ដោយ វុត្ថា
ភ្នំពេញ៖ ការសិក្សាផែនការមេស្តីពី ការកែលម្អប្រព័ន្ធភស្តុភារកម្មនៅកម្ពុជារបស់ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូនបាន ចេញរបាយការណ៍ចុងក្រោយរបស់ខ្លួនបានបង្ហាញថា តម្រូវការភស្តុភារកម្មនៅទីតាំងចំនួន៥ នៃប្រទេសកម្ពុជាកំពុងមានការកើនឡើងខ្ពស់ ស្របទៅកំណើនសេដ្ឋកិច្ច សេវាកម្ម ដឹកជញ្ជូន និងប្រជាពលរដ្ឋដែលរួមមាន៖ ទីក្រុងភ្នំពេញ ក្រុង ព្រះសីហនុ ច្រកព្រំដែនគោក ច្រករបៀងបាត់ដំបង-កំពង់ចាម និងតំបន់ឦសាន្ត។
១) រាជាធានីភ្នំពេញ
-->
ឧស្សាហកម្មចម្បងៗនៅក្នុង ឬនៅជុំវិញរាជធានីភ្នំពេញ គឹជាឧស្សាហកម្មធុនស្រាយលដូចជា រោងចក្រកាត់ដេរ និងរោងចក្រផលិតស្បែកជើង សម្រាប់ការនាំទៅកាន់ទីផ្សារទាំងឡាយនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប។ ទោះមានកំណើនថ្លៃផលិតកម្ម ជាពិសេសកំណើនថ្លៃពលកម្ម ដែនឹងបង្កងផលអវិជ្ជមានដល់ឧស្សាហកម្មទាំងនេះ ក្នុងរយៈពេលខាងមុខក្តីការអភិវឌ្ឍថ្មីៗ ដែលកំណត់ទ្រង់ទ្រាយឧស្សាហកម្ម ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ទំនងជាជាត្រូវរាប់បញ្ចូលទាំង១) កំណើនទំនើបកម្ម នៃឧស្សាហកម្មធុនស្រាលបច្ចុប្បន្ន ដែលផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យឧស្សាហកម្មនេះ អាចឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវឱ្យមានប្រសើរជាងមុន ២) ការធ្វើពិពិធកម្មនៃវិស័យកម្មន្តសាល ឆ្ពោះទៅរកឧស្សាហកម្មដែលតម្រូវឱ្យមានបំណែក និងវត្ថុធាតុដើមថ្មីៗសម្រាប់ផលិតកម្ម ៣)វិស័យកម្មន្តសាលជំនួសការនាំចូលដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុកជាពិសេសសម្រាប់ប្រជាជនក្នុងក្រុង។
គេរំពឹងថាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាបន្តនេះ នឹងបង្កើនប្រាក់ចំណូលក្នុងរាជធានីភ្នំពេញដែលកំណើនប្រាក់ចំណូលនេះ នឹងបង្កើនទំហំនិងបរិមាណនៃទំនិញពាណិជ្ជកម្ម (សម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ និងអាជីវកម្ម)។ ជាទូទៅប្រជាជននៅក្នុងទីក្រុងដូចជាទីក្រុងភ្នំពេញនឹងមានទ្រព្យធនកាន់តែច្រើនដូច្នេះ ពួកគេនឹងប្រើប្រាស់ផលិតផលកាន់តែច្រើនប្រភេទ និងមានតម្លៃកាន់តែខ្ពស់ ដែលតម្រូវឱ្យមានភស្តុរភារកម្មច្រើនប្រភេទ និងតម្លៃកាន់តែច្រើន ស្របទៅតាមកំណើននៃភាពស្មុកស្មាញ និងភាពទំនើបនៃឧស្សាហកម្ម។ កម្ពុជានឹងត្រូវការវិស័យភស្តុភារកម្ម ដើម្បីផ្តល់សេវាជាច្រើនដែលឆ្លើយតប ទៅនឹងកំណើនតម្រូវការដ៏ច្រើនដូចជា ទំហំ តម្លៃ ល្បឿន ភាពញឹកញាប់ និងសេវាទាន់ពេលវេលា។
២) ក្រុងព្រះសីហនុ
រោងចក្រភាគច្រើននៅក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ គឺជាឧស្សាហកម្មធុនស្រាល ដែលផលិតសម្រាប់ទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ក្រោមប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ (GSP) ។ រោងចក្រទាំងនេះ ប្រើសេវាកំពុងផែក្រុងព្រះសីហនុក្រុងព្រះសីហនុ មានតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសចំនួន២ គឺតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសក្រុងព្រះសីហនុ ដែលមានរោងចក្រកម្មន្តសាលប្រភេទថ្មី ដែលផលិតផលតូច ស្រាល និងតម្លៃបន្ថែមខ្ពស់ផងដែរ។
ទំនិញឆ្លងកាត់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុកើនឡើងជាប្រចាំ ស្របទៅតាមកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនិងកំណើនប្រជាជននៃប្រទេសកម្ពុជា។ កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុនឹងត្រូវពង្រីកសមត្ថភាពនិងភាពអាចបត់បែនបានរបស់ខ្លួន ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការរបស់អ្នកប្រើប្រាស់។
