ដោយ វុត្ថា
ភ្នំពេញៈ អ្នកស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានស្នើដល់ក្រសួងទេសចរណ៍ត្រៀមកញ្ចប់ថវិកា ដើម្បីត្រៀមផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជា ទៅកាន់ពិភពលោកនៅពេលដែលវិបត្តិកូវីដ១៩បញ្ចប់ ខណៈដែលទេសចរណ៍កម្ពុជា ក៏ដូចជាពិភពលោកទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩នេះ។
លោកហេង សុភី មន្ត្រីស្រាវជ្រាវវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបង្ហាញឯកសារសេដ្ឋកិច្ច និងទេសចរណ៍កម្ពុជាក្នុងដំណាក់កាលជំងឺកូវីដ១៩ ដែលចេញផ្សាយថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២០កន្លងមកបានឱ្យដឹងថា ប្រសិនបើស្ថានភាពវិបត្តិនេះ នៅបន្តរយៈពេលយូរតទៅទៀត ក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា គួរតែស្នើទៅអង្គការទេសចរណ៍ពិភពលោក ដើម្បីរកចំណុចរួមមួយក្នុងការសម្រាលនិងស្រោចស្រង់ដល់វិស័យនេះ ដូចជា ការចេញបណ្ណធ្វើដំណើរដល់ពលរដ្ឋណា ដែលគ្មានជំងឺកូវីដ១៩អាចធ្វើដំណើរទូទាំងពិភពលោកបាន។
លោកតុប សុភ័កអ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា បានប្រាប់គេហទំព័រ propertyarea.asia នៅថ្ងៃទី១១ ខែឧសភានេះដែរថា ផែនការរបស់ក្រសួងគឺមានកញ្ចប់ថវិកា ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយផលិតផលទេសចរណ៍ នៅក្នុងប្រទេសទាំងក្របខណ្ឌក្នុងនិងក្រៅប្រទេស តាមរយៈបណ្តាញសារព័ត៌មាននានា ជាពិសេសនៅ CNN និងអនឡាញជាដើម និងចុះទៅផ្ទាល់ ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ឱ្យមកលេងកម្ពុជា ដូចទៅនឹងឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
លោកបន្តថា បន្ទាប់កំពុងរងវិបត្តិពីជំងឺកូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យសកម្មភាពនៃការចុះផ្សព្វផ្សាយដោយផ្ទាល់ត្រូវបានផ្អាក ដោយសារបារម្ភពីការឆ្លងនូវជំងឺកូវីដ១៩ និងដោយសារតាមការអំពាវនាវរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបន្ថយការចំណាយផ្សេងៗ ក្នុងអំឡុងនៃការផ្ទុះនូវជំងឺកូវីដ១៩នាពេលនេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយលោកអះអាងថា សកម្មភាពនៃការផ្សព្វផ្សាយ និងធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយបណ្តាប្រទេស និងដៃគូនានាកម្ពុជានៅតែធ្វើធម្មតា តាមរយៈ Video Conference ដោយខុសពីឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
លោកបន្តថា “យើងមិនទាន់ប៉ាន់ស្មានថាជំងឺកូវីដនេះ នឹងត្រូវបញ្ចប់នៅពេលណាដែរ អញ្ចឹងខ្ញុំមិនទាន់ហ៊ានថាយ៉ាងម៉េច ចំពោះការចុះផ្សព្វផ្សាយដោយផ្ទាល់អំពីផលិតផលទេសចរណ៍របស់យើងនៅក្រៅប្រទេសនោះទេ” ។
ក្រសួងទេសចរណ៍បានអំពាវនាវដល់ម្ចាស់សណ្ឋាគារ និងសេវាកម្មស្នាក់នៅទេសចរណ៍ទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា សូមយកឱកាសនេះកែលម្អគុណភាពឱ្យប្រសើរឡើង ដោយមានចក្ខុវិស័យសុទិដ្ឋិនិយមថា វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា នឹងវិលត្រឡប់ទៅរកភាពប្រសើរឡើងវិញ ក្រោយវិបត្តិនៃការរីករាលដាលជាសកល នៃវីរុសកូវីដ១៩ ស្របតាមយុទ្ធនាការ «Stay Home Today, Travel Tomorrow» ។
របាយការណ៍ក្រសួងទេសចរណ៍បង្ហាញថា វិបត្តិនៃជំងឺកូវីដ១៩បានធ្វើឱ្យអាជីវកម្មទេសចរណ៍ទាំងឡាយ នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានផ្អាកដំណើរការ និងបិទបញ្ចប់អាជីវកម្មចំនួនសរុប២,៨៦៥ទីតាំង និងបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ការងាររបស់បុគ្គលិកចំនួន៤៦,៣៦៩នាក់។ ចំណែកឯមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍ ដែលបានព្យួរអាជ្ញាបណ្ណទេសចរណ៍មានចំនួនសរុប៩៦នាក់។
របាយការណ៍ពីអង្គការទេសចរណ៍ពិភពលោកបានបង្ហាញថា នាអំឡុងឆ្នាំ២០២០នេះភ្ញៀវទេសចរ ទូទាំងពិភពលោកនឹងមានការធ្លាក់ចុះពី២០% ទៅ៣០% ពោលគឺធ្លាក់ចុះពីកំណើន ដែលបានប៉ាន់ស្មាន ពី៣% ទៅ៤% នាដើមខែមករាឆ្នាំ២០២០ ។ នេះបណ្តាលឱ្យខាតបង់ពី៣០ ទៅ៥០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងការចំណាយរបស់ភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ។
វិបត្តិនេះ បើធៀបនឹងផលប៉ះពាល់ នៃការវាយប្រហារអគារពាណិជ្ជកម្ម សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០០១ ការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺសារ៍កាលពីឆ្នាំ២០០៣ និងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសាកលឆ្នាំ២០០៩ វិបត្តិលើកនេះគឺធំជាង ព្រមទាំងមិនទាន់អាចប៉ាន់ស្មាននៅពេលណា ដែលនឹងត្រូវបញ្ចប់នៅឡើយទេ៕
