងនេះ​ សំដៅលើ​យន្តការ​ផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន​ជា​អន្តរជាតិ​ ពី​បណ្តា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​ ទៅ​ដល់​បណ្តា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​។​

​ចំនែកចំណុច​ដៅ​១៣​ទៀត​នៃ​ “​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ទី​ ១៧​ -​ ភាព​ជា​ដៃគូ​ ដើម្បី​សម្រេច​គោលដៅ​”​ ទាមទារ​ព័ត៌មាន​ច្រើន​អំពី​គោលនយោបាយ​ និង​ស្ថាប័ន​ខាងក្រៅ​។​

– ចំណុច​ដៅ​ដែល​នៅ​សល់​ចំនួន​ ១០៩​ទៀត​នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​
​រហូត​ទៅ​ដល់​ ៨៥​នៃចំណុចដៅ​ (៧៨%)​ ត្រូវ​បាន​លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ដំណើរការ​ធ្វើ​ផែនការ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ និង​គោល​នយោបាយ​​ជាតិ​។​

​ចំណុច​ដៅ​ចំនួន​ ១៧​ កំពុង​ត្រូវ​បាន​លើក​ឡើង​ដោយ​ផ្នែកៗ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។​ ចំណុច​ដៅ​ចំនួន​ ៧​ ទៀត​មិន​ត្រូវ​បាន​លើក​ឡើង​នោះ​ទេ​។​

​ភាព​ខ្វះចន្លោះ​ដែល​កំពុង​មាននៅ​ក្នុង​គោលនយោបាយ​បណ្តាល​មក​ពី​ហេតុផល​មួយ​ចំនួន​ រួម​មាន​៖
​ចំណុចដៅ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​មាន​ស្រាប់​ មិន​ទាន់​មាន​មហិច្ឆតា​គ្រប់គ្រាន់​នៅឡើយ​។
​មិន​មាន​សកម្មភាព​គោលនយោបាយ​គ្រប់គ្រាន់​ ដើម្បី​ពន្យល់​ពី​របៀប​ដើម្បី​សម្រេច​បាន​នូវ​គោលនយោបាយ​ទាំងនោះ​។

​មិន​មានការ​លើក​ឡើង​នូវ​តម្រូវការ​នានា​នៃ​ក្រុម​ជន​ងាយ​រង​គ្រោះ​ មាន​ដូច​ជា​ ស្ត្រី​ កុមារ​ ពលរដ្ឋ​រស់នៅ​ជាមួយនឹង​ពិការ​ភាព​ ឬ​ក្រុម​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ ដែល​មាននៅ​ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​ នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​នោះ​ទេ​។​

បញ្ហា​ចម្បង​នានា ​នៃ​កង្វះខាត​ការ​យកចិត្តទុកដាក់​រួម​មាន​ វិសមភាព​យេ​ន​ឌ័​រ​ ការ​បែងចែក​ដោយ​សមធម៌ ​នូវ​រាល់​ផលប្រយោជន៍​ បាន​មក​ពី​ធនធានធម្មជាតិ​ទៅ​ដល់​ក្រុម​ជន​ងាយ​រង​គ្រោះ​ ការ​ប្រឈម​នានា​នៃ​ប្រជាជន​រស់នៅ​ទីក្រុង​ និង​ការ​ដាក់​បញ្ចូល​នូវ​ក្រុម​ងាយ​រង​គ្រោះ​នានា​ នៅ​ក្នុង​ដំណើរការ​សម្រេចចិត្ត​។​

កង្វះ​ចន្លោះ​នៃ​ការ​ធ្វើ​ផែនការ​ និង​គោលនយោបាយ​ទាំងនេះ​រួម​មាន​ បញ្ហា​អន្តរ​វិស័យ​ ឬ​ឆ្លងកាត់​វិស័យ​ជា​ច្រើន​។​ នេះ​មាន​ន័យ​ថា​ ខណៈ​ដែល​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ មានការ​ផ្គូរ​ផ្គង​កាន់តែ​ច្រើន​ជាមួយ​ផែនការ​ និង​គោលនយោ​បាយ​​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ ជាង​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សហស្ស​វត្សរ៍​ដែល​ធានា​ថា​ ផែនការ​ទាំងនេះ​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​រួម​គ្នា​ ជា​ពិសេ​ស​នៅ​ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ ​នឹង​ជា​បញ្ហា​ប្រឈម​ដ៏​សំខាន់​មួយ​។​

