ដោយ ដួង ចន្រ្ទា

ភ្នំពេញ៖ ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិមួយ មានគោលបំណងចង់នាំចូលវត្ថុធាតុដើម ប្រភេទកំហាប់រ៉ែសំណ មកផលិតជាស័ង្កសី និងរបស់ប្រើប្រាស់ជាលោហៈផ្សេង​ៗ ដើម្បីបង្កើតជារោងចក្រផលិតស័ង្កសីនៅកម្ពុជា។

លោក Yang Xihui ប្រធានក្រុមហ៊ុន Yunnan Xiangyun feilong Resources Recycling នៃសាធារណៈរដ្ឋចិន បានថ្លែងលើកឡើងនៅក្នុងជំនួបពិភាក្សាការងារជាមួ​យ លោកចម ប្រសិទ្ធ ទេសរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម នៅទីស្តីការក្រសួងកាលពីថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈកន្លងមកថា ក្រោយពីឃើញសក្តានុពល និងតម្រូ​វ​ការខ្ពស់នៅកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុនមានគោលបំណងចង់នាំចូលវត្ថុធាតុដើម ប្រភេទកំហាប់រ៉ែសំណ មកផលិតជាស័ង្កសី និងរបស់ប្រើប្រាស់ជាលោហៈផ្សេងៗ ដើម្បីបង្កើតរោងចក្រផលិតស័ង្កសីនៅកម្ពុជា ខណៈដែលវិស័យឧស្សាហកម្មមួយចំនួ​នក្រៅពីរោងចក្រ លោហៈធាតុបាននិងកំពុងដំណើរយ៉ាងល្អ នៅក្នុងប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា។

ទេសរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្មលោកចម ប្រសិទ្ឋបានស្នើដល់ប្រធានក្រុមហ៊ុនធ្វើបញ្ជីរបញ្ជាក់ ឲ្យបានច្បាស់​លា​ស់ពីសារធាតុទាំងឡា​យ នៅក្នុងកំហាប់រ៉ែទាំងនោះថា តើវាជាប្រភេទសារធាតុគីមីហាមឃាត់ដែរឬទេ? ហើយក្រោយពីចម្រាញ់រួចតើកាកសំណល់ប្រភេទណា មានផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន និងសុខភាពមនុស្ស។

លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី ក៏បានស្នើដល់ប្រធានក្រុមហ៊ុន ជួយផ្តល់ជាគំរូផលិត​ផល ក៏ដូចជាវត្ថុធាតុដើម  ដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវនាំចូលពីក្រៅប្រទេ​ស ដូចជា ការនាំចូលពីប្រទេសអូស្ត្រាលីជាដើម ដែលកំពុងយកមកផលិតក្នុងខេត្តយូណាន ប្រទេ​សចិន នៅក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំមកនេះ ហើយក្រសួងនឹងផ្តល់បញ្ជីរជូនទៅវិញ ទាក់ទងនិងសារធាតុគីមីហាមឃាត់ ដែលកម្ពុជាកំពុងអនុវត្តន៍នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ៕

ដោយ គង់ សូរិយា

ភ្នំពេញ៖ របាយការណ៍របស់ស្ថានទូតចិននៅកម្ពុជាបានបង្ហាញថា រហូតមកទល់ពេលនេះ មានក្រុមហ៊ុនចិនជាង២០០០ក្រុមហ៊ុន ដែលបានវិនិយោគនៅប្រទេសកម្ពុជាលើវិស័យជាច្រើន ហើយឆ្នាំ២០១៧កន្លងមកនេះ ចិនបានវិនិយោ គទឹកប្រាក់ជាង១៤០០លានដុល្លារនៅប្រទេសនេះ។

ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំកម្ពុជាលោកស្យង់ បូបានថ្លែងឲ្យដឹងក្នុងសន្និសីទសារព៌ត​មាន​កាលពីព្រលប់ថ្ងៃម្សិលម៉ិញស្ដីពី ស្ថានភាពនៃវិនិយោគចិន និងប្រជាជនចិនរស់នៅកម្ពុជាថា តាមទិន្នន័យដែលស្ថានទូតទទួលបានៗបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនចិនច្រើនជាង២ពាន់ក្រុមហ៊ុន កំពុងវិនិយោគនៅកម្ពុជា ក្នុងទំហំប្រមាណជា១២ពាន់៥រយលានដុល្លារអាមេរិក ជាពិសេសអ្នកវិនិយោគចិន ដែលគ្រោងបណ្ដា​ក់ទុនទុននៅកម្ពុជា តែងតែទាក់ទងតាមស្ថានទូតជារៀងរាល់ថ្ងៃ។

