ដោយ វុត្ថា
ភ្នំពេញៈ ការចុះបញ្ជីរអចលនទ្រព្យ ជារឿងមួយចាំបាច់ដែលអ្នកនៅក្នុងវិស័យនេះ គួរតែដឹងនិងសិក្សាស្វែងយល់ ដើម្បីឈានទៅធ្វើការងារនេះ បានប្រកបដោយប្រសិទ្ឋភាព និងប្រាសចាកហានិភ័យ។
យោងតាមឯកសាររបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានឲ្យដឹងថា និតិវិធីចុះបញ្ជីរអចលនទ្រព្យត្រូវគោរពតាមគោលការណ៍មួយចំនួន ដូចជា ទី១.សម្រាប់អ្នកដែលមានអចលនទ្រព្យដែលជាប់ពន្ធ ត្រូវទៅចុះបញ្ជីនៅកន្លែងណា? ផ្អែកលើនីតិវិធីនៃច្បាប់ អ្នកជាប់ពន្ធអចលនទ្រព្យទាំងអស់ មានកាតព្វកិច្ចត្រូវទៅចុះបញ្ជីអចលនទ្រព្យរបស់ខ្លួននៅរដ្ឋបាលសារពើពន្ធក្នុងភូមិសាស្ត្រ ដែលអចលនទ្រព្យរបស់ខ្លួននោះស្ថិតនៅ។ ការចុះ បញ្ជីនេះត្រូវទៅធ្វើយ៉ាងយឺតបំផុតគិតត្រឹមថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញានៃឆ្នាំជាប់ពន្ធនីមួយៗ ហើយសម្រាប់អចលនទ្រព្យដែលបានចុះបញ្ជីរួចហើយ មិនត្រូវបានចុះបញ្ជីឡើងវិញនៅឆ្នាំបន្តបន្ទាប់នោះទេ។
ទី២.តើគេអាចយកពាក្យស្នើសុំចុះបញ្ជីពន្ធ លើអចលនទ្រព្យបាននៅកន្លែងណាខ្លះ? សម្រាប់សាធារណជនដែលមានបំណងចង់ចុះបញ្ជីអចលនទ្រព្យ អាចស្នើសុំពាក្យចុះបញ្ជីអចលនទ្រព្យបាននៅរដ្ឋបាលសារពើពន្ធ (សាខាពន្ធដារខេត្ត-ខណ្ឌ) នៅក្នុងភូមិសាស្ត្រដែលអចលនទ្រព្យនោះស្ថិតនៅ។ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារតែបច្ចុប្បន្ននេះមានលក្ខណៈងាយស្រួលជាងមុន លោកអ្នកមិនចាំបាច់ទៅយកពាក្យស្នើសុំ នៅសាខាពន្ធដារផ្ទាល់ទេ ពោលគឺអាចទាញយកឯកសារនេះ នៅតាមគេហទំព័ររបស់អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារបានគឺ www.tax.gov.kh។ ពាក្យស្នើសុំនេះ គឺត្រូវផ្តល់ជូនលោកអ្នកដោយឥតគិតថ្លៃ។
ទី៣.ចង់ចុះបញ្ជីអចលនទ្រព្យ តើលោកអ្នកចាំបាច់ត្រូវមានឯកសារអ្វីខ្លះ? ជាគោលការណ៍នៅពេលដែលលោក អ្នកដាក់ពាក្យស្នើសុំចុះបញ្ជីអចលនទ្រព្យ លោកអ្នកត្រូវនាំយកជាមួយនូវឯកសារជាច្រើនដែលរួមមាន៖ -អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ ឬសំបុត្របញ្ជាក់កំណើត ឬ លិខិតឆ្លងដែនសម្រាប់ជនបរទេស។ -សៀវភៅគ្រួសារ ឬ សៀវភៅស្នាក់នៅ ឬលិខិតបញ្ជាក់ទីលំនៅ។ -ប័ណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិឬប័ណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់អចលនវត្ថុ ឬវិញ្ញាបនបត្រសម្គាល់ម្ចាស់អចលនវត្ថុ ដែលចេញដោយរដ្ឋបាលសុរិយោដី ឬ ឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងការកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ ដែលបញ្ជាក់ដោយអាជ្ញាធរឃុំ/សង្កាត់ឡើងទៅ។ ក្នុងករណីដែលអចលនទ្រព្យបង់រំលស់ ម្ចាស់អចលនទ្រព្យត្រូវភ្ជាប់មកជាមួយនូវឯកសាររវាងអ្នកទិញ និងអ្នកលក់មកជាមួយផង។
ទី៤ តើអ្នកចុះបញ្ជីអចលនទ្រព្យនឹងទទួលបានអ្វីមកវិញ ពីរដ្ឋបាលសារពើពន្ធនៅពេលបានចុះបញ្ជី? ។ នៅពេលដែលលោកអ្នកបានចុះបញ្ជីថ្មីរួចហើយ លោកអ្នកនឹងទទួលបានលិខិតបញ្ជាក់ការចុះបញ្ជីពន្ធលើអចលនទ្រព្យ ដែលមានចុះលេខអត្តសញ្ញាណកម្មសារពើពន្ធនៃអចលនទ្រព្យ សម្រាប់សម្គាល់អចលនទ្រព្យនីមួយៗ ដែលចេញដោយរដ្ឋបាលសារពើពន្ធ។ លេខអត្តសញ្ញាណកម្មសារពើពន្ធនេះ ត្រូវប្រើលើឯកសារដែលពាក់ព័ន្ធនឹងពន្ធលើអចលនទ្រព្យទាំងអស់។
ទី៥.តើអ្នកជាប់ពន្ធអចលនទ្រព្យមានកាតព្វកិច្ចអ្វីខ្លះនៅពេលដែលអចលនទ្រព្យរបស់ខ្លួនមានការប្រែប្រួល?។ ចំណុចនេះ អ្នកជាប់ពន្ធអចលនទ្រព្យទាំងអស់ត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានបន្ថែមទោតាមទម្រង់ដែលបានកំណត់ដោយរដ្ឋបាលសារពើពន្ធក្នុងករណីដែល៖ -អចលនទ្រព្យរបស់ខ្លួនត្រូវបានបំបែកលក់ ផ្ទេរ ឬផ្តល់អំណោយ ហើយអចលនទ្រព្យដែលបានបំបែកថ្មីត្រូវតែចុះបញ្ជីទៀត។ -ដីត្រូវបានយកទៅសាងសង់ផ្ទះ អគារ ឬសំណង់ផ្សេងៗ។ -ផ្ទះ អគារ និងសំណង់ផ្សេងៗត្រូវបានសាងសង់បន្ថែម ឬបន្ថយ ឬ រំលាយចោល។ -ការផ្លាស់ប្តូរកម្មសិទ្ធិករ អ្នកកាន់កាប់ ឬអ្នកទទួលបានផលប្រយោជន៍ចុងក្រោយ៕