កង្វះ​ចន្លោះ​នៃ​ការ​ធ្វើ​ផែនការ​ និង​គោលនយោបាយ​ទាំងនេះ​ បាន​ក្លាយជា​ចំណុច​ផ្តោត​សំខាន់​ សម្រាប់​ការ​បង្កើត​ចំណុចដៅ​នានា​ នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ ក្នុង​គោលបំណង​ឆ្លើយ​តប​ទៅ ​នឹង​ចំណុចខ្វះខាត​ ដែល​មិន​ទាន់​បាន​បំពេញ ​ខណៈ​ពេល​កំពុង​អនុវត្ត​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍ​សហ្ស​វ​ត្យ​រ៍​។​

មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​ គឺជា​ចំណុច​ផ្តោត​សំខាន់​ សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​ចំណុច​ដៅ​របស់​ គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​ភាព​ខ្វះខាត​ ដែល​បាន​រក​ឃើញ​ នៅ​ពេល​អនុវត្ត​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សហស្ស​វត្សរ៍​។​

ធនធាន​នានា​ ដែល​ត្រូវការ​មាន​រួម​ទាំង​ការ​ផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន​ និង​មិនមែន​ហិរញ្ញប្បទាន​ រួម​ទាំង​អភិបាលកិច្ច​ជាតិ​ និង​សកល​។

ប្រទេស​កម្ពុជា​ នឹង​ត្រូវការ​ប្រើប្រាស់​ប្រភេទ​ធនធាន​ទាំងនេះ ​នៅ​គ្រប់​កម្រិត​នីមួយៗ​ ដើម្បី​សម្រេច​ឱ្យ​បាន​នូវ​គោលដៅ​ទាំងនោះ​។​

​មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​ជាស​កល​
នៅ​ឆ្នាំ​២០១៧​ កម្ពុជា​ទទួល​បាន​ថវិកា​ចំនួន​១,៣៥​លាន​ សម្រាប់​ជំនួយ​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្លូវការ​ (ODA)​ ដែល​ច្រើន​ជាង​ឆ្នាំ​២០១៦​។​ យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ​ ជំនួយ​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្លូវការ​ (ODA)​ ត្រូវ​បាន​សន្និដ្ឋាន​ថា​នឹង​ធ្លាក់​ចុះ​ ពី​ឆ្នាំ​២០១៤​ ទៅ​ឆ្នាំ​២០១៨​ ដោយ​មាន​កំណើន​ផ្នែក​កម្ចី​ និង​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​ជំនួយ​។

កម្ពុជា​ បាន​ក្លាយទៅជា​ប្រទេស​មាន​ចំណូល​មធ្យម​កម្រិត​ទាប​ នៅ​ឆ្នាំ​២០១៦​ ហើយ​អាច​នឹង​ចាក​ផុត​ពី​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​ ក្នុង​រយៈពេល​តែ​១​ទស្សវត្សរ៍​។​ ស្ថានភាព​ជំនួយ​សម្រាប់​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍន៍​ តាម​រយៈ​ធនាគារ​ពហុភាគី​ និង​ទំនាក់ទំនង​ពាណិជ្ជកម្ម ​ដែល​មាន​ភាព​អនុគ្រោះ​ គឺ​មាន​ឥទ្ធិពល​យ៉ាង​ខ្លាំង ​ចំពោះ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​

ឥទ្ធិពល​ទាំងនេះ​ភាគច្រើន​គឺ​ពី​ប្រទេស​ចិន​ ដែល​ក្លាយជា​ប្រភព​ជំនួយ​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្លូវការ​ (ODA)​ ចំបង​។

ស្ថាប័ន​ដែល​ផ្តល់​ការ​វិនិយោគ​ផ្ទាល់​ពី​បរទេស​ (​អេ​ហ្វ​ ឌី​ អាយ​)​ កាន់តែ​ដើរតួរ​សំខាន់​ជាង​មុន​។​ វា​កើតឡើង​តាម​រយៈ​យន្តការ​ដូច​ជា​ មូលនិធិ​បៃតង​សម្រាប់​បម្រែបម្រួល​អាកាសធាតុ​ ដឹកនាំ​ដោយ​អនុសញ្ញា​ក្របខ័ណ្ឌ​សហប្រជាជាតិ​ស្តី​ពី​ ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​ (UNFCCC)​ ព្រមទាំង​ធនាគារ​វិនិយោគ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​អាស៊ី​ ដឹកនាំ​ដោយ​ប្រទេស​ចិន​ (AIIB)​។​

