ដោយ: គង់ លាងហួរ
ប៉េកាំង: វិស័យថាមពលស្អាត ជាកត្តាជំរុញដ៏ធំបំផុតនៃកំណើន GDP របស់ប្រទេសចិនក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ដោយបានរួមចំណែក៤០ភាគរយ (ប្រហែល១,៦ទ្រីលានដុល្លារ) នៃទំហំសេដ្ឋកិច្ចចិន។
ជាមួយគ្នានេះ ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់មហាយក្សចិន ចំពោះថាមពលកកើតឡើងវិញ ត្រូវបានគូសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញ តាមរយៈការបណ្តាក់ទុនវិនិយោគ ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ដ៏ច្រើនរបស់ខ្លួន នៅក្នុងឧស្សាហកម្មនេះ។
ការវិនិយោគរបស់ចិន នៅក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យថ្មី (PV) ក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មានទំហំទឹកប្រាក់លើសពី៥០ពាន់លានដុល្លារ។ កំណើនលើការវិនិយោគនេះ បានពង្រឹងឯករាជ្យភាព ថាមពលរបស់ប្រទេសចិន និងលើកកម្ពស់ការបង្កើតការងារយ៉ាងច្រើន ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១១។លើសពីនេះទៅទៀត វិស័យថាមពលខ្យល់របស់ប្រទេសចិននៅតែបន្តរីកចម្រើន ដែលស្តែងឱ្យឃើញ តាមរយៈការបន្ថែមសមត្ថភាពផលិតថាមពលខ្យល់ ចំនួន៣៧ជីហ្គាវ៉ាត់ (GW) នៅក្នុងឆ្នាំ២០២២ បូករួមទាំងកំណើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ នៃការសាងសង់កសិដ្ឋានថាមពល ដើរដោយខ្យល់នៅក្រៅប្រទេស។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ភាពលេចធ្លោរបស់ប្រទេសចិន ក៏បានពង្រីកដល់ទីផ្សាររថយន្តអគ្គិសនី (EV) ផងដែរ។ ប្រទេសចិនគ្របដណ្តប់ជិត៦០ភាគរយ នៃការចុះបញ្ជីរថយន្តអគ្គិសនីថ្មីជាសាកល ក្នុងឆ្នាំ២០២២។ រថយន្តអគ្គិសនីរបស់ប្រទេសចិន គ្របដណ្តប់២៩ភាគរយនៃការលក់រថយន្តក្នុងស្រុកសរុប ដែលសម្រេចបានលឿនជាងគោលដៅជាតិឆ្នាំ២០២៥។
ទី១: ថាមពលខ្យល់
វិស័យថាមពលខ្យល់របស់ប្រទេសចិន មានការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ចាប់តាំងពីពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ ដែលនៅពេលនោះ ចិនបានចាប់ផ្តើមនាំចូលទួរប៊ីនពីអឺរ៉ុប។ ប្រទេសចិនបានក្លាយទៅជាទីផ្សារថាមពល ខ្យល់ដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ដោយក្រុមហ៊ុនផលិតកម្មរបស់ប្រទេសនេះ ផ្គត់ផ្គង់ជិត៦០ភាគរយនៃសមត្ថភាពដំឡើង នៅទូទាំងពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ២០២២។
ដំបូងឡើយ ទីក្រុងប៉េកាំងបានបង្កើត ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាបរទេស តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់អាជ្ញាបណ្ណ ដែលវិវត្តន៍ទៅជាទំនាក់ទំនងសហរចនា(Co-design Relationships)។ លើសពីនេះ រដ្ឋាភិបាលចិនបានគាំទ្រ ក្នុងទម្រង់នៃជំនួយ R&D ដោយជួយឱ្យក្រុមហ៊ុនផលិតកម្មរបស់ចិន អាចបោះទុនវិនិយោគយ៉ាងច្រើន នៅក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍន៍ ដែលនាំឱ្យមានការច្នៃបង្កើតថ្មី។
ជាលទ្ធផល យោងតាមរបាយការណ៍ Global Wind Report ឆ្នាំ២០២៣ បានបង្ហាញថា ប្រទេសចិនគ្របដណ្តប់៦០ភាគរយ នៃសមត្ថភាពផលិត ទួរប៊ីនខ្យល់សកលនៅឆ្នាំ២០២៣ តាមពីក្រោយដោយទ្វីបអឺរ៉ុប ក្នុងរង្វង់ត្រឹមតែ១៩ភាគរយ និងសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងរង្វង់ត្រឹមតែ៩ភាគរយ។
ទី២: វិស័យថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ
