ដោយៈ ម៉ាលីនណា
ភ្នំពេញៈ ការសាចទឹកដាក់គ្នារបស់បុគ្គលពីរូប វាពិតជាទទឹកមិនខាន តែបើនិយាយដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ប្រាកដជាមានផលប៉ះពាល់ពី ជម្លោះរវាងថៃ និងកម្ពុជា។
នេះជាការវិភាគច្បាស់លាស់ និងប្រាកដនិយមសម្រាប់ផលប៉ះពាក់សេដ្ឋកិច្ច ដែលគេអាចមើលឃើញ។
តើសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានឹងរងផលប៉ះពាល់បែបណាប្រសិនជាសង្រ្គាមជាមួយប្រទេសថៃ បន្តអូសបន្លាយដល់ឆ្នាំ២០២៦?
១. ផលប៉ះពាល់ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP)សរុប
- ជម្លោះព្រំដែនរយៈពេលខ្លី
កំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប នឹងថយចុះចន្លោះពី០,៥ ទៅ១,៥ភាគរយ។
ផ្ទុយទៅវិញប្រសិនជាជម្លោះអូសបន្លាយ ឬពង្រីកកាន់តែធំកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) នឹងថយចុះចន្លោះពី២ ទៅ៤ភាគរយ។
ប្រទេសកម្ពុជា មានសេដ្ឋកិច្ចបើកចំហ និងពឹងផ្អែកលើពាណិជ្ជកម្ម ដូច្នេះទំនុកចិត្តមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់។
២. ពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចព្រំដែន (ផលប៉ះពាល់ខ្ពស់)
ប្រទេសថៃ ជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មកំពូលទាំង៣របស់កម្ពុជា ហេតុនេះផលប៉ះពាល់ដែលអាចកើតមានដូចជា ការបិទព្រំដែនធ្វើឱ្យការនាំចេញ ការនាំចូល ប្រេងឥន្ធនៈ និងម្ហូបអាហារថយចុះ។
ការកើនឡើងនូវថ្លៃដឹកជញ្ជូនខ្ពស់ កង្វះខាតនៅតាមខេត្តជាប់ព្រំដែន។
ផលប៉ះពាល់ប៉ាន់ស្មាន គឺបាននិងកំពូងកើតមានរួចទៅហើយ ដោយបរិមាណពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ បានធ្លាក់ចុះប្រមាណ៩០ភាគរយ ជំនួសវិញដោយទំនិញមកពីប្រទេសវៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី និងប្រទេសជាដៃគូមួយចំនួនទៀត។
ជាមួយគ្នានេះ ប្រាក់ចំណូលខេត្តជាប់ព្រំដែន អាចធ្លាក់ចុះចន្លោះពី២០ទៅ៤០ភាគរយផងដែរ។
៣. ទេសចរណ៍ (ងាយរងគ្រោះខ្លាំង)
វិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា ក៏បានបន្តពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងទៅលើសន្តិភាពក្នុងតំបន់។
ជាក់ស្តែងអ្នកទេសចរលុបចោលដំណើរកម្សាន្ត យ៉ាងឆាប់រហ័សនៅពេលដែលមានព័ត៌មានជម្លោះ ហើយប្រទេសថៃគឺជាមជ្ឈមណ្ឌលឆ្លងកាត់សម្រាប់អ្នកទេសចរ ដែលចូលមកប្រទេសកម្ពុជា។
ផលប៉ះពាល់ប៉ាន់ស្មាន
- ការមកដល់របស់អ្នកទេសចរ អាចថយចុះចន្លោះពី១៥% ទៅ ៣០%។
- ការខាតបង់ប្រាក់ចំណូលពីទេសចរណ៍ មានកម្រិតប្រហែល៧០០ទៅ១,២ពាន់លានដុល្លារ (ប្រសិនបើជម្លោះមានរយៈពេលច្រើនខែ)។
៤. ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI)
វិនិយោគិន មិនចូលចិត្តភាពមិនប្រាកដប្រជាច្រើនជាងកំណើនយឺត អ្វីជាលទ្ធផលដែលអាចកើតមានដូចជា
- គម្រោងថ្មីៗត្រូវបានពន្យារពេល•
បុព្វលាភហានិភ័យខ្ពស់
- ការផ្លាស់ប្តូរទីតាំងផលិតកម្មត្រូវបានផ្អាក។
ផលប៉ះពាល់ប៉ាន់ស្មាន
ការធ្លាក់ចុះនៃលំហូរចូល FDI៖ មកកម្ពុជាមានចន្លោះប្រហែល២០ ទៅ៣៥ភាគរយ។
វិស័យដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងបំផុត អចលនទ្រព្យ រោងចក្រ ភស្តុភារ។
៥. អចលនទ្រព្យ និងសំណង់
ងាយនឹងរងផលប៉ះពាល់ដោយទំនុកចិត្ត និងឥណទានរួចទៅហើយ។
- ការលក់យឺតជាង
- គម្រោងត្រូវបានពន្យារពេល
- តម្លៃនៅទ្រឹង ឬធ្លាក់ចុះបន្តិច
អ្នកវិភាគបានវាយតម្លៃថា ផលប៉ះពាល់ប៉ាន់ស្មាន គឺបរិមាណលក់អាចធ្លាក់ចុះចន្លោះពី១៥ ទៅ៣០ភាគរយ។
៦. ថវិកាជាតិ និងបញ្ហាអតិផរណា
រដ្ឋាភិបាលនឹងធ្វើការចំណាយ កាន់តែច្រើនលើសន្តិសុខ និងជំនួយ។ ចំណូលពន្ធតិចជាងពីពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ ដែលធ្វើឲ្យមានឱនភាពថវិកាកើនឡើង អតិផរណាកើនឡើងចន្លោះពី១ ទៅ៣ភាគរយ៕
