ដោយៈ ស៊ីវ ម៉េង
ភ្នំពេញៈ មុនវិបត្តិកួវីដ១៩មកដល់ វិស័យសំណង់់ និងអចលនទ្រព្យ បានក្លាយជាកំលាំងចលករដ៏មួយ ក្នុងការជម្រុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។
ជាមួយនឹងលំហូរទុនវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស(FDI) ដូចទឹកបាក់ទំនប់ ជាលទ្ឋផលរាជធានី និងទីក្រុងធំៗចំនួន៣ បានផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់ទាំងស្រុងដូចជា រាជធានីភ្នំពេញ ក្រុងព្រះសីហនុ នៃខេត្តព្រះសីហនុ និងក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ បើគិតរហូតមកទល់ពេលនេះ នៅទូទាំងប្រទេសមានកម្ពស់ចាប់ពី៥ជាន់ឡើងទៅ កើនដល់ចំនួនជាង២៨០០។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ របស់ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់។
របាយការណ៍បានឱ្យដឹងទៀតថា ចាប់ផ្តើមអនុវត្តក្នុងឆ្នាំ ២០០០ ដល់ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៤ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញលិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់ នៅទូទាំងប្រទេសចំនួន៦៦,៩៧៨ គម្រោង ដែលស្មើនឹងផ្ទៃក្រឡា កម្រាលសំណង់សរុប១៩៤,៣១០,១៩៦ ម៉ែត្រការ៉េ និងមានតម្លៃប៉ាន់ស្មានទុនវិនិយោគសរុបប្រមាណ៧៧,៧១៩, ៧៧៩,៨៩៩ ដុល្លារ។
ជាក់ស្តែងអគារដែលមានកម្ពស់ ចាប់ពី៥ ជាន់ឡើងទៅគឺមានចំនួនសរុប២៨៥៧អគារ ដោយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញមានចំនួន១,៨១៣ អគារ ខេត្តព្រះសីហនុ៧៣០អគារ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ២៤៩អគារ និងខេត្តផ្សេងទៀតសរុប៦៥អគារ។
បើធ្វើការបែងចែក គឺអគារដែលមានកម្ពស់ចាប់ពី៥-៩ ជាន់មានចំនួន១,៦៥២អាគារ។ ចាប់ពី១០-១៩ជាន់ មានចំនួន៧៤៣ អគារ។ ចាប់ពី២០-២៩ជាន់ មានចំនួន២៥០អគារ ចាប់ពី ៣០-៣៩ជាន់ មានចំនួន១៥២អគារ និងអគារចាប់ពី៤០ជាន់ឡើងមានចំនួន៦០អគារ។
ក្រសួងបានបញ្ជាក់ថា “វិស័យសំណង់បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការស្តារ និងអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ និងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ”។ ក្រសួងបន្ថែមថា “ពីមួយអាណត្តិទៅមួយអាណត្តិ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយបន្តពង្រឹងការគ្រប់គ្រង និងការអភិវឌ្ឍវិស័យសំណង់ ដែលជាសសរស្តម្ភមួយ នៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ដោយផ្តោតលើការជំរុញ ការវិនិយោគក្នុងវិស័យសំណង់ ការកសាងច្បាប់ ការកំណត់ស្តង់ដាសំណង់ និងការពន្លឿនរយៈពេលចេញលិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់ជូនប្រជាជន”។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល នៃសម្ព័ន្ធក្រុមហ៊ុនSAM SN GROUP អ្នកឧកញ៉ាសំ សុខនឿន បានមានប្រសាសន៍ថា កំណើនអគារខ្ពស់ ក្នុងរយៈពេលជាង១០ឆ្នាំកន្លងមក គឺដោយសារកត្តាមួយចំនួនដូចជា កំណើនតម្រូវការកន្លែងស្នាក់នៅរបស់ជនបរទេស ដែលមកវិនិយោគ និងធ្វើការនៅប្រទេសកម្ពុជា (ច្បាប់កម្ពុជាអនុញ្ញាតឱ្យជនបរទេស អាចទិញធ្វើជាកម្មសិទ្ធិបានចាប់ពីជាន់ទី១ឡើង)។ កំណើនប្រជាជនចូលមករស់នៅក្នុងទីក្រុង ការកកស្ទះចរាចរណ៍ កំណើនប្រាក់ចំណូលបុគ្គលនិងគ្រួសារ ព្រមទាំងនិន្នាការ នៃការផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតរបស់ប្រជាជនខ្មែរ ចំពោះការរស់នៅលំនៅឋានខ្ពស់ៗ។
អ្នកឧកញ៉ាបន្តថា “ភាគច្រើននៃអគារខ្ពស់ៗនៅកម្ពុជា ត្រូវបានប្រើប្រាស់ជា អគារខុនដូ អាផាតមិន ការិយាល័យ ផ្សារទំនើប និងអគារពាណិជ្ជកម្ម”។