វិស័យថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ របស់ប្រទេសចិន ក៏មានការវិវត្តន៍គួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ ដោយផ្លាស់ប្តូរពីការផ្គត់ផ្គង់សមាសធាតុទៅកាន់ការផលិតបន្ទះពេញលេញ និងក្លាយជាអ្នកផលិតកោសិកាពន្លឺព្រះអាទិត្យ PV ដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក។
ការផ្លាស់ប្តូរនេះ ត្រូវបានជំរុញដោយយុទ្ធសាស្ត្រមួយ ដែលផ្តោតលើការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើង នូវបច្ចេកវិទ្យាតម្រង់ទិសលើការនាំចេញ ដោយក្រុមហ៊ុនចិន បានកាន់កាប់ចំណែកជាង៨០ភាគរយ នៃទីផ្សារនាំចេញ PV របស់ពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ២០២៣។
ដំបូងឡើយ ចិនពឹងផ្អែកលើទីផ្សារបរទេស ប៉ុន្តែក្រោយមក ទីផ្សារក្នុងស្រុកក៏រីកចម្រើនផងដែរ ដោយសារការឧបត្ថម្ភធនយ៉ាងច្រើន ដែលគ្រប់ដណ្តប់ចាប់ពី៥០ ទៅ៧០ភាគរយ នៃការវិនិយោគថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យសរុប។
នៅឆ្នាំ២០០៩ ក្រុមហ៊ុនជើងឯករបស់ប្រទេសចិនចំនួន៣ រួមទាំងក្រុមហ៊ុន Suntech Power បានជាប់នៅក្នុងចំណោមចំណាត់ថ្នាក់កំពូលទាំង១០របស់ពិភពលោក សម្រាប់ការលក់PV តាមរយៈការច្របាច់រួមបញ្ចូលគ្នា នៃសមាហរណកម្មបច្ចេកវិទ្យាក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ។
ក្រុមហ៊ុនបានបង្កើតជំនាញ បច្ចេកវិទ្យាលំដាប់ថ្នាក់ពិភពលោក ដោយច្របាច់រួមបញ្ចូលគ្នានូវការស្រាជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍន៍ (R&D) ជាមួយនឹងយន្តការផ្សេងៗ ដូចជា អាជ្ញាប័ណ្ណ ការបណ្តាក់ទុនរួមគ្នា លំហូរ FDI និងការទិញយកពីបរទេស ការសហការជាមួយសាកលវិទ្យាល័យ New South Wales និងភាពជាដៃគូជាមួយស្ថាប័នស្រាវជ្រាវនានា ដូចជា សាកលវិទ្យាល័យ Sun Yat-sen និងសាកលវិទ្យាល័យបច្ចេកវិទ្យាសៀងហៃជាដើម។
ដូចគ្នានេះដែរ ក្រុមហ៊ុនចិនចំនួន២ផ្សេងទៀត ដូចជាក្រុមហ៊ុន Trina Solar និងក្រុមហ៊ុន Yingli Solar បានអនុវត្តន៍យុទ្ធសាស្ត្រស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដែលគាំទ្រដោយគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់រដ្ឋាភិបាល ដូចជាការបង្កើតមន្ទីរពិសោធន៍សំខាន់ៗរបស់រដ្ឋ និងការសហការជាមួយអ្នកផ្គត់ផ្គង់សំខាន់ៗ សាកលវិទ្យាល័យក្នុងស្រុក និងស្ថាប័នស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិល្បីៗ ដូចជា វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យា Massachusetts នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងសាកលវិទ្យាល័យជាតិអូស្ត្រាលីជាដើម។
ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ បានពង្រីកការបោះជំហានជាសាកល របស់ពួកគេ តាមរយៈការទិញយក(Acquisitions) និងការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍នៅក្រៅប្រទេស ដោយបង្កើនសមត្ថភាពបច្ចេកវិទ្យា និងការប្រកួតប្រជែងរបស់ពួកគេ នៅក្នុងទីផ្សារថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ PV ទូទាំងពិភពលោក។
ទី៣: វិស័យរថយន្តអគ្គិសនី និងរថយន្តកូនកាត់
ប្រទេសចិនបានអនុវត្តន៍ គោលនយោបាយអំណោយផល ដើម្បីប្រែក្លាយខ្លួនឯង ទៅជាប្រទេសផលិតរថយន្តដឹកអ្នកដំណើរដើរដោយអគ្គិសនី និងរថយន្ត Plug-in Hybrid ឈានមុខគេ។
ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៩ ដល់ឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសចិនបានបោះទុនជាង២០០ពាន់លានយ័ន (ប្រមាណ២៨ពាន់លានដុល្លារ) ដល់ការឧបត្ថម្ភធន និងការបន្ធូរបន្ថយពន្ធសម្រាប់ឧស្សាហកម្មផលិតរថយន្តអគ្គិសនី (EV)របស់ខ្លួន។
