ដោយ នៅ វឌ្ឍនា
ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមយកពន្ឋ លើអចលនទ្រព្យបានចាប់ផ្តើមជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដើម្បីបង្កើនចំណូលជាតិ ប៉ុន្តែតើពន្ឋលើអចលនទ្រព្យមានការលើកលែងដែរឬទេ វាជាចម្ងល់មួយ។
ចំលើយគឺមានដូចតទៅនេះ តាមប្រកាសលេខ ៤៩៣ សហវ.ប្រក ចុះថ្ងៃទី ១៩ ខែកក្កដាឆ្នាំ២០១១ ពន្ធលើអចលនទ្រព្យនេះ ត្រូវបានលើកលែងដូចខាងក្រោម៖
ក- អចលនទ្រព្យដែលជាដីធ្លីកសិកម្ម។ ក្នុងករណីចំណែកណាមួយ នៃដីធ្លីកសិកម្មត្រូវបានយកមកសាងសង់ផ្ទះ អគារ ឬសំណង់ផ្សេងៗ ដែលមិនបម្រើផ្ទាល់ និងជាអចិន្ត្រៃយ៍ដល់សកម្មភាពកសិកម្ម។ ចំណែកដីនោះ មិនត្រូវបានលើកលែងពន្ធនេះទេ។
ខ- អចលនទ្រព្យដែលជាកម្មសិទ្ធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ឬស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាល ។ ក្នុងករណីអចលនទ្រព្យ ដែលបានកត់ត្រាជាទ្រព្យសកម្ម របស់សហគ្រាសសាធារណៈ ឬក្រុមហ៊ុនចម្រុះរដ្ឋ អចលនទ្រព្យនោះមិនត្រូវបានលើកលែងពន្ធនេះទេ។
គ- អចលនទ្រព្យដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់សហគមន៍ ឬបុគ្គលណាមួយដែល៖ a-ត្រូវបានរៀបចំឡើង និងដំណើរការសម្រាប់គោលដៅសុទ្ធសាធខាងសាសនា និងសប្បុរសធម៌ b-គ្មានចំណែកណាមួយនៃអចលនទ្រព្យ ឬប្រាក់ចំណូលត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាប្រយោជន៍ឯកជន។
ការលើកលែងពន្ធនេះមិនរាប់បញ្ចូលលើអចលនទ្រព្យមួយចំនួន
– អចលនទ្រព្យដែលត្រូវបានជួល ឬផ្តល់ឱ្យបណ្តោះអាសន្ន សម្រាប់គោលដៅសុទ្ធសាធខាង សាសនា និងសប្បុរសធម៌។
– អចលនទ្រព្យជាកម្មសិទ្ធិរបស់អង្គការសានា ឬអង្គការសប្បុរសធម៌ ដែលបានជួលឬផ្តល់ជាបណ្តោះអាសន្នឱ្យទៅសហគមន៍ ឬបុគ្គលណាមួយ ដែលប្រើប្រាស់អចលនទ្រព្យនោះក្រៅពីគោលដៅសាសនា និងសប្បុរសធម៌។
ឃ- អចលនទ្រព្យជាកម្មសិទ្ធិរបស់៖ -បេសកម្មការទូត ឬកុងស៊ុលបរទេស – អង្គការអន្តជាតិ និងទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសរបស់រដ្ឋាភិបាលនានា ដែលទទួលស្គាល់ដោយរាជរដ្ឋាភិបាល។
ង- អចលនទ្រព្យដែលជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ រួមមាន ផ្លូវ ស្ពាន ប្រព័ន្ធផលិតទឹកស្អាត ឬ ផលិតអគ្គិសនី ព្រលានយន្តហោះ កំពង់ផែ ស្ថានីយអយស្ម័យយាន រួមបញ្ចូលទាំងអគារ និងការិយាល័យ ដែលបម្រើផ្ទាល់ដល់សម្មភាព នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងនេះ។
ច- ផ្ទះ អគារ និងសំណង់ ផ្សេងៗ ដែលសាងសង់លើដីធ្លីកសិកម្ម ដែលបម្រើផ្ទាល់និងជាអចិន្ត្រៃ ដល់សកម្មភាពកសិកម្ម។
ឆ- អចលនទ្រព្យដែលទទួលរងនូវការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរ ដោយករណីប្រធានសក្តិ ដែលជាបាតុភូត ឬជាព្រឹត្តការណ៍កើតឡើងដោយមិនដឹងជាមុន មិនអាចប៉ាន់ស្មានជាមុនបាន និងមិនអាចជំនះបាន ដូចជាគ្រោះធម្មជាតិ (ទឹកជំនន់ ខ្យល់ព្យុះ រញ្ជួយដី) សង្គ្រាម កុប្បកម្ម អគ្គិភ័យ ឬ គ្រោះមហន្តរាយ ជាយថាហេតុ។
ជ-ផ្ទះអគារ និងសំណង់ដែលកំពុងត្រូវបានសាង់សង់តិចជាង ៨០% (ប៉ែតសិបភាគរយ) និងមិនទានបានប្រើប្រាស់។
ឈ- អចលនទ្រព្យដែលស្ថិតក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ដែលបម្រើសផ្ទាល់ដល់សកម្មភាពផលិតកម្ម៕