ដោយៈ គង់ សូរិយា

    ភ្នំពេញៈ ថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុនចំនួន២ បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីពិភាក្សាលើផែនការពង្រីកនិងនាំចេញដំណាប់ស្វាយចូលទៅកាន់ីផ្សារចិន អាមេរិក និងអឺរ៉ុប។

ព័ត៌មាននេះត្រូវបានលើកឡើង នៅពេលលោកជំទាវ ចម និម្មល រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានអនុញ្ញាតជូនគណៈប្រតិភូ ក្រុមហ៊ុន Long Wo Agriculture (Cambodia) Co., Ltd. និងក្រុមហ៊ុន Zhongbao (Cambodia) Food Co., Ltd. ចូលជួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារអំពីបច្ចុប្បន្នភាព នៃការកែច្នៃនិងការនាំចេញផលិតផលកសិផលកម្ពុជា និងស្នើសុំការគាំទ្របន្ថែមពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មលើគម្រោងរបស់ក្រុមហ៊ុន ក្នុងការពង្រីករោងចក្រកែច្នៃ និងការចុះអនុស្សារណៈ នៃការយោគយល់គ្នាលើការទិញ -លក់ដំណាប់ស្វាយចូលទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន អាម៉េរិក និងអឺរ៉ុប។

លោកជំទាវរដ្ឋមន្រ្តី បានសម្តែងនូវការស្វាគមន៍ និងថ្លែងអំណរគុណចំពោះគណៈប្រតិភូរបស់ក្រុមហ៊ុនទាំងពីរ ដែលបានចូលជួបពិភា​ក្សាការងារ និងរាយការណ៍អំពីបច្ចុប្បន្នភាព នៃដំណើរការផលិត​កម្ម ការពង្រីករោងចក្រ ការប្រមូលទិញកសិផលផ្លែឈើ ក៏ដូចជាទិសដៅទីផ្សារសក្តានុពល ក្នុងនាំចេញផលិតផលកសិផល និងជាពិសេសដំណា​ប់ស្វាយ ចូលទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន អាម៉េរិក និងអឺរ៉ុប។

ជាមួយគ្នានេះ លោកជំទាវរដ្ឋមន្ត្រី បានបង្ហាញអំពីការគាំទ្រសម្រាប់គម្រោងពង្រីកផលិតកម្ម របស់រោងចក្រកែច្នៃផ្លែឈើ និងផលិត​ផលកសិផលខាងលើ ដែលនេះជាការចូលរួមចំណែកមួយជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងទិសដៅធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារ សម្រាប់កសិផលកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។

លោកជំទាវរដ្ឋមន្រ្តី ក៏បានផ្តល់នូវអនុសាសន៍ណែនាំបន្ថែមពាក់ព័ន្ធនឹងទីផ្សារសក្តានុពលផ្សេងទៀត ដែលកម្ពុជាមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយ ក៏ដូចជា ចែករំលែកអំពីគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម កិច្ចសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម ការលើកទឹកចិត្តនិងយន្តការគាំទ្រផ្សេងទៀត ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងដាក់ចេញ សំដៅលើកកម្ពស់សមត្ថភាពក្នុងការផលិតនិងកែច្នៃ និងភាពប្រកួតប្រជែងរបស់វិស័យឯកជនកម្ពុជា។

ក្នុងឱកាសនោះ  លោកជំទាវរដ្ឋមន្រ្តី ក៏បានគូសបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់ នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងវិស័យឯកជន និងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពអ្នកផលិត អ្នកកែច្នៃ និងអ្នកនាំចេញ សំដៅជំរុញការនាំចេញ បង្កើនចំណែកទីផ្សារ និងកិត្យានុភាពរបស់កម្ពុជាលើទីផ្សារអន្តរជាតិ៕

ដោយ: គង់ លាងហួរ
អន្តរជាតិ: តម្លៃហាងឆេងមាសបានងើបឡើងថ្លៃក្នុងការជួញដូរនាព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ ខណៈបណ្តាអ្នក​វិនិយោគ​កំពុងផ្តោត​លើ​កិច្ច​ប្រជុំ​រវាងប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ជាមួយ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​នៃប្រទេសអ៊ុយក្រែន និង​សហភាពអឺរ៉ុប(EU) ដើម្បីតាមដានស្ថានការណ៍ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។

តួយ៉ាង តម្លៃមាស Spot Gold បានងើបឡើង០,១១ភាគរយដល់៣.៣៣៤ដុល្លារក្នុងមួយអោន បន្ទាប់ពីបានបិទការជួញដូរត្រឹមទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ៣៣៣០,២៤ដុល្លារក្នុងមួយអោនកាលពីថ្ងៃចន្ទម្សិលមិញ។

