ដោយ Donald Lee
ភ្នំពេញៈ កូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន បានជាប់គាំងនៅក្នុងជម្លោះពាណិជ្ជកម្មដ៏ក្តៅគគុក ដែលផ្តើមចេញពីសំណងដែលមិនបានដោះស្រាយ ដល់ជនរងគ្រោះកូរ៉េអំឡុងការកាន់កាប់របស់ជប៉ុនពីឆ្នាំ១៩១០-១៩៤៥។
អតីតកាលដ៏ឈឺចាប់នេះ បានធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ និងវប្បធម៌រវាងប្រទេសយក្សសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីទាំងពីរ បានឈានដល់កំរិតទាបបំផុតជាប្រវត្តិសាស្ត្រ។
ប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូង បានធ្វើពហិការរាល់អ្វីៗទាំងអស់ ដែលជាផលិតរបស់ ប្រទេសជប៉ុន ចាប់តាំងពីជប៉ុនបានដាក់កម្រិតលើការនាំចេញវត្ថុធាតុដើម ដែលត្រូវការនៅក្នុងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ផលិតកម្មបច្ចេកវិទ្យាលើកូរ៉េខាងត្បូង។
ផលិតផលនៃបច្ចេកវិទ្យាសំខាន់ៗ ដូចជា រថយន្តម៉ាក Lexus ស្រាបៀរអាសាហ៊ី និងគ្រឿងសំអាងប្រណីត សុទ្ធតែស្ថិតក្នុងបញ្ជីទំនិញដែលប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូងបានឈប់ទិញ ចាប់តាំងពីមានភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំងឡើង ដោយសារតែជម្លោះជុំវិញសំណងក្នុងអំឡុងពេលដែលជប៉ុនគ្រប់គ្រងឧបទ្វីបកូរ៉េ។
ការរឹតត្បិតការនាំចេញរបស់ជប៉ុនធ្វើឡើង ក្នុងការសងសឹកចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូលកូរ៉េខាងត្បូងកាលពីខែ តុលា ដែលបានផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលដល់កម្មករកូរ៉េជាមួយទឹកប្រាក់៨៥.០០០ដុល្លារក្នុងសំណងនីមួយៗ ដែលត្រូវបានបង្ខំឱ្យបម្រើដល់ការធ្វើសង្គ្រាមនៅសង្គ្រាមលោកលើកទី២ នៅឯក្រុមហ៊ុននីបផេនដែករបស់ជប៉ុន ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតដែកថែបធំជាងគេទី៣លើពិភពលោក។
សេចក្តីសម្រេចរបស់កូរ៉េកើតមានជម្លោះដោយផ្ទាល់ ជាមួយសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៦៥ រវាងប្រទេសទាំងពីរដែលបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា រាល់ការទាមទារសំណងពេលសង្គ្រាម គឺត្រូវបានបញ្ចប់ទាំងស្រុង និងចុងក្រោយ។
ការប្រឆាំងនឹងជប៉ុនបានកើតឡើងខ្ពស់ ដូច្នេះស្ថានីយ៍ចាក់សាំងនៅកូរ៉េខាងត្បួងត្រូវបានបដិសេធ និងមិនជួសជុលដល់រថយន្តជប៉ុនទេ។ គេហទំព័ររបស់ស្ថានីយ៍ប្រេងកូរ៉េទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងច្រើន សម្រាប់ស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈនៅទូទាំងប្រទេស ដើម្បីចូលរួមបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងជប៉ុន និងបដិសេធសេវាកម្មចំពោះអតិថិជន ដែលបើកបររថយន្តជប៉ុន។
ការលក់ស្រាបៀរជប៉ុននៅប្រទេសកូរ៉េ បានធ្លាក់ចុះ៤០ភាគរយ កាលពីសប្តាហ៍មុន។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍លក់ហាងលក់ទំនិញនៅកូរ៉េ។
ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង Moon Jae-in បាននិយាយកាលពីខែ មីនា ថា “ភារកិច្ចនៃការកំណត់ប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យបានត្រឹមត្រូវ គឺជាអ្វីដែលត្រូវការដើម្បីជួយមនុស្សជំនាន់ក្រោយរបស់យើងមានភាពខ្ពង់ខ្ពស់”។