យន្តការ​ហិរញ្ញវត្ថុ​នេះ​ ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ ដើម្បី​អាច​ឱ្យ​ការ​វិនិយោគ​វិស័យ​ឯកជន​ អាច​ធ្វើ​ជា​ដៃគូ​ជាមួយ​រដ្ឋ​ ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ និង​កិច្ច​ផ្តួចផ្តើម​និរន្តរភាព​។​

ការ​លេចឡើង​នៃ​ធនាគារ ​វិនិយោគ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​អាស៊ី​ ដឹកនាំ​ដោយ​ប្រទេស​ចិន​ (AIIB)​ មាន​សក្តានុពល​ក្នុង​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពី​របៀប ​ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​បំពេញ ​តាម​ចំណុច​ដៅ​របស់​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​។​

គោលបំណង​របស់​ធនាគារ​វិនិយោគ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​អាស៊ី​ (AIIB)​ គឺ​ធ្វើការ​បំពេញ​ មិនមែន​ជា​ការ​ប្រកួតប្រជែង​ជាមួយនឹង​ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ​ពហុភាគី​។​ យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ​របៀបវារៈ​ របស់​ធនាគារ​វិនិយោគ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​អាស៊ី​ (AIIB)​ ផ្តោត​លើ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៃ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច​លើ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ជា​ជាង​វិធីសាស្ត្រ​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​ម្ចាស់​ជំនួយ​ដែល​មាន​លក្ខខណ្ឌ​ដែល​ត្រូវ​បំពេញ​។​

ការ​ផ្តោត​ការ​យកចិត្តទុកដាក់​នេះ​ គឺ​ផ្អែក​លើ​គោលការណ៍​ចំនួន​ប្រាំ​ដែល​បាន​បញ្ជាក់​នៅ​ក្នុង​សៀវភៅ​ស​ឆ្នាំ​ ២០១៤​ ស្តី​ពី​ជំនួយ​បរទេស​របស់​ចិន​។​ គោលការណ៍​ខ្លះ​មាន​ភាពចម្រូងចម្រាស ដែល​រួម​មាន​ មិន​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​អធិបតេយ្យភាព​ មិន​មាន​លក្ខខណ្ឌ​ភ្ជាប់​ជាមួយ​ ជា​ពិសេស​ទាក់ទង​នឹង​អភិបាលកិច្ច​ និង​ការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​ចំពោះ​គោលនយោបាយ​ “​ចិន​តែ​មួយ​”​ ដោយ​គោរព​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ប្រទេស​តៃវ៉ាន់​។​

​មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​កម្រិត​ថ្នាក់​ជាតិ​
ខណៈ​ដែល​ជា​ប្រទេស​ដែល​មាន​ទំហំ​តូច​ មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ ប្រកបដោយ​ចីរភាព​កម្រិត​ថ្នាក់​ជាតិ​ របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ត្រូវ​បាន​ពឹងផ្អែក​ស្រប​ទៅ​នឹង​កំណើន​នា​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ ​របស់​ប្រទេស​នេះ​។​ ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន និង​កំពុង​បង្កើន​មូលនិធិ​ផ្ទាល់ខ្លួន​ សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​ តាម​រយៈ​ចំណូល​ដែល​បាន​មក​ពី​ពន្ធ​ និង​ចំណូល​មិនមែន​ពន្ធ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​។​

ឧ​ទារ​ហណ៍​ ចំណូល​រដ្ឋាភិបាល​ជា​សរុប​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០១៦​ មាន​ចំនួន​ ៣.៥​ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អា​មេ​រិ​ក​ ឬ​១៨​ភាគរយ ​នៃ​ផលិតផល​ក្នុងស្រុក​សរុប​។​

