ដោយ ដែន ចែងចាំង
ភ្នំពេញ៖ មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ប្រទេសចិនបានបង្ហាញចេតនាចង់ឲ្យកម្ពុជា ប្រើប្រាស់លុយយ័ន ក្នុងកាតទូទាត់សកម្មភាព ពាណិជ្ជកម្មជាមួយកម្ពុជា ប៉ុន្តែសេដ្ឋវិទូនានាលើកឡើងថា វានឹងបង្កការលំបាកច្រើនប្រសិនជាមានការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណចម្រុះបែបនេះ។
លោក ង៉ែត ជូ ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ និងសេដ្ឋកិច្ចនៃក្រុមហ៊ុន Emerging Market Consulting បានថ្លែងឲ្យដឹតតាមទូរស័ព្ទកាលពីថ្ងៃម្សិលម៉ិញនេះថា ប្រសិនជាកម្ពុជាប្រើប្រាស់លុយយ័ន ក្នុងការទូទាត់ពាណិជ្ជ កម្មបន្ថែមទៀត វានឹងធ្វើឲ្យកាន់តែស្មុគ្រស្មាញ ក្នុងការគ្រប់គ្រងរូបិយប័ណ្ណ បើទោះជាការចរាចរលុយ័នមិនលំបាកក្តី ប៉ុន្តែការរៀបចំគោលនយោបាយ ដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រាក់យ័នក្នុងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចពិតជាលំបាក។ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្នចិនបានវិនិយោគ និងធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយកម្ពុជាច្រើន ដែលជំរុញឲ្យការធ្វើការទូទាត់ប្រាក់យ័នបានលឿន ប៉ុន្តែប្រទេសមួយ ប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណចម្រុះបែបនេះ វានឹងជារឿងលំបាកស្មុគ្រស្មាញមួយ។
លោកបន្តថា “ភាពស្មុគ្រស្មាញនឹងជៀសមិនផុត តែវាក៏ផ្តល់ភាពវិជ្ជមានច្រើនដែរ តែ រឿងអវិជ្ជមាន គឺធ្វើឲ្យគោលនយោបាយជំរុញការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល ដែលជារូបិយប័ណ្ណ ជាតិកាន់តែលំបាក”។
អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៅរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា លោកបណ្ឌិតហុង វណ្ណៈបានថ្លែង ស្រដៀងគ្នាថា ក្នុងការទូទាត់ពាណិជ្ជកម្ម តែងតែមានការទូទាត់លុយចម្រុះ ប៉ុន្តែកម្ពុជាមាន លុយរបស់ខ្លួនឯង។ ដូច្នេះបើយើងយកលុយរបស់គេចូលវានឹងមានផលប៉ះពាល់ ព្រោះលុយ ដូចជាទំនិញមួយ ដូច្នេះបើបើកឲ្យចរាចរណ៍ វានឹងមានស្ថិរភាពជាងលុយរបស់យើង ហើយ នៅពេលយើងប្រើលុយរបស់គេយូរៗទៅ វានឹងធ្វើឲ្យលុយរៀលរបស់យើងកាន់តែអស់តម្លៃ។
លោកបន្តថា “លុយរៀលជាអត្តសញ្ញាណជាតិ អត្តសញ្ញាណជាតិសំខាន់ណាស់ ហេតុ នេះយើងបណ្តែតបណ្តោយ វានឹងមានបញ្ហា ហេតុនេះយោបល់ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ខ្ញុំថា “កុំ”។លោ កបន្តថា “បច្ចុប្បន្នមានការចរាចរលុយយ័ននៅជុំវិញផ្សារអូរឡាំពិករួចទៅហើយ ដោយមិន បានឆ្លងកាត់ធនាគារនោះឡើយ ដែលធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលខាតបន្ឋ ហេតុនេះការរឹតបន្តឹងជាការ ប្រសើរណាស់”។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះដែរ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបាននិងកំពុងជម្រុញការប្រើប្រាស់លុយរៀលនៅក្នុងការទូទាត់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួនផងដែរ តាមរយៈការដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយជាច្រើន ដើម្បីលើកកំពស់រូបិយប័ណ្ណ ដែលជាអត្តសញ្ញាណជាតិរបស់ខ្លួន។
ទោះជាយ៉ាងណាលោកអ៊ិន ចាន់នីប្រធាននាយកប្រតិបត្តិធនាគារអេស៊ីលីដាភីអ៊ិលស៊ីបានមានសុទិដ្ឋិនិយមជាងនេះ ដោយលោកបានថ្លែងថា នៅក្នុងគោលការណ៍ទីផ្សាសេរី វាអាស្រ័យលើតម្រូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់។ នៅពេលមានតម្រូវការ ការផ្គត់ផ្គង់នឹងកើតមានហើយច្បាប់របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក៏មិនបានហាមឃាត់ចំពោះការចរាចរណ៍ប្រាក់យ័នក្នុងទីផ្សារផងដែរ។ លោកបន្តថា វិនិយោគិនចិនបានបោះទុនវិនិយោគជាច្រើននៅកម្ពុជា ពិសេសវិស័យរោងចក្រ សហគ្រាសនានា និងវិស័យលំនៅដ្ឋាននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ហើយពេលពួកគេនាំចេញ គឺនាំចេញទៅអាមេរិក ក៏មានការយកត្រលប់នូវប្រាក់ដុល្លារ ហេតុនេះអ្វី ៗវាស្ថិតនៅលើតម្រូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់។
លោកបន្តថា “ការទូទាត់ប្រាក់យ័ន វានឹងមិនធ្វើឲ្យបាត់លុយរៀលរបស់យើងទេ ព្រោះការទូទាត់លុយយ័ន វាស្ថិតនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មយើងប៉ុណ្ណោះ”៕