ដោយ គង់ សូរិយា

ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលលោកស៊ុយ សែមបានថ្លែងថា ការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យអគ្គិសនីមកដល់ដើមឆ្នាំ២០១៨នេះ កម្ពុជាមានខ្សែបញ្ជូនសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់នៅតាមភូមិបានចំនួន៨១ភាគរយនៅទូទាំងប្រទេស។ ចំណែកផ្ទះប្រជាជន ដែលបានតភ្ជា​ប់អគ្គិសនីបានកើនដល់ចំនួនជាង៦៨ភាគរយ និងមានផែនការបញ្ចុះថ្លៃអគ្គិសនីចាប់​ពីឆ្នាំ២០១៥​-២០២០ ហើយនៅឆ្នាំ២០២០គ្រប់ភូមិទាំងអស់ នៅទូទាំងប្រទេសនឹងមានខ្សែភ្លើងទៅដល់ ហើយ៧៥ភាគរយនៃលំនៅដ្ឋានទូទាំងប្រទេសនឹងមានភ្ជាប់អគ្គិសនីប្រើប្រាស់។

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលបានថ្លែងនៅក្នុងជំនួបសម្តែងការគួរសម ជាមួយ ឯកឧត្តម Ingo Karsten ឯកអគ្គ​រដ្ឋទូតអាឡឺម៉ង់ នៅទីស្តីការក្រសួងកាលពីថ្ងៃម្សិលម៉ិញនេះថា ដោយមានការគិតគូរខ្ពស់ពីរាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងប្រតិបត្តិការងារនេះផ្ទាល់ មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះកម្ពុជាមានប្រភពវារីអគ្គិសនី៧កន្លែង បាននិងកំពុងដំណើរការ ដែលអាចផ្តល់ថាមពលបានជាង១៣២៩មេហ្គាវ៉ាត់ ក្នុងនោះប្រភពចេញពីធ្យូងថ្មមាន៥៣៨មេហ្គាវ៉ាត់។

បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាទទួលបានប្រភពម កពីរោងចក្រដុតប្រេងខ្មៅ២៥១មេហ្គាវ៉ាត់។ ប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញជាង៧២មេហ្គាវ៉ាត់  និងប្រភពអគ្គិសនី ចែកចាយអគ្គិសនីតូចៗមាន១០មេហ្គាវ៉ាត់។ សរុបទាំងអស់កម្ពុជាមានថាមពលដែលកំពុងផ្គត់ផ្គង់ជាង២២០១ មេហ្គាវ៉ាត់ នៅដើមឆ្នាំ២០១៨នេះ ។

លោកស៊ុយ សែមបានបន្តថា “គោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺធ្វើយ៉ាងជម្រុញឲ្យអគ្គិសនីឲ្យមានស្ថិរភាព គុណភាព សុវត្ថិភាព និងមានអគ្គិសនីគ្របដណ្តប់ ទូទាំងប្រ​ទេស មានតម្លៃទាប និងការគិតគូរខ្ពស់អំពីបរិស្ថាន  ដែលបានជម្រុញឲ្យវិស័យអគ្គិសនីនៅកម្ពុជា ទទួលបានជោគជ័យមួយយ៉ាងធំ សម្រាប់បំពេញតម្រូវការប្រើប្រាស់ ជាពិសេ​សការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ ដល់ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសជាតិទាំងមូល”។

ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាឡឺម៉ង់ប្រចាំកម្ពុជា Ingo Karsten បានលើកឡើងថា វិស័យថាមពលមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដើម្បីផ្គង់ផ្គង់ដល់សកម្មភាពនៃការអភិវឌ្ឍន៍ ហើយសម្រាប់អ្នកសេដ្ឋកិច្ចអាឡឺម៉ង់ ក៏ដូចអ្នកវិនិយោគដទៃទៀតនៅកម្ពុជា ពិតជាត្រូវការណាស់លើថាមពលអគ្គិសនី ជាពិសេសអគ្គិសនីដែលមានគុណភាព និងតម្លៃសមរម្យ ដើម្បីបម្រើនៅក្នុងតម្រូវការ នៃការអភិវឌ្ឍន៍របស់ពួកគេ៕

ដោយ លាងគង់ យិន ស្ថាបនិកគេហទំព័រ Propertyarea.asia

ភ្នំពេញ៖ នៅពេល គីម យ៉ូចុង ប្អូនស្រីប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងជើងនាំចុតហ្មាយពិសេសមួយ ជូនប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង លោក ម៉ូន ជេអ៊ីន ដើម្បីអញ្ជើញប្រធានាធិបតីរូបនេះ ទៅទស្សនកិច្ចនៅកូរ៉េខាងជើង ពិភពលោកបានបើកភ្នែ កធំ​ៗចំពោះការបន្ទប់ឥរិយាបទ ដែលមិនធ្លាប់មានក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តរវាងប្រទេសទាំងពីរ។