ទោះជាយ៉ាងណា តម្លៃហាងឆេងមាសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក U.S. gold futures បានធ្លាក់ចុះ០,០៥ភាគរយមកនៅត្រឹម៣៣៧៦,២០ដុល្លារក្នុងមួយអោនគិតត្រឹមម៉ោង៩:២៩នាទីព្រឹកដូចគ្នា។

យោងតាមឧបករណ៍ CME FedWatch បានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន ទីផ្សារមើលឃើញឱកាសចំនួន៨៣,៦ភាគរយ ដែលធនាគារកណ្តាលអាមេរិក (Fed) នឹងកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ចំនួន០,២៥ភាគរយក្នុងកិច្ចប្រជុំគោលនយោបាយនៅថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញាខាងមុខ។

ចំណែក សន្ទស្សន៍ប្រាក់ដុល្លារ ដែលវាស់វែងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកធៀបនឹងរូបិយបណ្ណសំខាន់ៗចំនួន៦ ដូចជាប្រាក់យ៉េន និងប្រាក់អឺរ៉ូ បានងើបឡើងថ្លៃដល់៩៨,១៩ពិន្ទុនៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ ក្រោយពេលបានបិទការជួញដូរត្រឹម៩៨,១៦ពិន្ទុកាលពីថ្ងៃចន្ទម្សិលមិញ៕

ដោយៈ គង់ សូរិយា

    ភ្នំពេញៈ ទិន្នន័យរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានបង្ហាញថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា រំពឹងថានឹងមានកំណើនថមថយ​មកស្ថិតក្នុងកំនើន៥,២% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៥ និង៥,០%ក្នុងឆ្នាំ២០២៦។

ការថមថយនេះ ដោយសារការរំពឹងផលជះប៉ះពាល់​ជាអវិជ្ជមានពី​វិស័យ​នាំ​ចេញ​មួយ​ចំនួន​ និង​ទំនោរ​នៃ​ការ​​កើន​ឡើង​ចរន្ត​គាំពារ​និយម​​របស់​ប្រទេស​ភាគច្រើន​។

យោងតាមរបាយការណ៍ស្ថានភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងទស្សនវិស័យសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥ និងឆ្នាំ២០២៦ ដែលរៀបចំដោយអគ្គនាយកដ្ឋានគោលនយោបាយ នៃ​ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ​ ឱ្យដឹង​ថា ផ្អែកតាមទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ច របស់មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) បោះផ្សាយក្នុងខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០២៥ គឺ​សេដ្ឋកិច្ចសកល​ត្រូវបានវាយតម្លៃថា នឹងសម្រេចបាននូវកំណើនថមថយ ជាងការរំពឹងទុក​ក្នុងរង្វង់ប្រមាណ២,៨% សម្រាប់​ឆ្នាំ​២០២៥ និង៣,០% សម្រាប់​​ឆ្នាំ​២០២៦ ពោលគឺទាបជាងការវាយតម្លៃកាល​ពី​ខែមករា ឆ្នាំ​២០២៥ ដែលស្ថិតក្នុងរង្វង់៣,៣% ដូចគ្នា​សម្រាប់ឆ្នាំនេះ និង​ឆ្នាំ​២០២៦​។

ការណ៍នេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការរំពឹងទុកកម្មវិបាកជាអវិជ្ជមាន នៃការកើនឡើង ចរន្តគាំពារនិយម​ដែលស្តែងចេញ ជាពិសេសតាមរយៈការដំឡើងពន្ធគយ​(Broad-based tariff hike) និងពន្ធគយបដិការ (Reciprocal tariff) ដែលនឹងបន្ទច់បង្អាក់ដល់ចលនការនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់បណ្តាប្រទេសជាច្រើន​ ដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិក, សហភាពអឺរ៉ុប ចិន និង​បណ្តា​ប្រទេសអាស៊ាន ជាដើម​។

យោង​តាម​ឯកសារ​ខាង​លើបានឲ្យដឹងថា ​វិស័យឧស្សាហកម្ម​រំពឹងថា នឹងមាននិន្នាការថមថយ​បន្តិច ​ជាមួយនឹងអត្រាកំណើន៧,៨% និង​៧,១% ក្នុងឆ្នាំ​២០២៥ និង​ឆ្នាំ​២០២៦ រៀងគ្នា ដោយសារ​ការថមថយសន្ទុះ នៃកំណើនអនុវិស័យកាត់ដេរ បណ្តាលមកពីការស្រកស្រុត​នៃ​តម្រូវការសកល ពោលគឺការបញ្ជាទិញពីបណ្តាប្រទេសដៃគូពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជា ​ដែលជាបច្ច័យនៃការកើនឡើងយ៉ាងឆាប់​រហ័សនៃចរន្តគាំពារនិយម​ មកលើសន្ទុះនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល​។ ចំណែក​កំណើននៃអនុវិស័យកម្មន្តសាល មិនមែនកាត់ដេរ ក៏រំពឹង​ថមថយជាងការរំពឹងទុក ជាពិសេសការនាំចេញទំនិញសំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួនទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយផ្ទាល់​មាន​ដូចជា គ្រឿងសង្ហារឹម និងសំបកកង់រថយន្ត។