លោកបន្តថា “ចំនួនក្រុមហ៊ុនចិន និងទំហំវិនិយោគអាចមានចំនួនជាងនេះ ដោយសារក្រុមហ៊ុនមួយចំនួន មិនបានមកតាមស្ថានទូតនោះទេ ដោយពួកគេបាន​ទាក់ទងផ្ទាល់ជាមួយក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា”។

លោកស្យង់ បូបន្ថែមថា គម្រោងវិនិយោគធំៗនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នរបស់ក្រុមហ៊ុនចិន មានដូចជា វារីអគ្គីសនី ព្រលានយន្តហោះថ្មីនៅខេត្តសៀមរាបជាឥណទានសប្បទានវិស័យកសិកម្ម វិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ សម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង ដោយមានរហូតដល់៧០ភាគរយ នៃក្រុមហ៊ុនសរុបក្នុងវិស័យនេះនៅកម្ពុជា ហើយសព្វថ្ងៃអ្នកវិនិយោគចិន ក៏កំពុងបណ្ដាក់ទុនលើវិស័យទេស​ចរណ៍ និងវិស័យឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យាកំពុងទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគចិនផងដែរ។

កាលពីឆ្នាំ២០១៧កន្លងទៅប្រទេសចិន បានវិនិយោគនៅ​កម្ពុជាក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ ប្រមាណជា១ពាន់៤រយលានដុល្លារអាមេរិក ដោយស្មើនឹង២៧,៥ភាគរយ នៃការវិនិយោគសរុបនៅកម្ពុជា។ ឯកឧត្តមបញ្ជាក់បន្ថែមថា ចំនួនទឹកប្រាក់នេះ មិនទាន់រាប់បញ្ចូលឥណទានសម្បទាននៅឡើយទេ ប៉ុន្តែបើរាប់បញ្ចូ​លនោះទំហំទឹកប្រាក់នេះ ទំហំទឹកប្រាក់នឹងកើនដល់ប្រមាណជា៤ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។

លោកបណ្ឌិតហុង វណ្ណៈអ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជាបានថ្លែងថា កំនើននៃការវិនិយោគរបស់ចិននៅកម្ពុជា ដោយសារទំនាក់ទំនងល្អ​រវាងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំងពីរ ដែលបានដាក់ចេញនូវយុទ្ឋសាស្រ្តគ្រប់ជ្រុងជ្រោ​យ ស្របពេលចិនក៏ចង់ពង្រីកផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់អាស៊ាន ហើយចិនអាចឈរជើង និងអាចយកកម្ពុជាជាចំណតមួយ ទាំងក្នុងទិដ្ឋភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ហើយពេលចិនមិនអាចឈរជើងជាមួយវៀតណាម ថៃ មីយ៉ាន់ម៉ា ដោយសារប្រទេសទាំងនោះជាកូនក្រមុំ ក៏ដូចជាបានងាកទៅរកអាមេរិក។

លោកបន្តថា “ពីមុនមកចិនបានចាប់ដៃជាមួយមីយ៉ាន់ម៉ា ប៉ុន្តែពេលនេះមីយ៉ាន់ម៉ាបានងាកទៅអាមេរិក ដូច្នេះមានតែកម្ពុជាទេ ដែលចិនអាចឈរជើងបាន​”។លោកបន្តថា “ប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជា និងចិនក៏មានភាពយូរអង្វែង ស្របពេលចិន​បានដាក់ចេញគោលនយោបាយផ្លូវសូត្រ និងចិនមានប្រជាជនច្រើ​ន លុយច្រើន គាត់ក៏បង្ហូរមកកាន់អាស៊ី និងអាហ្រ្វិក ដើម្បីផ្តល់ការងារនិងផលប្រយោជន៍សេដ្ឋ​កិច្ចដល់គាត់”។