បងប្អូនកូរ៉េទាំងពីរនេះ បានបែកបាក់គ្នាក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី១ គឺនៅឆ្នាំ១៩៥២ ។ បន្ទាប់ពីបែកបាក់គ្នា ក្នុងសង្រ្គាមឧបទ្វីបកូរ៉េ បងប្អូនទាំងពីរនេះបានរកឃើញនិងបានចងសម្ព័ន្ឋមិត្តរៀងៗខ្លួន ដោយកូរ៉េខាងត្បូងបានចងសម្ព័ន្ឋមិត្តជាមួយអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើងបានចងសម្ព័ន្ឋមិត្ត ជាមួ​យមហាយក្សចិន ដែលមានមនោគមវិជ្ជានយោបាយខុសគ្នា។

ជាមួយនឹងសារបញ្ជាក់ពីចេតនាច្បាស់លាស់ ក្នុងបំណងចង់បង្រួបបង្រួម​ បងប្អូនទាំងពីរ ដែលមានមនោគមវិជ្ជាខុសគ្នា និងមានស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចខុសគ្នាដួចមេឃនិងដីនេះ បានក្លាយជាប្រធានបទក្តៅ សម្រាប់បណ្តាញសារព៌តមាន និងអ្នកវិភាគអន្តរជាតិនានា។

មុននឹងបកស្រាយសាកល្បង តើកូរ៉េទាំងពីរអាចរួមរួមគ្នាឬយ៉ាងណា យើងទៅមើលស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងកត្តាប្រជាសាស្រ្តនៃប្រទេសទាំងពីរជាមុនសិន។

កូរ៉េខាងត្បូង

កូរ៉េខាងត្បូងជាប់ជាប្រទេស មានទំហំសេដ្ឋកិច្ចជាប់លំដាប់ថ្នាក់ទី១៣ នៅលើពិភពលោក និងស្ថិតជាសមាជិកនៃមហាយក្សសេដ្ឋកិច្ចទាំង២០នៅលើពិភពលោក។

កូរ៉េខាងត្បូង មានផ្ទៃដីទំហំ១០០,២១០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ និងមានប្រជាជនជាង​៥១លាននាក់។

កាលពីឆ្នាំមុន ផលទុនជាតិសរុបរបស់កូរ៉េខាងត្បូងមានទំហំទឹកប្រាក់ជាង១,៥លាន​លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយផលទុនជាតិសរុបសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ មានទឹកប្រាក់២៥,៤៥៨ដុល្លារអាមេរិក។ ​

កូរ៉េខាងជើង

បើនិយាយពីផ្ទៃដី ប្រទេសកូរ៉េខាងជើងមានផ្ទៃដីធំជាងកូរ៉េខាងត្បូង ដែល​ប្រទេសកុំម្មុយនីស្តដ៏ឯកាមួយនេះ មានផ្ទៃដីសរុបទំហំ១២០,៥៤០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ តែមានប្រជាជនត្រឹមជាង២៥លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ។

ប្រទេសនេះកាលពីឆ្នាំ២០១៥ មានផលទុនជាតិសរុបត្រឹម១៦,១២ពាន់លា​នដុល្លារ និងចំណូលសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំមានត្រឹម១៣០០ដុល្លារអាមេរិកប៉ុណ្ណោះ។

មូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ច

ផ្អែកលើមូលដ្ឋាន និងទំហំសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសទាំងពីរ ដែលបានបង្ហាញនេះ យើងអាចលើកជាសំណួរមួយថា តើកូរ៉េខាងត្បូងអាចសុខចិត្តទទួលយកកូរ៉េខាងជើងមករួបរួមជាមួយគ្នា ទាំងខ្លួនទទួលយកថ្មបាក់ឬទេ? នេះជាសំណួរធំមួយ ដែលប្រធានាធិបតីម៉ូន ជេអ៊ីនរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ ហើយមិនទាន់មានការឆ្លើយតបទាក់ទង នឹងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើងឬមិនទៅ។

ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង លោកម៉ូន ក្នុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពដ៏លំបាកមួយ ក្នុងការសម្រេចចិត្ត ព្រោះទី១ តើដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ខ្លួន នឹងធ្វើឲ្យសម្ព័ន្ឋមិត្តរបស់ខ្លួន​ជាមួយអាមេរិករងការរង្គោះរង្គើរឬទេ? ហើយតើសម្ព័ន្ឋមិត្តរបស់អាមេរិក​ដូចជា ជប៉ុន និងប្រទេសចិនមានប្រតិកម្មយ៉ាងដូចម្តេច? ទី២ ការបដិសេធមិន​ទៅទស្សនកិច្ច ឬមានចេតនាបដិសេធសំណើរកូរ៉េខាងជើង អាចជាកំហុសប្រវត្តិ​សាស្រ្តមួយឬទេ? ហើយអាចនឹងធ្វើឲ្យឧបទ្វីបកូរ៉េតានតឹងជាថ្មីឬយ៉ាងណា?។