ទោះយ៉ាង​ណា​​ជារួម​អនុវិស័យនេះ ក៏នៅបន្តរក្សាបានកំណើនវិជ្ជមាន ដែលបន្តជំរុញដោយការនាំចេញ ផលិតផលសំខាន់ៗ​ផ្សេងទៀត​ដូចជា គ្រឿងបង្គុំអេឡិចត្រូនិក គួបផ្សំនឹងការរក្សាបាននូវចលនការនៃឧស្សាហកម្ម​បម្រើទីផ្សារក្នុងស្រុក ដូចជា​ ឧស្សាហកម្មដំឡើងរថយន្ត និងផលិតកម្មចំណីអាហារ និងភេសជ្ជៈ​ជាដើម​។

ជាមួយ​គ្នា​នេះ អនុវិស័យសំណង់​នៅបន្តងើបឡើង ក្នុងល្បឿនយឺតដូចការរំពឹងទុក ដែលបន្តទ្រទ្រង់ដោយសកម្មភាព​សំណង់ លំនៅឋាន និងសំណង់បម្រើឱ្យវិស័យឧស្សាហកម្ម ដូចជា រោងចក្រ និងឃ្លាំង​ជាដើម។

វិស័យ​សេវាកម្ម​ក៏រំពឹងថា នឹងមានកំណើនថមថយជាងការរំពឹងទុកផងដែរ ដោយស្ថិតនៅក្នុងអត្រាកំណើន៣,៨% ដូចគ្នា​ក្នុងឆ្នាំ​២០២៥ និង២០២៦ ដោយសារការថមថយនៃសន្ទុះកំណើនសកម្ម​ភាពចាយវាយ និងប្រើ​ប្រាស់ក្នុងស្រុក​(លក់ដុំ-រាយ) និងសកម្ម​ភាព​ដឹកជញ្ជូន និងស្តុក ដោយសារការថមថយ នៃចលនការ​កំណើនរបស់វិស័យទ្រទ្រង់ចំណូល ជាពិសេសវិស័យកាត់ដេរ។ ប៉ុន្តែអនុវិស័យទាំងនេះ​ជារួម​នៅតែបន្តរក្សាបានកំណើនវិជ្ជមាន។ រីឯអនុវិស័យបដិសណ្ឋារកិច្ច និងសេវាកម្មម្ហូបអាហារ​(ទេសចរណ៍) ក៏នៅតែបន្តនិន្នាការកើនឡើង​ដូចការគ្រោងទុក។

ចំណែក​វិស័យកសិកម្មត្រូវបានរំពឹងថា នឹងបន្តរក្សាបានស្ថិរភាពនៃ​កំណើន​ក្នុងអត្រា០,៩% និង១,០% ក្នុងឆ្នាំ២០២៥ និងឆ្នាំ​២០២៦ រៀងគ្នា ដែលបន្តគាំទ្រដោយ​កំណើនល្អ នៃអនុវិស័យដំណាំ ឆ្លុះបញ្ចាំង តាមរយៈការបន្តនិន្នាការល្អប្រសើរ នៃការនាំចេញកសិផល​សំខាន់ៗ​ដូចជា ស្រូវ អង្គរ ស្វាយចន្ទី និងដំឡូងមី ជាដើម។

ជាមួយគ្នានេះ អនុវិស័យនេសាទ ក៏បន្តមានកំណើនល្អ ដែលជំរុញដោយនិន្នាការល្អនៃផលទឹកសាប ស្របពេលដែលអនុវិស័យចិ​ញ្ចឹម​សត្វ ក៏ចាប់ផ្តើមងើបឡើងវិញជាសន្សឹមៗ ដោយសារការរំពឹងទុកការចាប់ផ្តើមងើបឡើងវិញនៃទំនុកចិត្តវិនិយោគ ស្របពេលរាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែបន្តផ្តល់ការយកចិត្តទុក​ដាក់​ខ្ពស់ លើវិធានការអន្តរាគមន៍ និងបទប្បញ្ញត្តិ​ទាំងឡាយ ពាក់ព័ន្ធនឹងការនាំចូលសាច់បង្កក ដើម្បីគាំពារដល់ផលិតកម្មក្នុងស្រុក៕