ខេត្តកំពតដែលនៅក្បែនោះបានផលិតផលស៊ីម៉ង់ត៍ ដោយប្រើប្រាស់ថ្មកំបោរដែលបានមកតំបន់ជុំវិញខេត្ត នឹងបង្កើតប្រភពទាំងទំនិញល្អស្រាប់ខ្សែផ្លូវដែកភាគខាងត្បូង។
ក្រសួងទេសចរណ៍បានព្យាយាមធ្វើពិពិធកម្ម ទិសដៅទេសចរណ៍ ឧទាហរណ៍ក្រុងព្រះសីហនុត្រូវបានកំណត់យក និងជំរុញឱ្យក្លាយទៅជាទិសដៅទេសចរណ៍ដ៏ធំមួយ។មជ្ឈមណ្ឌលចែកចាយ(ឧទាហរណ៍មជ្ឈមណ្ឌលភស្តុភារកម្ម)អាចបម្រើសេចក្តីត្រូវការខាងទេសចរណ៍តាមរយៈការផ្តល់ទំណិញចាំបាច់ឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់។
៣) ច្រកព្រំដែនគោក
ក្រុងបាវិត និងក្រុងប៉ោយប៉ែត គឺជាច្រកព្រំដែនគោដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជា ដែលច្រកទាំងពីរនេះ ស្ថិតនៅតាមអនុច្រករបៀងភាគកណ្តាល នៃច្រករបៀងសេដ្ឋកិច្ចមហាអនុតំបន់មេគង្គភាគខាងត្បូង។ យើងអាចបែងចែកទំនិញឆ្លងកាត់តាមច្រកទាំងពីរនេះ ទៅជា២ប្រភេទ៖ ១) បំណែក/វត្ថុធាតុដើមមកពីរោងចក្រមេក្នុងប្រទេសថៃ និងវៀតណាម និង២)ទំនិញឆ្លងកាត់មកពីប្រទេសថៃ និងវៀតណាមទៅកាន់រាជធានីភ្នំពេញ។
ការបម្លាស់ផលិតកម្មកម្មន្តសាលចេញពីប្រទេសថៃ និងវៀតណាមនឹងកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ដែលគេរំពឹងថា ទំហំនិងប្រភេទទំនិញនឹងបន្តកើនឡើង ស្របតាមកំណើននោះដែរ។
៤) ច្រករបៀងបាត់ដំបង-កំពង់ចាម
តំបន់ភាគខាងត្បូងនៃបឹងទន្លេសាប ជាតំបន់ដែលមានឈ្មោះល្បីខាងការផលិតស្រូវអង្ក ដែលមានគុណភាពខ្ពស់។ អង្ករនាំចេញតែងតែត្រូវការដឹកជញ្ជូនតាមរថយន្តទៅកាន់រាជធានីភ្នំពេញ និងដឹកជញ្ជូនចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ ទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅប្រទេស តាមរយៈកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ ឬការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទន្លេ។ ការនាំចេញអង្ករបានកើនឡើងក្នុងអត្រាថេរ និងត្រូវបានរំពឹងថា នឹងបន្តកើនឡើងដោយសារគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ លើសពីនេះទៀតខេត្តបាត់ដំបង ផលិតផលិតផលស៊ីម៉ងត៍ដែលជាប្រភេទទំនិញ មានសក្តានុពលសម្រាប់ប្រតិបត្តិការខ្សែផ្លូវដែក ភាគខាងជើងផងដែរ។
៥) តំបន់ភាគឦសាន្ត
តំបន់ឦសាន្តភាគខាងក្រោមមានចំការដំឡូងមី និងចំការកៅស៊ូជាច្រើន ដែលគេរំពឹងថា នឹងក្លាយទៅជាផលិតផលនាំចេញដ៏សំខាន់ ជាពិសេសទៅកាន់ប្រទេសចិន ដោយពឹងផ្អែកលើការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទន្លេ។ ដោយសារផលិតផលដំឡូងមី និងជ័រកៅស៊ូ កើនឡើងស្របតាមលក្ខណអំណោយផលនៃទីផ្សារ តម្រូវការភស្តុភារកម្មដែលទាក់ទងនឹងកសិផលទាំងនេះ នឹងកើនឡើងស្របទៅតាមកំណើនទាំងនោះដែរ។
តំបន់ឦសាន្តមានរ៉ែធម្មជាតិដែលមានសក្តានុពលរួមមាន៖ អត់ទីម៉ូន (ជាប្រភេទដែកកម្រ) រ៉ែប៊ុកស៊ីដ ធ្យូងថ្ម និងមាស ក្នុងខេត្តក្រចេះ ព្រះវិហារ រតនៈគិរី និងខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ការអភិវឌ្ឍភស្តុភារកម្មអាចចូលរួមចំណែកក្នុងការពង្រឹង ការអភិវឌ្ឍអាជីវកម្មរ៉ែ តាមរយៈការផ្តល់បណ្តាញផ្លូវថ្នល់ចូល ចេញពីការដ្ឋានរ៉ែ និងការកាត់បន្ថយថ្លៃដឹកជញ្ជូន។
ក្រសួងទេសចរណ៍មានគោលដៅ បង្កើនចំនួនទេសចរណ៍បរទេស ឱ្យកើនដល់៧លាននាក់ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ហើយក្នុងពេលថ្មីៗនេះ ក្រសួងបានពង្រឹងការទាក់ទាញទេសចរណ៍ក្នុងតំបន់ពាយ័ព្យចេញពីតំបន់បេតិកភណ្ឌអង្គរ។ គម្រោងកែលម្អផ្លូវថ្នល់ និងគម្រោងអភិវឌ្ឍមជ្ឈមណ្ឌលចែកចាយ ដែលអាចគាំទ្រដល់គោលដៅនយោបាយទាំងនេះ៕