ទី៣ ប្រសិនជាប្រធានាធិបតីស្តាំនិយម ដែលតែងតែមានបំណ​ងចង់បង្រួបបង្រួមជាមួយកូរ៉េខាងជើង ទៅទស្សនកិច្ចនៅកូរ៉េខាងជើង តើនឹងត្រូវ​រងសម្ពាពពីអន្តរជាតិបែបណា? ទាក់ទងនឹងកម្មវិធីរំសាយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ របស់កូរ៉េខាងជើង? ឬកូរ៉េខាងត្បូងធ្វើមិនដឹងមិនលឺពីសម្ពាធអន្តរជាតិ? ចម្លើយគឺប្រធានាធិបតី កូរ៉េខាងត្បូងមិនអាចធ្វើដើម “គ”នោះទេ។

ជម្រើសសមស្រប

ចុតហ្មាយមច្ចុរាជ ក៏អាចហៅថា ចុយហ្មាយហិមៈ ក៏អាចប្រើប្រាស់ ដើម្បីរំលត់ភ្លើងកំហឹងរវាងមេដឹកនាំ និងប្រជាជន ដែលមិនសូវមានការយល់ដឹងពីគ្នា ឬតែងតែមានការយល់​ច្រឡំគ្នាទៅវិញទៅមកបានដែរ។

ជាថ្នូរនៃការទទួលយក ឬបដិសេធមិនទទួលយកចេតនាល្អ ពីកូរ៉េខាងជើងកូរ៉េខាងត្បូង អាចឈរនៅទីតាំងមួយ ដែលអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ទាំងសងខាង ដោយមិនរងសម្ពាពពីអន្តរជាតិ ដូចជា ទី១ កូរ៉េខាងត្បូងអាចជួយកូរ៉េខាងជើង តាមរយៈការបើកមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មកៃសុងឡើងវិញ និងអាចបើកមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មជាច្រើនទៀត ដើម្បីជួយផ្តល់ការងារក៏ដូចជា លើកកំពស់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង ដែលកំពុងជួបនឹងទុរភឹក្ស។ ទី២ កូរ៉េខាងត្បូង អាចបើកឲ្យមានការចេញចូលពីប្រជាជនកូរ៉េខាងជើង ងាយស្រួលជាង​មុន ដើម្បីពង្រឹងនូវទំនាក់ទំនង ក៏ដូចជា សម្តែងសមានចិត្តចំពោះកូរ៉េខាងជើង ក៏ដូចជា អាចធ្វើឲ្យការយល់ច្រឡំចំពោះគ្នាកន្លងមក ត្រូវបានបន្សាបដោយយក​ពេលវេលាជាអ្នកត្រួសត្រាយផ្លូវ។

ទី៣ នៅពេលកូរ៉េខាងត្បូង និងខាងជើងកាន់តែខិតជិតគ្នា ទាំងសេដ្ឋកិច្ច និងការយល់យោគរវាងបងប្អូនទាំងពីរកាន់តែជិតស្និទ្ឋ ហើយផលប្រយោ​ជន៍ត្រូវផ្តល់ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ ពេលវេលានឹងសាកល្បង ក៏ដូចជា អាចឲ្យប្រទេសទាំងពីររួបរួមគ្នាបានឬយ៉ាងណា ពេលនោះមានតែមេដឹកនាំជំនាន់ក្រោយប៉ុណ្ណោះ​ជាអ្នកបង្ហាញ។

ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ

ក្នុងសមរភូមិកាទូត កូរ៉េខាងត្បូង មានការស្វាគមន៍ស្ទើរគ្រប់ទិសទីនៃពិភពលោក ដោយសារការរីកចម្រើននៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន ក៏ដូចជា លទ្ឋភាពដែលកូរ៉េខាងត្បូងមាន ដែលអាចបង្ហូរឥណទានសម្បទាន និងជំនួយឥតសំណងនានា ដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍ជួយដល់បណ្តាប្រទេស កំពុងអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើននៅក្នុងពិភ​ពលោករាប់ទាំងកម្ពុជាផងដែរ។

សារពីប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្តេចតេជោហ៊ុន សែនលោកបានគាំទ្រការចចារបង្រួបបង្រួមបងប្អូនទាំងពីរ និងបានស្នើឲ្យប្រទេសដទៃទៀតកុំជ្រៀ​តជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កូរ៉េទាំងពីរផងដែរ។