លោកបណ្ឌិតហុង វណ្ណៈបានបន្តថា ស្របពេលកំលាំងធនធានរបស់កម្ពុជា មានកម្រិត ហេតុនេះយើងត្រូវទទួលជំនួយរបស់គេ ដើម្បីយកមកអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេ​ស តែបើគិតអវិជ្ជមានជារឿងផ្សេង តែបើគិតពីវិជ្ជមាន គឺយើងមានតម្រូវការធន​ធាន និងការវិនិយោគ ដើម្បីយកមកកសាងប្រទេស។លោកបន្តថា បើនិយា​យពីចិន វិនិយោគនៅខេត្តព្រះសីហនុវិញ គឺចិនចូលចិត្តតំបន់សមុទ្រ តំបន់សមុទ្រជាគោលដៅរបស់ពួកគេ និងជាតំបន់ដែលមានសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ច៕

ដោយ គង់ សូរិយា

ភ្នំពេញ៖ សម្តេចក្រឡាហោមស ខេង ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហា​ផ្ទៃបានថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលគ្រោងបង្កើតក្រុងនៅតាមស្រុកនីមួយៗ ដើម្បី​ងា​យស្រួលផ្តល់សេវាសាធារណៈ និងអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យមានភាពរីកចម្រើន។

សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេងបានថ្លែងលើកឡើងនៅក្នុងការបិទ សន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលការងារឆ្នាំ២០១៧  និងលើកទិសដៅឆ្នាំ២០១៨  នៅសាលាខេត្តកណ្តាល ថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈនេះថា គម្រោងបង្កើតទីក្រុងនៅតាមស្រុកនីមួយៗនេះ គឺមានប្រយោជន៍ច្រើនណាស់ដូចជា ការផ្សព្វផ្សាយបញ្រ្ជាបព័ត៌មាន ការផ្តល់សេវាសាធារណៈផ្សេងៗ ជាពិសេសការបម្រើសេវាសាធារណៈ ដល់វិស័យឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្មដែលមានតម្រូវការច្រើន។

សម្តេចបន្តថា “ការបង្កើតឲ្យមានសេវារបៀបនេះ និងអាចផ្តល់ភាពជោគ​ជ័យច្រើនដល់ម្ចាស់ឧស្សាកម្ម និងសិប្បកម្ម លើការអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួន និងជួយដល់កម្មករដែលរស់នៅក្នុង មូលដ្ឋានមានការងារធ្វើនៅជិតផ្ទះសម្បែង ជាពិសេ​សជាផ្នែកមួយចូលរួម កាត់បន្ថយចំណាក់ស្រុករបស់ប្រជាពលរដ្ឋ មករស់នៅទីក្រុង”។

សម្តេចបានបន្តថា នៅពេលដែលរាជរដ្ឋាភិបាល បង្កើតទីក្រុងបន្ថែមកាន់​តែច្រើន  យើងនឹងជម្រុញការផ្តល់សេវាសាធារណៈកា​ន់តែខិតជិត ក្នុងនោះនៅទីកន្លែងណា ដែលអាចបង្កើតច្រកចេញចូលតែមួយបាន គឺយើងត្រូវតែអនុវត្តន៍ ព្រោះសម្រាប់អ្នកមានតម្រូវការនៅលើការផ្តល់សេវា ពួកគេមិនចំណាយពេលវេលាច្រើន ក្នុងការដើរស្វែងរកការផ្តល់សេវា ដូចនេះការជម្រុញផ្តល់សេវាសាធារណៈ ជូនប្រជាពលរដ្ឋបានទាន់ពេលវេលា គឺជាជម្រុញដល់ការ អភិវឌ្ឍទាំងវិស័យឯកជន និងសង្គមជាតិទាំងមូល ។ សម្តេចបន្តថា ជាគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាល គឺត្រូវតែអនុវត្តន៍ឲ្យបានគ្រប់ទីកន្លែង ជាពិសេសការបន្តពង្រីកច្រកចេញចូលតែមួយ ឲ្យបានដល់ឃុំ-សង្កាត់បន្ថែមទៀត ក្នុងនោះនៅតាមបណ្តាស្រុកនីមួយៗ ដែលមានទីប្រជុំជន ក៏គ្រោងប្រែក្លាយទីប្រជុំជនក្នុងស្រុកនោះ ទៅជាសង្កាត់ផងដែរ ព្រោះទីប្រជុំជនស្រុក ក៏ជាកូនទីក្រុងមួយ ក្នុងការចូលរួមចំណែ​ក ដល់ដំណើរការអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេសជាតិផងដែរ៕

ដោយ ដែន ចែងចាំង

ភ្នំពេញ៖ ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ តាមរយៈមូលនិធិទទួលបានពីប្រតិបត្តិករទូរគមនាគមន៍ នឹងពង្រីកបណ្តាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ឋអ៊ីនធើណេតល្បឿនលឿន ទៅកាន់ស្រុកចំនួន៧នៅឆ្នាំនេះ។

អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនា​គមន៍នៃក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍លោកតុល ញ៉ក់បានថ្លែងឲ្យដឹងកាលពីម្សិលម៉ិញនេះថា កម្ពុជានឹងប្រើប្រាស់មូលនិធិចំនួនពីរ ដើម្បីកាត់បន្ថយគម្លាតនៃការទទួលបានសេវាទូរគមនាគមន៍ និ​ងបច្ចេកវិទ្យារវាងទីក្រុង និងជនបទ ហើយរួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ច ដោយធ្វើការសាងសង់ និងពង្រឹងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបណ្ដាញ ទូរគមនាគន៍សម្រាប់អ៊ីនធរណែតល្បឿនលឿន នៅតំបន់អាទិភាពមួយចំនួន ដែលតំបន់អទិភាពមួយទាំងនោះ មានដូចជា ស្រុកទឹកផុស ស្រុកកំពង់លែង ស្រុកល្វាឯម ស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ស្រុកស្អាង ស្រុកកំពង់សិលា និងមួយផ្នែកទៀត ក្នុងតំបន់អារ៉ែង ដែលប្រជាជននៅខ្វះទាំងសេវាទូរសព័្ទនិងសេវាអ៊ីនធរណែត។

លោកបន្តថា “មូលនិធិសេវាសកលវិស័យទូរគមនាគមន៍ រួមចំណែកធ្វើឲ្យសេវាទូរគ​មនាគមន៍ គ្របដណ្ដប់ឲ្យទូលំទូលាយជាមួយតម្លៃសមរម្យ”។លោកបន្តថា “មូលនិធិនេះក៏ទទួលបានថវិកាពីប្រតិបត្តករ ទូរគ​មនាគមន៍នៅកម្ពុជាផងដែរ ដែលប្រតិ​បត្តិករទាំងនោះត្រូវបង់វិភាគទាន២ភាគរយ នៃប្រាក់ចំណូលដុលរៀងរាល់ឆ្នាំរបស់ខ្លួន”។

លោកបន្តថា ក្នុងដំណាក់កាលទី១ នៃការបង់វិភាគទាន មានទំហំទឹកប្រាក់ជិត៣លានដុល្លារ ហើយថវិកាអាចកើនដល់ជាង១០លានដុល្លារ ក្នុងការបង់វិភាគទានដំណាក់កាលទី៣ក្នុងមួយឆ្នាំ។

ការពង្រីកបណ្តាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ឋទូរគមនាគមន៍នេះ ស្ថិតក្រោមគំរោងនៃមូលនិធិនៃការកសាងសមត្ថភាព និងការស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍលើវិស័យទូរគមនាគមន៍ និងបច្ចេកវិទ្យាគមនាគមន៍ និងព័ត៌មាន និងមូលនិធិសេវាសកលវិស័យទូរគមនាគមន៍។

លោកជុន វ៉ាតអគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យានិងព័តមាននៃក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍បានលើកឡើងផងដែរថា គម្រោងទាំងពីរនេះ ទទួលបានការបង់វិភាគទានពីបណ្ដាក្រុមហ៊ុន ប្រតិបត្តករទូរគមនាគមន៍ ដែលធ្វើអជីវកម្មនៅកម្ពុជា នឹងប្រើប្រាស់ដើម្បីអភិវឌ្ឍលើវិស័យទូរគមនាគមន៍ និងបច្ចេកវិទ្យានៅកម្ពុជា។ លោកបន្តថា មូលនិធិនៃការកសាងសមត្ថភាព និងការស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍលើវិស័យទូរគមនាគមន៍ និងបច្ចេកវិទ្យាគមនាគមន៍ និងព័ត៌មានទទួលបានថវិការ១ភាគរយ នៃប្រាក់ចំណូលដុលរៀងរាល់ឆ្នាំរបស់ក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍នៅកម្ពុជា ដោយពេលនេះមានថវិកាសរុបចំនួនជាង១,៧លានដុល្លារអាមេរិក និងជិត៩លានរៀល។

លោកបន្តថា ថវិកានៃមូលនិធិនេះ នឹងប្រើប្រាស់ក្នុងគោលដៅ ដូចជាជំរុញការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាគមនាគមន៍ និងព័ត៌មាន ជំរុញការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងវិស័យខាងលើ និងជំរុញអាជីវកម្មថ្មីៗផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាគមនាគមន៍ និងព័ត៌មាន៕