ចំណូល​បាន​មក​ពី​ការ​ប្រមូល​ពន្ធ​ជា​ភាគរយ​ ធៀប​នឹង​ផលិតផល​ក្នុងស្រុក​សរុប​ បាន​កើនឡើង​ពី​១០​ភាគរយ​ មក​១៥ ភាគរយ​ នៅ​ក្នុង​រយៈពេល​៥​ឆ្នាំ​ គិត​ត្រឹម​ឆ្នាំ​ ២០១៦​នេះ​។​ ភាពល្អ​ប្រសើរ​ទាំងនេះ​ ត្រូវ​បាន​នាំ​មក​ដោយ​យុទ្ធសាស្ត្រ​គៀងគរ​ធនធាន​ឆ្នាំ​ ២០១៤-២០១៨​ របស់​រដ្ឋាភិបាល​។​ គោលបំណង​នៃ​យុទ្ធសាស្ត្រ​នេះ​ គឺ​ដើម្បី​ធ្វើ​ឱ្យ​រដ្ឋបាល​ផ្នែក​ពន្ធដារ​បាន​ប្រសើរ​ឡើង​ តាម​រយៈ​ការ​កែ​លម្អ​តាម​ការ​អនុលោម​នៃ​ច្បាប់​ ជាមួយនឹង​បទបញ្ញត្តិ​ដែល​មាន​ស្រាប់​ ដោយ​គ្មាន​ការ​ព​ង្រឹ​ក​បន្ថែម​នូវ​ទំហំ​នៃ​ការ​ប្រមូល​ពន្ធ​ ឬ​អត្រា​នៃ​ពន្ធ​នោះ​ឡើយ​។​

ភាព​ជា​ដៃគូ​នៃ​វិស័យ​សារ​ធារ​ណៈ​ និង​ឯកជន​ ក៏​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​ផ្សេង​មួយទៀត​ ដែល​នឹង​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់​ប្រហាក់ប្រហែល​គ្នា​ ដោយ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ដើម្បី​ឈាន​ដល់​ការ​ប្រើប្រាស់​ធនធាន ​សម្រាប់​តម្រូវការ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​នានា​។​ ការ​ប៉ាន់​ប្រមាណ​តាម​បែប​អភិរក្សនិយម​មួយ​បាន​លើក​ឡើង​ថា​ ការ​វិនិយោគ​លើ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ទំហំ​១២​ ទៅ​១៦​ លាន​ដុល្លារ​ដុល្លារ​អា​មេ​រិ​ក​ នឹង​ត្រូវ​បាន​ស្នើ​សុំ​ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប ​ទៅ​នឹង​តម្រូវការ​នៃ​ដំណើរការ​នគរូបនីយកម្ម​ និង​ឧស្សាហូបនីយកម្ម ​នៅ​ក្នុង​រយៈពេល​ ២០១៣-២០២២​។​

រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​អនុម័ត ​លើ​គោលនយោបាយ​ស្តី​ពី​ ភាព​ជា​ដៃគូ​នៃ​វិស័យ​ឯកជន​ និង​សាធារណៈ​ ដើម្បី​សម្រួល​ដល់​បរិយាកាស​ពាណិ ជ្ជកម្ម​ដែល​បាន​កែ​លម្អ​ ដល់​ភាព​ជា​ដៃគូ​នេះ​ ធ្វើការ​អភិវឌ្ឍ​ និង​ដោះស្រាយ​នូវ​បញ្ហា​ដែល​កំពុង​បន្ត​ទាំងឡាយ​រួម​មាន​ អំពើ​ពុក​រលួយ​ ភាព​មិន​ច្បាស់ លាស់​នៃ​បទបញ្ញត្តិ​ អ​ស្ថេ​រ​ភាព​នយោបាយ​ កង្វះខាត​នៃ​ការ​ទទួល​បាន​ថាមពល​អគ្គិសនី​គ្រប់គ្រាន់​ និង​តម្លៃ​សមរម្យ​ រួម​ទាំង​បញ្ហា​ផ្សេងៗ​ ដែល​ជា​ឧបសគ្គ​ដល់​ការ​វិនិយោគ ​នៃ​សហគ្រាស​គ្រប់គ្រង​ដោយ​រដ្ឋ​។

រដ្ឋាភិបាល​ កំពុង​រៀបចំ​សៀវភៅ​ណែនាំ​អំពី​លទ្ធកម្ម ​របស់​ភាព​ជា​ដៃគូ​រវាង​វិស័យ​ឯកជន​ និង​សារ​ធារ​ណៈ​ ដែល​ពេល​នេះ​សៀវភៅ​នេះ​នៅ​ជា​ឯកសារ​ព្រាង​នៅឡើយ​។ សៀវភៅ​ណែនាំ​នេះ​ នឹង​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​អំពី​យន្តការ​នានា ​ដែល​វិស័យ​ឯកជន​អាច​ប្រើប្រាស់ ​ដើម្បី​ជម្រុញ​ការ​ផ្តល់​សេវា​ហេ​ដ្ឋា​សម្ព័ន្ធ​ ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​មួយ​សម្រាប់​ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​ប្រសើរ ​ទៅ​កាន់​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​។​