ប៉ុន្តែទោះជាប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ជាប្រទេសមានឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព​របស់ខ្លូនក្តី ក៏ប្រទេសនេះមិនអាចសម្រេចចិត្តអ្វីមួយ ដោយឯកតោភាគី ដោយមិនបានថ្លឹងថ្លែង ពីសមានចិត្តសម្ព័ន្ឋមិត្តដ៏ស្អិតរមួតរបស់ខ្លួន និងបណ្តាប្រទេសដទៃទៀតឡើយ។

​នៅក្នុងសមរភូមិកាទួត និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច​ជារឿងទី១ ដែលកូរ៉េខាងត្បូងមិនអាចធ្វើមិនដឹងមិនលឺនោះទេ ហេតុនេះកាតរពិចារណាថ្លឹងថ្លែងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ជាអ្វីដែលមេដឹកនាំកូរ៉េខាងត្បូងកំពុងគិតជា​អាទិភាពទី១។

ឈរលើមូលដ្ឋានទាំងនេះ គេអាចមើលឃើញជ្រោះដ៏សែនជ្រៅមួយ ដែល​ពិបាកក្នុងការធ្វើឲ្យកូរ៉េទាំងពីរ អាចឈោងចាប់ដៃគ្នាឬបង្រួបបង្រួមគ្នាជាថ្មី ដោ​យសាររងឥទ្ឋិពលពីព្យុះអន្តរជាតិផង ពីផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចផង និងសមរភូមិកាទូត ដែលមានសីលធ៌មតែសម្បកក្រៅផង។

ការថ្លឹងថ្លែង និងការពិចារណាគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ លើទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ចផង ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិផង យុទ្ឋសាស្រ្តកាទូតផង ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូងលោកម៉ូន ជេអ៊ីន នឹងមិនទៅទស្សនកិច្ចនៅកូរ៉េខាងជើងឡើយ ហើយបើមានដំណើរទស្សនកិច្ច ក៏ស្ថិតក្នុងពេលវេលាសមស្របណាមួយ ដែលមានការបើកភ្លើងខៀវ ពីអាមេរិកផងដែរ។

ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ

មុននិយាយពីការចាប់ផ្តើមឡើងវិញ ឬការបើកជញ្ជាំងដែលខ័ណ្ឌចែកព្រំដែនប្រទេសប្រទេសទាំងពីរ ដែលបានបិទកាលពីដើមទសវត្សរ៍ទី៥០ យើងមិន​អាចមិននិយាយពីភូមិសាស្រ្តនយោបាយនោះទេ។ វានឹងជាកំហុសមូយ ប្រសិន ជាភ្លេចពិចារណាទៅលើភូមិសាស្រ្តនយោបាយ។

ការពិតបងប្អូនកូរ៉េទាំងពីរ ក៏អាចនិយាយថា ជាអ្នករងគ្រោះពីមនោគមវិជ្ជា​នយោបាយពីលោកខាងលិច និងលោកខាងកើតផងដែរ ព្រោះលោកខាងលិច(អាមេរិក) បានចាប់កូរ៉េខាងត្បូង និងលោកខាងកើត(ចិន) បានចាប់យកកូរ៉េខាងជើង ដើម្បីផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងយុទ្ឋសាស្រ្តនយោបាយរបស់ខ្លួន។

កូរ៉េខាងជើងអាចរស់បានដោយសារចិន ដែលប្រទេសនេះអាចជាកូនចឹងមួយរបស់ចិន។ ជាក់ស្តែង ទោះបីអង្គការសហប្រជាជាតិដាក់ទណ្ឌកម្មប្រទេសនេះយ៉ាងណាក៏​ដោយ ក៏ចិននៅតែបើកចំហទ្វារព្រំដែន ដើម្បីធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួ​យកូរ៉េខាងជើង ដោយសកម្មភាពនាំចេញ នាំចូលរបស់កូរ៉េខាងជើង៧៥ភាគរយបានធ្វើជាមួយចិន ហើយចិនកំពុងប្រើ​ប្រាស់កូរ៉េខាងជើងជាសម្ព័ន្ឋមិត្តផង ក្នុង​យុ ទ្ឋសាស្រ្តភូមិសាស្រ្តនយោបាយផង និងដើម្បីទប់ឥទ្ឋិពលលោកខាងលិចផង។