ដោយ គង់ សូរិយា

ភ្នំពេញ៖ ក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកមួយ និងក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិ First Capital Global Co, Ltd បានសម្រេចបោះទុនវិនិយោគរួមគ្នា នូវទឹកប្រាក់១០០លានដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីបង្កើតរោងចក្រ កែច្នៃ និងចម្រាញ់ប្រេងចេញពីដើមចន្ទន៍ក្រស្នាលើកតំបូងនៅកម្ពុជា។

មានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងក្នុងសន្និសីទសារព៌តមាន បន្ទាប់ពីពិធីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀ​ងក្រុមហ៊ុនធូបច័ន្ទក្រស្នាខ្មែរ និងក្រុមហ៊ុន First Capital Global Co, Ltd នាព្រឹក ថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈនេះ លោកស្រី កែវ សុគន្ធាបានមានប្រសាសន៍ថា កត្តាដែលជម្រុញឲ្យមានការវិនិយោគ និងគម្រោងបង្កើតរោងចក្រនេះឡើង ដោ​យសារមើលឃើញពីប្រ​ជាកសិករខ្មែរ នៅក្នុងខេត្តមួយចំនួនដូចជា ខេត្តព្រះសីហនុ កំពត និងខេត្តកោះ​កុង បានដាំដើមច័ន្ទក្រស្នា ប៉ុន្តែមិនមានលទ្ឋភាពបង្កើត រោងចក្រកែច្នៃដើមឈើប្រភេទកំរ៉នេះ ទើបក្រុមហ៊ុនបានព្រមព្រៀង សហការជាមួយម្ចាស់ចំការនៅកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើការពង្រឹងគុណភាព និងសហការបង្កើតគម្រោងនានាពាក់ព័ន្ធនិងខ្លឹមច័ន្ទគ្រឹះស្នានៅកម្ពុជា។

លោកស្រីបន្តថា “រោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងច័ន្ទក្រស្នាកម្ពុជា នឹងជាផលិតផ​លប្រេងមានគុណភាពខ្ពស់ ហើយនឹងធ្វើឲ្យកម្ពុជាក្លាយទៅជាប្រទេសដែលមានឈ្មោះបោះសម្លេង ក្នុងការផលិតប្រេងប្រភេទនេះនៅក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ”។

ម្ចាស់ចំការដើមខ្លឹមច័ន្ទគ្រឹះស្នា ខេត្តព្រះសីហុ លោកស្រី ងួន ប៊ុនណាបានអះអាងថា ក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំមកនេះ មានដើមច័ន្ទក្រឹស្នារ១លានដើមត្រូវបានដាំ ប៉ុន្តែការពង្រឹងគុណភាពនៅមានកម្រិតនៅឡើយ ដោ​យសារតែធន​ធានសម្រាប់ប្រើប្រាស់នៅមានកម្រិត។ លោកស្រីបន្តថា អ្នកដាំដើមនេះមួយចំនួនក៏មានការធ្លាក់ទឹកចិត្ត ដោយសារតែការលូតលាស់របស់ឈើ​ប្រភេ​ទនេះ ត្រូវប្រើពេលយូរ ហើយគុណភាពទទួលបាននៅមានកម្រិតទាប ដែលមិនអាចផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការក្នុងទីផ្សារប្រកបដោយនិរន្តភាព។

រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួ​ងពាណិជ្ជកម្មលោកប៉ាន សូស័ក្តិបានថ្លែងថា តាមរយៈគម្រោ​ងបង្កើនគុណភាពនេះនឹងជួយឲ្យកម្ពុជា ក្លាយជាប្រទេសនាំចេញដើមច័ន្ទន៍ក្រ​ស្នាមួយ ក្នុងចំណោមប្រទេសដទៃទៀតនាថ្ងៃអនាគត ហើយនឹងជួយបង្កើនយី​ហោ សម្រាប់ដើមច័ន្ទក្រស្នានៅកម្ពុជា៕

ដោយ ច្រាយ ចំណាន

ភ្នំពេញ៖ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគ​មនាគមន៍បាន និង​កំពុងបង្កើតគោលនយោបាយ សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចបែបឌីជីថល ដែលជាវិស័យថ្មីមួយនៃសេដ្ឋកិច្ចបែបឌីជីថល។

រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍កាន ច័ន្ទមេត្តាបានមានប្រសា​សន៍ក្នុងពិធីបើក សិក្ខាសាលាដើម្បីប្រមូលធាតុចូលសម្រាប់រៀបចំគោលនយោបាយ សម្រាប់ការបង្កើតធុរកិច្ចឌីជីថលនាព្រឹ​ក​ថ្ងៃទី ៦ខែកុម្ភៈថា គោលនយោបាយនេះ នឹងជួយឲ្យយុវជនកម្ពុជាមានសមត្ថភាព មានចំណេះដឹងបច្ចេកវិទ្យា មានឱកាសកាន់តែច្រើនក្នុងការបង្កើតអជីវកម្មថ្មី ជាពិសេសប្រែក្លាយអជីវកម្មប្រពៃណី មកជាអាជីវកម្មឌីជីថលដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា។ ឯកឧត្តមបន្តថា ទាំងយុវជនកម្ពុជា ទាំងសហគ្រាសធនតូចនិងមធ្យម នឹងអាចទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគខាងក្រៅមកបណ្ដាក់ទុនបន្ថែម។

លោកបន្តថា “ការរៀបចំសិក្ខាសាលាព្រឹកនេះ គឺជាវេទិការដំបូង ដែលផ្ដល់ឱកាសដល់ដៃគូរពាក់ព័ន្ធ ធ្វើការពិភាក្សាលើបញ្ហាប្រឈម និងផលលំបាកនានា ដែលជាការរំខានដល់ការអភិវឌ្ឍឌីជីថលជូនដល់អ្នករៀបចំគោលនយោបាយ ដើម្បីកំណត់ជាវិធាន ការគាំទ្រ ការជំរុញការវិនិយោគ និងលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការប្រកួតប្រជែងស្មោះត្រង់ និងស្របច្បាប់សម្រាប់សហគ្រិនក្នុងវិស័យឌីជីថល។

លោកកាន ច័ន្ទមេត្តាបានបន្តថា បញ្ហានេះរដ្ឋាភិបាលតែម្ខាង មិនអាចដោះស្រាយបាននោះទេ ហេតុនេះបានជាសិក្ខាសាលានេះ បានអញ្ជើញឲ្យអ្នកចូលរួមគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ សហការគ្នា និងផ្តោតលើដំណោះស្រាយដែលអាចអនុវត្តបាន រវាងរដ្ឋាភិបាល វិស័យឯកជន ធនាគារ សហគ្រិន និងក្រុមហ៊ុនចាប់ផ្ដើមធុរកិច្ច និងអ្នកសិក្សាជាដើម។

ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់នៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិលោកបណ្ឌិតម៉ី កល្យាណបានថ្លែងថា ជានិន្នាកា​រ សេដ្ឋកិច្ចតាមបែបប្រព័ន្ឋឌីជីថល កំពុងធ្វើដំណើរទៅមុខ មិនអាចទប់បាននោះទេ ប៉ុន្តែយើងត្រូវពិនិត្យមើលដោយប្រុងប្រយ័ត្ន និងត្រូវសួរថាតើប្រព័ន្ឋឌីជីថលនេះស្ថិតនៅកន្លែងណា គឺទាក់ទងនឹងការទូទាត់លុយ ការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា និងការចែកចាយព៌តមានជាដើម។

លោកបន្តថា “យើងអាចប្រឈមនឹងបញ្ហា ប្រសិនជាយើងយល់ពីវាមិនបានច្បាស់​លា​ស់ឬធ្វើឡើងសើរៗ ហើយបើយើងរត់តាមគេ និងធ្វើមិនបានស៊ីជម្រៅ និងមិនផ្តល់ផលប្រយោជន៍ច្រើ​ន​នោះឡើយ”៕

ដោយ ដែន ចែងចាំង

ភ្នំពេញ៖ មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ប្រទេសចិនបានបង្ហាញចេតនាចង់ឲ្យកម្ពុជា ប្រើប្រាស់លុយយ័ន ក្នុងកាតទូទាត់សកម្មភាព ពាណិជ្ជកម្មជាមួយកម្ពុជា ប៉ុន្តែសេដ្ឋវិទូនានាលើកឡើងថា វានឹងបង្កការលំបាកច្រើនប្រសិនជាមានការប្រើប្រាស់រូបិយ​ប័ណ្ណចម្រុះបែបនេះ។