ផលប៉ះពាល់នៃការរឹតត្បិតការនាំចេញរបស់ជប៉ុន មិនអាចត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណបានទេ។ ការរឹតត្បិតនេះកំពុងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់បច្ចេកវិទ្យា ដែលងាយរងគ្រោះ ហើយអាចបង្កផលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។
មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់ក្រុមហ៊ុន Samsung ប្រាប់សារព័ត៌មានសារព័ត៌មាន Nikkei Asian Reviewថា “វាគឺជាស្ថានភាពអាក្រក់បំផុតមួយ ដែលយើងមិនធ្លាប់មាន។ អ្នកនយោបាយ មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះភាពរញ៉េរញ៉ៃនោះទេ ទោះបីវាស្ទើរតែប៉ះពាល់ដល់យើងខ្លាំងក៏ដោយ”។
ក្រុមហ៊ុន Samsung ដែលជាក្រុមហ៊ុនធំបំផុតរបស់កូរ៉េខាងត្បូង បានប្រាប់អ្នកលក់ក្នុងស្រុកឱ្យចាប់ផ្តើមស្តុកសារធាតុគីមីជប៉ុន ដើម្បីឆើ្លយតបនឹងការបន្តការរឹតបន្តឹងការនាំចេញពីប្រទេសជប៉ុន។
លោក Lee Myung-jin អនុប្រធានក្រុមហ៊ុនក្រុមហ៊ុន Samsung បានមានប្រសាសន៍ថា “យើងកំពុងប្រឈមមុខនឹងការលំបាក ដោយសារបន្ទុកនៃដំណើរការអនុម័តការនាំចេញថ្មីនេះ និងភាពមិនច្បាស់លាស់ដែលដំណើរការថ្មីនេះនឹងកើតឡើង”។
បន្ទាប់ពីសង្គ្រាម កូរ៉េខាងត្បូងគឺជាប្រទេសមួយ ក្នុងចំណោមប្រទេសក្រីក្របំផុតនៅលើពិភពលោក ដែលភាពក្រីក្រនេះអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជិតមួយទសវត្សរ៍។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៦០ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់មនុស្សម្នាក់ៗនៅកូរ៉េខាងត្បូង មានចំនួន៧៩ដុល្លារ ហើយ៤០ភាគរយនៃប្រជាជនរស់នៅក្នុងភាពក្រីក្រ។ ជំនួយបរទេសគឺចាំបាច់សម្រាប់ការរស់នៅរបស់ប្រទេសជាតិ។
ដោយត្រូវការជំនួយផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងបានចូលក្នុងសន្ធិសញ្ញាជាមួយប្រទេសជប៉ុនក្នុងឆ្នាំ១៩៦៥ ដែលតម្រូវឲ្យជប៉ុនបង់ប្រាក់ចំនួន៥០០លានដុល្លារជាជំនួយឥតសំណង និងប្រាក់កម្ចីដែលមានការប្រាក់ទាប។ នៅក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងកិច្ចព្រមព្រៀង បញ្ហាសំណងជាប្រវត្តិសាស្ត្រត្រូវបានព្រមព្រៀងថា បានដោះស្រាយរួចរាល់។
កាលពីដើមខែ កក្កដា ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូងលោក Moon Jae-in បានស្នើឱ្យប្រធានាធិបតីអាមេរិក Donald Trump to សម្របសម្រួលជម្លោះនេះ។
កាលពីសប្តាហ៍មុនលោក Trump បានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំបាននិយាយថា តើមានកិច្ចការប៉ុន្មានដែលខ្ញុំត្រូវពាក់ព័ន្ធ?”។
លោក Trump បានបន្ថែមថា “ប្រហែលជាពួកគេទាំងពីរចង់ឲ្យខ្ញុំធ្វើ ខ្ញុំនឹងធ្វើវាដូចជាការងារពេញម៉ោង ដែលមានការចូលរួមរវាងជប៉ុន និងកូរ៉េ ប៉ុន្តែប្រសិនបើពួកគេត្រូវការខ្ញុំ ខ្ញុំនៅទីនោះសង្ឃឹមថាពួកគេអាចដោះស្រាយបាន ប៉ុន្តែពួកគេពិតជាមានភាពតានតឹង”។
រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានជំរុញឱ្យកូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុនចុះហត្ថលេខាលើបទឈប់បាញ់ជាបណ្តោះអាសន្ន ហើយបានប្រគល់ភារកិច្ចឱ្យរដ្ឋមន្រ្តី ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកលោក Mike Pompeo ធ្វើការសម្របសម្រួលរវាងប្រទេសទាំងពីរ៕