​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​នៅ​កម្ពុជា
ក្រុមការងារ​បច្ចេកទេស​ គឺជា​គន្លឹះ​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ ដើម្បី​ធ្វើការ​ស​ម្រ​ច​ចិត្ត​អំពី​វិធី​ក្ន​ង​ការ​បន្ត​បញ្ចូល​ គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ទៅ​ក្នុង​ដំណើរការ​ និង​យុទ្ធសាស្ដ្រ​ផែនការ​នៅ​ថ្នាក់​ជាតិ​ និង​ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ​។​ ខណៈ​ដែល​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ បាន​ផ្តោត​ការ​យកចិត្តទុកដាក់​បន្ថែម​ លើ​មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​គោលដៅ​ទាំងនេះ​ មិនមែន​រាល់​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ទាំងអស់​ នឹង​អាច​ត្រូវ​បាន​អនុវត្តន៍​ស្មើៗ​គ្នា​ក្នុង​ពេល​តែ​មួយ​នោះ​ទេ​។

ការ​តាមដាន​វឌ្ឍនភាព ​ឆ្ពោះទៅ​រក​ការ​សម្រេច​បាន​នូវ​គោលដៅ​អភិ វឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​កម្ពុជា​ គឺ​តម្រូវ​ឱ្យ​មានការ​យល់​ដឹង​អំពី​មូលហេតុ​នៃ​ការ​មិន​មាន​វឌ្ឍនភាព​ ដែល​មាន​ភាព​រាំងស្ទះ​ និង​ការ​ផ្សារ​ភ្ជាប់​សក្តានុពល​ និង​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ដែល​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ឆ្លង​ផុត​នូវ​ដែន​កំណត់​ទាំងនេះ​។

វិទ្យាស្ថាន​ជាតិ​ស្ថិតិ​ (NIS)​ នឹង​រួមចំណែក​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​នូវ​សមត្ថភាព​ សម្រាប់​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​ដែល​មានការ​ចូលរួម​ និង​រួម​បញ្ចូល​គ្នា​នៃ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ នៅ​ក្នុង​ ២៨​ ក្រសួង​ពាក់ព័ន្ធ​ផ្សេងៗ​គ្នា​ និង​ស្ថាប័ន​ផ្សេងៗ​ ជា​ពិសេស​នៅ​ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ​ ដែល​ទិន្នន័យ​ត្រូវ​បាន​ប្រមូល​។​

ការ​សម្របសម្រួល​នៃ​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​ និង​វាយតម្លៃ​ទិន្នន័យ​នេះ​ គឺ​ផ្អែក​លើ​មុខងារ​របស់​ក្រុមការងារ​បច្ចេកទេស​១៩​ក្រុម​ខុសៗ​គ្នា​ ដើម្បី​សម្របសម្រួល​ដំណើរការ​រៀបចំ​ផែនការ​ និង​គោលនយោបាយ​ក្នុង​ការ​ឆ្លើយ​តប​។​

វា​មាន​សារៈសំខាន់ ​សម្រាប់​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​ដំណើរការ​ផែនការ ​នៅ​ថ្នាក់​តំបន់​មាន​ភាព​ស្របគ្នា ​ជាមួយ​អាទិភាព​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ថ្នាក់​ជាតិ​ ដែល​ទទួល​ឥទ្ធិពល​ពី​របៀបវារៈ​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ ​ប្រកបដោយ​​ចី​រភាព​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០៣០​។

ទំនាក់ទំនង​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​ នៃ​ទិន្នន័យ​ត្រួតពិនិត្យ​ដែល​មានគុណ​ភាព​ខ្ពស់ ​ក្នុង​ទម្រង់​ដែល​អាច​ចូល​ទៅ​បាន​ដល់ ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ជា​ច្រើន​គឺ​មាន​សារៈសំខាន់​។​ ដោយសារ​តែ​ការ​ពឹងផ្អែក​ទៅ​វិញ​ ទៅ​មករ​វាង​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ទាំង​១៧​ វា​នឹង​មាន​សារៈសំខាន់​ដើម្បី​រក្សា​ការ​ឃ្លាំមើល​ជាក់លាក់​នៃ​គោលដៅ​នីមួយៗ​។​

វា​ក៏​សំខាន់​ផង​ដែរ​ ដែល​ព័ត៌មាន​នេះ ​មាន​ភាព​ងាយស្រួល​យល់​សម្រាប់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ ហើយ​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ដើម្បី​កែ​លម្អ ​គណនេយ្យ​ភាព​របស់​ក្រសួង​រដ្ឋ​៕

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here