លោក ង៉ែត ជូ ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ និងសេដ្ឋកិច្ចនៃក្រុមហ៊ុន Emerging Market Consulting បានថ្លែងឲ្យដឹតតាមទូរស័ព្ទកាលពីថ្ងៃម្សិលម៉ិញនេះ​ថា ប្រសិនជាកម្ពុជា​ប្រើប្រាស់លុយយ័ន ក្នុងការទូទាត់ពាណិជ្ជ កម្មបន្ថែមទៀត វានឹងធ្វើឲ្យកាន់តែស្មុគ្រស្មាញ ក្នុងការគ្រប់គ្រងរូបិយប័ណ្ណ បើទោះជាការចរាចរលុយ័នមិនលំបាកក្តី ប៉ុន្តែការរៀបចំ​គោល​នយោបាយ ដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រាក់យ័នក្នុងម៉ា​ក្រូសេដ្ឋកិច្ចពិតជាលំបាក។ លោកបន្តថា បច្ចុ​ប្បន្ន​ចិនបានវិនិយោគ និងធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយកម្ពុជាច្រើន ដែលជំរុញឲ្យ​កា​រធ្វើការទូ​ទាត់​ប្រាក់យ័នបានលឿន ប៉ុន្តែប្រទេសមួយ ប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណចម្រុះបែបនេះ វានឹងជារឿង​លំបាកស្មុគ្រ​ស្មា​ញ​​មួយ។

លោកបន្តថា “ភាពស្មុគ្រស្មាញនឹងជៀសមិនផុត តែវាក៏ផ្តល់ភាពវិជ្ជមានច្រើនដែរ តែ រឿងអវិជ្ជមាន គឺធ្វើឲ្យគោល​នយោ​បាយជំរុញការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល ដែលជារូបិយប័ណ្ណ ជាតិកាន់តែលំបាក”។

អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៅរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា លោកបណ្ឌិតហុង វណ្ណៈបានថ្លែង ស្រដៀងគ្នាថា ក្នុងការទូទា​ត់​ពាណិជ្ជកម្ម តែងតែមានការទូទាត់លុយចម្រុះ ប៉ុន្តែកម្ពុជាមាន លុយរបស់ខ្លួនឯង។ ដូច្នេះបើយើងយកលុយរបស់គេ​ចូល​វានឹងមានផលប៉ះពាល់ ព្រោះលុយ ដូចជាទំនិញមួយ ដូច្នេះបើបើកឲ្យចរាចរណ៍ វានឹងមានស្ថិរភាពជាងលុយរបស់យើង ហើយ នៅពេលយើងប្រើលុយរបស់គេយូរៗទៅ វានឹងធ្វើឲ្យលុយរៀលរបស់យើងកាន់តែអស់តម្លៃ។

លោកបន្តថា “លុយរៀលជាអត្តសញ្ញាណជាតិ អត្តសញ្ញាណជាតិសំខាន់ណាស់ ហេតុ នេះយើងបណ្តែតបណ្តោយ វានឹងមានបញ្ហា ហេតុនេះយោបល់ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ខ្ញុំថា “កុំ”។លោ កបន្តថា “បច្ចុប្បន្នមានការចរាចរលុយយ័ននៅជុំវិញផ្សារ​អូរឡាំពិករួចទៅហើយ ដោយមិន បានឆ្លងកាត់ធនាគារនោះឡើយ ដែលធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលខាតបន្ឋ ហេតុនេះការរឹតបន្តឹងជា​ការ ប្រសើរណាស់”។

ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះដែរ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបាននិងកំពុងជម្រុញការប្រើប្រាស់​លុយ​រៀលនៅក្នុងការទូទាត់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួនផងដែរ តាមរយៈការដាក់ចេញនូវគោលន​យោបាយជាច្រើន ដើម្បីលើកកំពស់រូបិយប័ណ្ណ ដែលជាអត្តសញ្ញាណជាតិរបស់ខ្លួន។