ចំណែកអាមេរិក បានចងសម្ព័ន្ឋភាពជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង ក៏ក្នុងគោលដៅ និងផលប្រយោ​ជន៍ស្រដៀងនឹងចិនដែរ ប៉ុន្តែបើមើលក្នុងទិដ្ឋភាពភូមិសាស្រ្តទាំងអាមេរិក និងចិន​មិនចង់ឲ្យបងប្អូនកូរ៉េទាំងពីរបង្រួបបង្រួមគ្នាឡើយ។ ដោយសារ ទី១ បើសិនជា​ឲ្យបងប្អូនទាំងពីររួបរួមគ្នា កូរ៉េនឹងក្លាយជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធំមួយទៀត ដែលមានទាំងសេដ្ឋកិច្ចរសរវើកផង និងមានសព្វាវុធ(អាវុធប្រល័យលោក)ផង។ ទី២ បើសិនជាបងប្អូនទាំងពីរបង្រួបបង្រួបគ្នា ប្រទេសចិននឹងបាត់​បង់ភូមិសាស្រ្ត​នយោបាយ និងឥទ្ឋិពលរបស់ខ្លួននៅតំបន់នេះ ហើយចិននឹងឈរតែឯងក្នុងមនោគមវិជ្ជាមួយ ដែលលោកខាងលិចកំពុងតែចង់កម្ចាត់កម្ចាយ ទី៣ សហព័ន្ឋរុស្ស៊ីដែលនៅក្បែរកូរ៉េខាងជើង ដែលមិនសូវនិយាយស្តី ហាក់រង់ចាំមើ​ល​ខ្លាពីរខាំគ្នា ដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍។

សរុបមកវិញ ការចាប់ផ្តើមនូវទំនាក់ទំនងល្អប្រសើរជាងមុន រវាងបងប្អូន   ​កូរ៉េទាំងពីរអាចធ្វើបាន ក្នុងដំណើរសន្សឹមៗ ប៉ុន្តែការបង្រួបបង្រួមបងប្អូនទាំងពីរ​នេះ មិនអាចធ្វើបានភ្លាមៗនោះទេ។

ក្នុងសតវត្សរ៍ទី២១ ប្រទេសនានាបានចាប់យកសេដ្ឋកិច្ចជាអាទិភាពទី១  ភូមិសាស្រ្តនយោ​បាយជាអាទិភាពទី២ ហើយកំពុងធ្វើមិនដឹងមិនលឺពីមនោគមន៍វិជ្ជា នយោបាយ និងក្រមសីលធ៌ម។ ហេតុនេះបើសិនជាកូរ៉េទាំងពីររារាំងដល់ផល​ប្រយោជន៍របស់ពួកគេ ការចាប់ដៃគ្នា ដើម្បីឆ្ពោះទៅកាន់កូរ៉េតែមួយនាពេលអនាគត ពិតជាត្រូវឆ្លងកាត់មហាព្យុះ និងរលកយក្សស៊ូណាមិមិនខានឡើយ៕

ដោយ វុត្ថា

ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋសភា​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា បាន​បើក​ទំព័រ​ថ្មី​មួយ​ដល់​កម្ពុជា ដោយបាន​អនុម័ត​យល់​ព្រម​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពី​ការជំរុញ និង​សម្រួល​ពាណិជ្ជកម្ម តំបន់ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា-ឡាវ-វៀត​មណា​ម។

លោក ប៉ាន សូរ​ស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម បាន​ដឹកនាំ​គណៈប្រតិភូ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ចូលរួម​ការពារ​សេច​ក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ដែល​រដ្ឋ សភា​អនុម័ត​នា​ព្រឹក​ថ្ងៃទី១៤ កុម្ភៈ​នេះ​បាន​គូសបញ្ជាក់ថា កិច្ចព្រមព្រៀង​ស្តីពី​ការជំរុញ និង​សម្រួល​ពាណិជ្ជកម្ម តំបន់ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម​នេះ មាន​គោលបំណង​សម្រួល​ដល់​សកម្មភាព​ពា​ណិ​ជ្ជ​កម្ម និង​វិនិយោគ នៅក្នុង​តំបន់ត្រីកោណ​អភិវឌ្ឍន៍ (កម្ពុជា មាន ៤ខេត្ត គឺ​ខេត្តស្ទឹងត្រែង រតនគិរី មណ្ឌលគិរី និង​ក្រចេះ ឡាវ មាន ៤ខេត្ត និង​វៀតណាម​មាន ៥ ខេត្ត) ដែលជា​មធ្យោបាយ​មួយ​ក្នុងការ​បង្រួម​គម្លាត​អភិវឌ្ឍន៍​រវាង​តំបន់ត្រីកោណ និង​តំបន់​ដទៃទៀត។

ក្នុងសម័យ​ប្រជុំ​រដ្ឋសភា​ជា​វិសាមញ្ញ​នីតិកាល​ទី៥ ធ្វើឡើង​ក្រោម​អធិបតីភាព​សម្តេច​អគ្គ​មហា​ពញា​ចក្រី ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា ក្នុង​សម្លេងគាំទ្រ​ចំនួន ១២១ សំឡេង។

លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ប៉ាន សូ​ស័ក្តិ​បាន​បញ្ជាក់ថា កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ នឹង​ផ្តល់​អត្ថប្រយោជន៍​រួមមាន ទី១ បង្កើន​សកម្មភាព​ជំរុញ​ពាណិជ្ជកម្ម ទី២ បង្កើត​បរិ​យាស​ធុរកិច្ច​ល្អប្រសើរ ទី៣ សម្រួល​បំលាស់​ទី​របស់​ប្រជាជន យានយន្ត និង​ទំនិញ​នៃ​ប្រទេស​ទាំងបី​ក្នុង​តំបន់ត្រីកោណ  និង​ទី៤ បង្កើន​លក្ខខណ្ឌ​អនុគ្រោះ​ដើម្បី​សម្រួល​ដល់​លំហូរ​ពាណិជ្ជកម្ម និង​វិនិយោគ។

សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ ត្រូវបាន​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​សម្រេច​យល់ព្រម​ក្នុងសម័យ​ប្រជុំ​ពេញអង្គ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពី​ថ្ងៃទី១២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ ដើម្បី​បញ្ជូន​ទៅសុំ​ការពិនិត្យ និង​អនុម័ត​ពី​ស្ថាប័ន​នីតិប្បញ្ញត្តិ ដោយ​ចាត់ទុកជា​ការប្រញាប់។ បន្ទាប់ពី​រដ្ឋសភា​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា បានអនុម័ត​យល់ព្រម​រួចហើយនោះ កិច្ចព្រមព្រៀង​នឹងត្រូវ​បញ្ជូនទៅ​ព្រឹទ្ធិ​សភា ដើម្បី​ពិនិត្យ និង​អនុម័ត​តាម​នីតិវិធី​នាពេលខាងមុខ​ដ៏​ខ្លី៕

ដោយ វុត្ថា

ភ្នំពេញ៖​ ទុនវិនិយោគផ្ទាល់របស់សាធារណៈរដ្ឋកូរ៉េ នៅក្នុងប្រទេ​សកម្ពុជា កាន់តែមានសន្ទុះកើនឡើងទ្វេដងជាលំដាប់ ដោយទំហំទឹកប្រាក់បានកើនឡើងជាង ៤៥០០លានដុល្លារអាម៉េរិក ដែលវិនិយោគដោយក្រុមហ៊ុនចំនួន៩០០នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

ក្រុមហ៊ុនកូរ៉េភាគច្រើនធ្វើការវិនិយោគ ទៅលើវិស័យវាយនភណ្ឌកាត់ដេរ ហិរញ្ញវត្ថុ អចលនទ្រព្យ សំណង់ និងកសិកម្មជាដើម។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ពីស្ថានទូតកូរ៉េប្រចាំនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

របាយការណ៍ដែលបានផ្សព្វផ្សាយ ដើមសប្តាហ៍នេះបានបង្ហាញ ទៀតថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ បានកើនឡើងរហូតដល់ ៩០០លានដុល្លារអាម៉េរិក ខណៈដែលចំនួនមនុស្សបានធ្វើដំណើរទ  ស្ស​នកិច្ចទៅវិញទៅមក ប្រចាំឆ្នាំមានជាង ៤០ម៉ឺននាក់ ហើយពលករឧស្សហកម្មកម្ពុជាប្រមាណ៤ម៉ឺននាក់កំពុងធ្វើការនៅកូរ៉េ។ ក្រៅពីនេះប្រទេសកូរ៉េ ក៏បាននិងកំពុងតែផ្តល់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ ផ្លូវការសរុបប្រមា​ណ៦០០លានដុល្លារអាម៉េរិកដល់កម្ពុជា ដែលផ្តោតលើវិស័យជាច្រើននាពេលកន្លងមក។

លោក OH Nak Young ឯកអគ្គរដ្ឋទូតនៃសាធារណៈរដ្ឋកូរ៉េ ប្រចាំនៅកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា ទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការវាងប្រទេ​សទាំងពីរត្រូវបាន កសាងឡើងវិញកាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ ហើយឆ្នាំនេះគឺជាឆ្នាំទី២១។ ទោះជាពេលវេលាខ្លីដូចនេះ ក៏ដោយក៏ទំនាក់ទំនងប្រទេ​សទាំងពីរបាននិងកំពុងតែរីកចម្រើន ដ៏គួរឱ្យកត់សម្គាល់លើគ្រប់វិស័យ ដូចជា វិស័យនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងវប្បធម៌ជាដើម។