អ្នកឧកញ៉ាបញ្ជាក់ថា “ស្ថិរភាពនយោបាយ សន្តិសុខ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំ បានជួយជំរុញឱ្យវិស័យសំណង់កម្ពុជារីកមុខមាត់យ៉ាងខ្លាំង ក្នុងរយៈពេលជិត២ទសវត្សរ៍មកនេះ”។ អ្នកឧកញ៉ាបន្ថែមថា “ប្រសិនបើស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកល្អប្រសើរវិញ ខ្ញុំមានជំនឿថា សំណង់អគារខ្ពស់ៗនៅកម្ពុជានឹងលេចវត្តមានកាន់តែច្រើន”។
អ្នកឧកញ៉ាបានលើកឡើងទៀតថា មុនឆ្នាំ២០១៩ ចំនួនអគារខ្ពស់ៗបានលេចឡើងយ៉ាងច្រើន នៅខេត្តព្រះសីហនុ បន្ទាប់ពីទីនោះទទួលបានការចូលទៅ បណ្តាក់ទុនយ៉ាងច្រើនពីសំណាក់វិនិយោគិនបរទេស ពិសេសជនជាតិចិន។
ទោះយ៉ាងណា បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលដាក់ចេញនូវវិធានការមួយចំនួន ដើម្បីលុបបំបាត់អាជីវកម្មមិនល្អដល់សង្គម ព្រមទាំងវិបត្តិបណ្តាលមកពីកូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យការដ្ឋានសំណង់អគារធំៗ និងខ្ពស់ៗជាច្រើននៅទីនោះ ត្រូវជាប់គាំងមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។
អ្នកឧកញ៉ាសំ សុខនឿនបានបន្តា វិស័យសំណង់នៅខេត្តព្រះសីហនុ នឹងមានភាពស្រស់បំព្រងឡើងវិញ នាពេលខាងមុខ ខណៈរាជរដ្ឋាភិបាល បានដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្រ្តថ្មីៗជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាប្រែក្លាយ ខេត្តព្រះសីហនុឱ្យទៅជាខេត្តពហុបំណងសម្រាប់ការវិនិយោគលើគ្រប់វិស័យ។
ប្រធានសមាគមសហគ្រិនសារព័ត៌មានសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា លោកយិន លាងគង់បានយល់ស្របនឹងការលើកឡើងរបស់អ្នកឿកញ៉ាសំ សុខខឿន ដោយលោកបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីសុខសន្តិភាព ស្ថេរភាពនយោបាយ និងកត្តាពាក់ព័ន្ឋមួយចំនួនទៀត ការរីកចម្រើនវិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ វាជាវដ្តមួយនៃនិន្នាការសាកលផងដែរ ពិសេសកម្ពុជាជាទីផ្សារថ្មី និងមានភាពស្រូបទាញ ផលចំណេញពីការវិនិយោគខ្ពស់ មុនពេលវិបត្តិកូវីដ និងសង្រ្គាមរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែនបានចូលមកដល់។
លោកបន្តថា “ជំនឿចិត្តពិតជាមានសារៈសំខាន់ ដែលផ្តល់ដោយប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកវិនិយោគបរទេស ដោយសារពួកគេអាចរកផលចំណេញបានខ្ពស់ពីទីផ្សារនេះ”។ លោកបន្ថែមថា “ប៉ុន្តែវិស័យនេះ បានជួបភាពស្លោកស្រពោនរយៈពេលវែង ដោយសារបញ្ហាខាងក្រៅ និងបញ្ហាផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា”។
លោកយិន លាងគង់បានពន្យល់ថា បញ្ហាខាងក្រៅដែលជះឥទ្ឋិពលដល់សេដ្ឋកិច្ច និងលំហូរទុនវិនិយោគផ្ទាំល់ពីបរទេសចូលមកកម្ពុជា គឺដោយសារសង្រ្គាមកូវីដ១៩ បញ្ហាក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យរបស់ចិន សង្រ្គាមរុស្ស៊ី អ៊ុយក្រែន សង្រ្គាមរវាងអ៊ីស្រាអ៊ែល និងហាម៉ាស់ និងបញ្ហានៃការកើនកម្តៅផ្នែកភូមិសាស្រ្តនយោបាយរបស់មហាអំណាចធំៗ។
យោងតាមតួលេខដែលកត់ត្រាដោយ អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា(GDCE) ឱ្យដឹងថា ចន្លោះពីខែមករា-ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៤ កម្ពុជាបាននាំចូលទំនិញស្ថិតក្នុងជំពូក(HS ២ ខ្ទង់) លេខកូដ៧២ដែលរួមមាន ដែក និងដែកថែបក្នុងទឹកប្រាក់សរុប៥០៥,២លានដុល្លារ កើន៦៥,១ភាគរយ បើធៀបរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ២០២៣ ដែលមានចំនួន ៣០៥,៩៧ លានដុល្លារ។
ចំនួននេះស្មើនឹង២,១២ភាគរយ នៃចំនួនទឹកប្រាក់នាំទំនិញចូលសរុបរបស់កម្ពុជា រយៈពេល១០ខែ ឆ្នាំ ២០២៤ ដែលមានចំនួន២៣,៤៩ ពាន់លានដុល្លារ៕