ទោះជាយ៉ាងណាលោកអ៊ិន ចាន់នីប្រធាននាយកប្រតិបត្តិធនាគារអេស៊ីលីដាភីអ៊ិលស៊ី​បានមានសុទិដ្ឋិនិយមជាងនេះ ដោយលោកបានថ្លែងថា នៅក្នុងគោលការណ៍ទីផ្សាសេរី វាអាស្រ័យលើតម្រូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់។ នៅពេលមានតម្រូវការ ការផ្គត់ផ្គង់នឹងកើតមាន​ហើយច្បាប់របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក៏មិនបានហាមឃាត់ចំពោះការចរាចរណ៍ប្រាក់​យ័ន​ក្នុងទីផ្សារផងដែរ។ លោកបន្តថា វិនិយោគិនចិនបានបោះទុនវិនិយោគជាច្រើននៅកម្ពុជា ពិសេ​សវិស័យរោងចក្រ សហគ្រាសនានា និងវិស័យលំនៅដ្ឋាននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ហើយ​ពេលពួកគេនាំចេញ គឺនាំចេញទៅអាមេរិក ក៏មានការយកត្រលប់នូវប្រាក់ដុល្លារ ហេតុនេះអ្វី ៗវាស្ថិតនៅលើតម្រូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់។

លោកបន្តថា “ការទូទាត់ប្រាក់យ័ន វានឹងមិនធ្វើឲ្យបាត់លុយរៀលរបស់យើងទេ ព្រោះ​ការទូទាត់លុយយ័ន វាស្ថិតនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មយើងប៉ុណ្ណោះ”៕

ដោយ វុត្ថា

ភ្នំពេញ៖ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានទទួលកម្ចីសម្បទានពីធនាគារពិភពលោក គម្រោងគ្រប់គ្រងសម្បត្តិផ្លូវថ្នល់២ ចំនួន៦០លានដុល្លាអាមេរិកសម្រាប់ធ្វើការលើកកម្រិត និងថែទាំផ្លូវជាតិលេខ៣ កំណាត់កំពត-វាលរេញ និងផ្លូវជាតិលេខ៧កំណាត់ថ្នល់ទទឹង (ផ្លូវជាតិលេខ១១) ទៅដល់ក្រុងក្រចេះមានប្រវែ​ង​សរុ​ប២១៨ គ.ម។

គម្រោងកំណាត់ផ្លូវជាតិទាំងពីរនេះ នឹងធ្វើការលើកកម្រិតផ្លូវពីកម្រាលកៅស៊ូDBSTបច្ចុប្បន្ន ទៅជាកម្រាលកៅស៊ូ AC ហើយនិងធ្វើការស្ថាបនាលូសង​ខាងផ្លូវដើម្បីរំដោះទឹកភ្លៀងចេញ ។ កំណាត់ផ្លូវទាំងពីរនេះនឹងធ្វើការលើកកម្រិត​ដោយការងារ ស្ថាបនាក្រាលកៅស៊ូ AC រយៈពេល១៨ខែ ហើយបន្តថែទាំរយៈពេល៣៦ខែ ដែលនឹងចាប់ផ្ដើមការដ្ឋាន ពីខែមេសាឆ្នាំ២០១៨ រហូតដល់ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២។

ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូនបានចុះហត្ថលេខាជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុន Sichuan Road & Bridge (Group) Corporation Ltd លើកំណាត់ផ្លូវនៃកញ្ចប់ទី១ និងទី៣ដែលមានប្រវែងសរុប១១១.៣ គ.ម មានទឹកប្រាក់សរុបចំនួនជិត១៧លានដុល្លារអាមេរិក។

នៅក្នុងគម្រោង RAMP-II ដដែលនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានស្នើទៅធនាគារពិភពលោក ដើម្បីខ្ចីហិរញ្ញប្រទានសម្បទានចំនួន១១០លានដុល្លាអាមេរិកបន្ថែមទៀត សម្រាប់លើកកម្រិតផ្លូវជាតិលេខ៤ ដោយក្រាលកៅស៊ូA/C, ស្ថាបនាចិញ្ចើ​មកៅស៊ូA/C និងបន្ថែមនូវប្រព័ន្ធប្រឡាយដែលចាំបាច់ ដើម្បីធានាឱ្យផ្លូវជាតិលេ​ខ៤អាចធ្វើដំណើរបានគ្រប់រដូវ ។

បច្ចុប្បន្នក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន និងធនាគារពិភពលោកកំពុងរៀបចំឯកសារបច្ចេកទេស សម្រាប់ហិរញ្ញប្រទាន១១០លានដុល្លាអាមេរិកនេះ ហើយនឹងដាក់ជូនក្រុមប្រឹក្សានាយកធនាគារពិភពលោក សម្រេចក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៨ ដែលការបើកដ្ឋានសាងសង់ អាចដំណើរការនាដើមឆ្នាំ២០១៩៕