លោកបន្តទៀតថា ប្រទេសកម្ពុជា និងកូរ៉េមានរចនាសម្ព័ន្ធលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមដែលបំពេញនូវកង្វះខាត ដែលលអាចជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ ពោលគឺទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសទាំងពីរ នឹងមានការរីកចម្រើនគ្មានឈប់ឈរ នៅពេលដែលមានការផ្សំឡើង រវាងកម្លាំ​ងពលកម្ម ប្រកបដោយភាពសម្បូរកសិដ្ឋានដ៏ទូលំទួលាយ លក្ខខណ្ឌភូមិសាស្ត្រ ភាពបើកចំហរលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់របស់កម្ពុជា និងប  ច្ចេកវិទ្យាលទ្ធភាពធ្វើហិរញ្ញប្បទាន និងបទពិសោធន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់កូរ៉េ៕

ដោយ គង់ សូរិយា

ភ្នំពេញ៖ ជាលើកដំបូងហើយ ដែលទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបាន​ផ្ញើរសារ ដោយស្នើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់កម្ចីឲ្យចំគោលដៅ ដោយជៀសវាងការប្រើប្រាស់លើអ្វីដែលមិនផ្តល់ចំណូល ដែលនាំឲ្យមានបំណុលវ័នក។

លោកជា ចាន់តូទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានថ្លែងកាលពីម្សិលម៉ិញនេះថា អតិថិជនដែលប្រើប្រាស់ឥណទានពីធនាគារឯកទេស ធនាគារពា​ណិ​ជ្ជ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនានា សូមយកកម្ចីទាំងនោះទៅប្រើប្រាស់ដោ​យសុច្ចរឹត ចំគោលដៅនិងបង្កើនចំណូល ជាជាងប្រើប្រាស់លើអ្វីដែលមិនផ្តល់​ចំណូល ដែលអាចជាប់ផុងក្នុងបំណុល។

ជាមួយគ្នានេះ លោកជា ចាន់តូក៏បានផ្តល់អនុសាសន៍ចំនួន៦ចំណុចដល់អតិថិជន ដូចជា ទី១ ត្រូវយល់ដឹងខ្លួនឯងឲ្យច្បាស់ពីតម្រូវការពិតប្រាកដ ក្នុងការ​ខ្ចីប្រាក់ និងប្រើប្រាស់ប្រាក់ឲ្យចំគោលដៅ និងបង្កើតចំណូលមកវិញ ទី២ ត្រូវតែ​ដឹងពីកាតព្វកិច្ចនៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់កម្ចី បើពុំដូច្នេះទេនឹងបាត់បង់ឳកាស ក្នុងការទទួលបានប្រាក់កម្ចីលើកក្រោយៗទៀត ទី៣ ត្រូវចេះប្រៀបធៀបអត្រាកា​រប្រាក់កម្ចី រវាងគ្រឹះស្ថានមួយទៅគ្រឹះស្ថានមួយ និងពិនិត្យលក្ខខ័ណ្ឌខ្ចីប្រាក់ឲ្យ​បានច្បាស់លាស់ មុននឹងសម្រេចចុះហត្ថលេខានិងផ្តិតមេដៃទទួលកម្ចី។

ទី៤ ត្រូវជៀសវាងដាច់ខាតក្នុងការខ្ចីប្រាក់ពីឈ្មួញចងការប្រាក់ ឬអ្នករកស៊ី ដែលពុំមានច្បាប់អនុញ្ញាត្តិត្រឹមត្រូវ ដែលគិតការប្រាក់ខ្ពស់និងកេងប្រវ័ញ្ច ទី៥ ត្រូ

វ​ជៀសវាងការខ្ចីប្រាក់ពីមួយកន្លែង ទៅសងមួយកន្លែង ព្រោះការធ្វើបែបនេះអាច​ធ្វើឲ្យជាប់បន្ទុកបំណុលកាន់តែច្រើនឡើង និងទី៦ ពុំត្រូវជឿលើការឃោសនា បោកប្រាស់របស់ជនខុលខូចមួយចំនួន ដែលដើរបោកប្រាស់តាមរយៈការប្រមូ​លប្រាក់បញ្ញើរ ឬខ្ចីប្រាក់ដោយសន្យាផ្តល់ការប្រាក់ខ្ពស់ ដោយពុំបានពិចារណា ឲ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនោះទេ ព្រោះចុងក្រោយអាចនឹងនាំបញ្ហាមកឲ្យខ្លួនឯង៕​

ដោយ ដួង ចន្ទ្រា

ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋាភិបាល​នឹង​ផ្តល់​កាដូ​ធំ​មួយទៀត ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ក៏ដូចជា​ទូទាំងប្រទេស ដែល​ពួកគេ​អាចធ្វើ​ដំណើរ​តាម​រថភ្លើង​ពី​ក្រុង​សេរី​សោភ័ណ ទៅកាន់​ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត មុន​ពិធីបុណ្យ​ចូលឆ្នាំ​ប្រពៃណីជាតិ​ខ្មែរ​នា​ឆ្នាំនេះ។