យ៉ាងណាមិញ ប្រទេសចិនបានកាន់កាប់តំណែង ដ៏លេចធ្លោមួយរួចទៅហើយ ក្នុងនាមជាប្រទេសឈានមុខគេ លើការផលិតអាគុយ ដែលអាចបញ្ចូលសាកថ្មឡើងវិញបាន(Rechargeable batteries) ដែលជាបច្ចេកវិទ្យាសំខាន់ ក្នុងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់រថយន្តអគ្គិសនី។
ជាមួយគ្នានេះ ការបណ្តាក់ទុនរវាងក្រុមហ៊ុនចិន និងក្រុមហ៊ុនបរទេសបានកើនឡើង ដោយសារតែការកំណត់ស្តង់ដារ នៃការបំភាយឧស្ម័នដ៏តឹងរ៉ឹង លើសពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងបទប្បញ្ញត្តិរបស់រដ្ឋាភិបាលចិន ដែលតម្រូវឱ្យក្រុមហ៊ុនបរទេស បណ្តាក់ទុនរួមគ្នាជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន។
ជាក់ស្តែង ក្រុមហ៊ុន SAIC Motor ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តធំជាងគេរបស់ប្រទេសចិន បានធ្វើការបណ្តាក់ទុនរួមគ្នាជាមួយក្រុមហ៊ុនផលិតអាគុយលីចូម -អ៊ីយ៉ុងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងក្រុមហ៊ុនអាល្លឺម៉ង់ Volkswagen ព្រមទាំងបង្កើតកិច្ចសហការ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ បច្ចេកវិទ្យារថយន្តកូនកាត់ និងរថយន្តអគ្គិសនីទាំងអស់ជាមួយក្រុមហ៊ុនអាមេរិក General Motors។
លើសពីនេះ ក្រុមហ៊ុន SAIC ក៏បានពង្រីកវត្តមានរបស់ខ្លួននៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ តាមរយៈការខិតខំប្រឹងប្រែងស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍នៅក្រៅប្រទេស ដូចជាការទិញយកក្រុមហ៊ុនដែលមានមូលដ្ឋាននៅចក្រភពអង់គ្លេសជាដើម។
ដូចគ្នានេះដែរ ក្រុមហ៊ុនចិនផ្សេងទៀតដូចជា ក្រុមហ៊ុន Chery Auto ជាដើមក៏បានផ្តោតលើ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍ (R&D) ក្នុងស្រុក ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍រថយន្តអគ្គិសនី និងរថយន្តកូនកាត់ ជាពិសេសនៅក្នុងផ្នែករថយន្តតូច។
ចំណែក ក្រុមហ៊ុន Build Your Dreams (BYD) ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តអគ្គិសនីខ្នាតយក្សរបស់ចិន បានអនុវត្តន៍វិធីសាស្រ្តដាច់ដោយឡែកមួយ ដោយទិញយកក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្ត ក្នុងស្រុក និងបោះទុនវិនិយោគយ៉ាងច្រើន នៅក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍ (R&D) ក្នុងស្រុក ដើម្បីធ្វើសមាហរណកម្មបច្ចេកវិទ្យាថ្មអាគុយលីចូម-អ៊ីយ៉ុង របស់ខ្លួនជាមួយនឹងការផលិតរថយន្ត។
យុទ្ធសាស្រ្តនៃការច្នៃប្រឌិត ក្នុងស្រុករបស់ក្រុមហ៊ុន BYD បាននាំទៅដល់ការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ រថយន្តអគ្គិសនីកូនកាត់plug-in ដំបូងបង្អស់ក្នុងឆ្នាំ២០០៨។
ការច្របាច់លាយបញ្ចូលគ្នា នៃការគាំទ្រគោលនយោបាយ ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ និងការច្នៃប្រឌិតខាងក្នុងស្រុក បានប្រែក្លាយប្រទេសចិន ជាតួអង្គសំខាន់ នៅក្នុងទីផ្សាររថយន្តអគ្គិសនី និងរថយន្តកូនកាត់ នៅលើពិភពលោក។
គំរូដូចគ្នានេះ ក៏បានធ្វើឱ្យប្រទេសចិន ក្លាយជាម្ចាស់ជើងឯកពិភពលោក នៃខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ថាមពលខ្យល់ និងថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យផងដែរ៕ប្រភព: The Diplomat៕