ដោយ វុត្ថា
ភ្នំពេញៈ អនុគណៈកម្មការវាយតម្លៃអចលនទ្រព្យ គឺជាអ្នកកំណត់តម្លៃអចលនទ្រព្យ ដោយប្រៀបធៀបនឹងតម្លៃទីផ្សារ។
សម្រាប់ឆ្នាំ២០១១ តារាងតម្លៃអចលនទ្រព្យ ដែលកំណត់ដោយអនុគណៈកម្មការវាយតម្លៃអចលនទ្រព្យ មានភ្ជាប់ជាឧបសម្ព័ន្ធ នៅក្នុងប្រកាសរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចចុះថ្ងៃទី៥ ឧសភា ២០១១។
តារាងតម្លៃអចលនទ្រព្យនេះ ត្រូវគេផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ នៅតាមសាលាឃុំ-សង្កាត់ពាក់ព័ន្ធ នៅតាមសាខាពន្ធដារខេត្ត ឬសាខាពន្ធដារខណ្ឌ (នៅរាជធានីភ្នំពេញ) និងផ្សព្វផ្សាយនៅលើវេបសសាយរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ (www.tax.gov.kh)។
តម្លៃអចលនទ្រព្យ ត្រូវគិតជាតម្លៃក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ ហើយអាចខុសគ្នាទៅតាមប្រភេទ និងទីតាំងរបស់អចលនទ្រព្យ (នៅក្រុង នៅខេត្ត នៅជិតផ្សារ នៅឆ្ងាយពីទីប្រជុំជន ជាផ្ទះជាន់ផ្ទាល់ដី ជាន់ទី១ ទី៣ ទី៤ ។ល។
ឧទាហរណ៍អំពីការគណនាប្រាក់ពន្ធលើអចលនទ្រព្យ៖ ខ្ញុំមានផ្ទះល្វែង២ជាន់ ទទឹង ៤ម៉ែត្រ បណ្តោយ២៥ម៉ែត្រ (ទំហំ១០០ម៉ែត្រការ៉េ) សង់នៅលើដី ដែលមានទំហំប៉ុនផ្ទះ (ដើម្បីឲ្យងាយយល់)។ ដី និងផ្ទះល្វែងនេះ ស្ថិតនៅមុខផ្សារក្រចេះ ហើយផ្ទះនេះ ជាផ្ទះចាស់ លើសពី១០ឆ្នាំ។ តើខ្ញុំត្រូវបង់ពន្ធប៉ុន្មាន?។
យោងតាមតារាងតម្លៃអចលនទ្រព្យ ឆ្នាំ២០១១ កំណត់ដោយអនុគណៈកម្មការវាយតម្លៃអចលនទ្រព្យ៖ដី នៅជុំវិញផ្សារក្រចេះ = ២៥០ដុល្លារ ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ
ផ្ទះល្វែងជាន់ផ្ទាល់ដី = ១៧០ដុល្លារ ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ។ ផ្ទះជាន់ទី១ = ១១០ដុល្លារ ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ។ តម្លៃអចលនទ្រព្យរបស់ខ្ញុំ គឺមាន៖។ ដី ១០០ម៉ែត្រការ៉េ x ២៥០ដុល្លារ =២៥ ០០០ដុល្លារ។ ផ្ទះជាន់ផ្ទាល់ដី ១០០ម៉ែត្រការ៉េ x ១៧០ដុល្លារ = ១៧ ០០០ដុល្លារ
។ផ្ទះជាន់ទី១ ១០០ម៉ែត្រការ៉េ x ១១០ដុល្លារ = ១១ ០០០ដុល្លារ។
តម្លៃសរុប = ៥៣ ០០០ដុល្លារ ឬ ២១២លានរៀល(គិតតាមអត្រាប្តូរប្រាក់ ១ដុល្លារ = ៤០០០រៀល ដែលកំណត់ដោយអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ សម្រាប់ឆ្នាំ២០១១)
ពន្ធដែលត្រូវបង់៖(២១២លានរៀល x ៨០% – ១០០លានរៀល) x ០,១% = ៦៩ ៦០០រៀល (១៧,៤ដុល្លារ)៕