កំណាត់​ផ្លូវ​រថភ្លើង​ពី​ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត មក​ក្រុង​សិរី​សោ​ភ័​ណ្ឌ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ប្រវែង៤៨គីឡូម៉ែត្រ​បានបញ្ចប់ ការសាងសង់​រួចរាល់​ហើយ នៅ​ថ្ងៃទី១៣ កុម្ភ​នេះ។

បើតាម​មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​ក្រសួង​សាធារណៈការ និង​ដឹកជញ្ជូន​លោក​លី បូ​រិ​ន​អនុរដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួង​នេះ និង​ជាម​ន្ត្រី​ទទួលបន្ទុក​ការងារ​ផ្លូវដែក​បាន​ឲ្យ​ដឹង​នា​ល្ងាច​ថ្ងៃទី១៣ កុម្ភៈ​នេះ​ថា ខ្សែ​រថភ្លើង​នេះ​នឹងមិន​ត្រឹមតែ​សម្រាប់​ផ្ទៃក្នុង​កម្ពុជា​នោះទេ ប៉ុន្តែ​វាត​ភ្ជាប់​ជាមួយ​តំបន់​អាស៊ាន​នាពេល​អនាគត និង​ភ្ជាប់​ជាមួយ​ប្រទេស​ចិន​ផងដែរ ហើយ​តាម​គំរោង​ខ្សែ​រថភ្លើង​ភ្ជាប់​ជាមួយ​ប្រទេស​ថៃ ដឹកជញ្ជូន​ឆ្លងកាត់​កម្ពុជា អាច​ចាប់ផ្តើម​នៅ​ចុង​ឆ្នាំនេះ ឬ​ឆ្នាំ២០១៩ខាងមុខ។

លោក​បន្តថា ចំណែក​កំណាត់​ផ្លូវដែក​ត​ភ្ជាប់​ពី​ក្រុង​សិរីសោភ័ណ មកកាន់​ក្រុង​បាត់ដំបង មាប្រវែង៦៥គីឡូម៉ែត្រ​ក៏​ជិត​បញ្ចប់​ផងដែរ ពិសេស​ការតភ្ជាប់​មក​កាន់​រាជធានី​ភ្នំពេញ ក៏​បាននិងកំពុង​សាងសង់​យ៉ាងសកម្ម​ផងដែរ។

ការដឹកជញ្ជូន​តាមផ្លូវ​ដែក ជា​ផ្នែក​មួយ​យ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការ​កាត់បន្ថយ​ថ្លៃ​ដើម​នៃ​ការដឹកជញ្ជូន​ដែលមាន​តម្លៃ​ថ្លៃ​នៅ​កម្ពុជា ព្រោះ​បច្ចុប្បន្ន​ការដឹកជញ្ជូន​នៅ កម្ពុជា​មានតម្លៃ​ថ្លែ​ជាង​បណ្តា​ប្រទេស​នានា​នៅក្នុង​តំបន់។

លោក វ៉ា ស៊ីម​សូរិយា អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​សាធារណៈការ និង​ដឹកជញ្ជូន​បាន​ថ្លែងថា ដើម្បី​ជំរុញ​ការអភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច និង​ជំរុញ​កំនើនសេដ្ឋកិច្ច​ទៅកាន់​កម្រិត​ថ្មី​មួយទៀត កម្ពុជា​ចាំបាច់​ត្រូវ​វិនិយោគ​លើ​វិស័យ​ហេ​ដ្ឋា​រចនា​ស​ម្ព័​ន្ឋ ព្រោះ​ហេ​ដ្ឋា​រចនា​ស​ម្ព័​ន្ឋ ជា​ចំណុច​យុ​ទ្ឋ​សាស្ត្រ ក្នុងការ​សម្រួល​ការដឹក​ជញ្ជូន​ឲ្យ​កាន់តែ​មានតម្លៃ​ទាប កាត់បន្ថយ​ពេលវេលា និង​កាត់បន្ថយ​អត្រា​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍​ផងដែរ។

លោក​បន្តថា“បើ​ចង់​អភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច ត្រូវ​កសាង​ហេ​ដ្ឋា​រចនា​ស​ម្ព័​ន្ឋ។ បើ​ចង់​ជំរុញ​ប្រទេស​កាន់តែ​រីកចម្រើន​លឿន ក៏ត្រូវ​កសាង​ហេ​ដ្ឋា​រចនា​ស​ម្ព័​ន្ឋ”៕